Khó khăn nghiêm trọng cho các doanh nghiệp Việt

Việc Ấn Độ áp dụng chế độ cấp phép nhập khẩu hương nhang đột ngột (có hiệu lực ngay tại thời điểm thông báo vào 31/8 mới đây), đã tạo ra những khó khăn nghiêm trọng cho các doanh nghiệp Việt Nam.

“Ấn Độ hiện là thị trường xuất khẩu hương nhang chính (không có thị trường thay thế) của ngành hương nhang xuất khẩu của Việt Nam. Cả nước hiện có hơn 100 doanh nghiệp sản xuất hương nhang ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam”, theo Vụ Thị trường châu Á-châu Phi, Bộ Công Thương.

Theo thống kê của Ấn Độ, kim ngạch nhập khẩu hương nhang của Ấn Độ (mã HS 33074100) liên tục tăng trưởng qua các năm. Năm 2018-2019, Ấn Độ nhập khẩu 83,58 triệu USD hương nhang từ các nước trên thế giới. Hai nước xuất khẩu chính hương nhang sang Ấn Độ là Việt Nam và Trung Quốc. Trong đó, Việt Nam luôn chiếm khoảng 90% thị phần nhập khẩu của Ấn Độ đối với mặt hàng hương nhang (mã HS 33074100) do có lợi thế ưu đãi thuế quan của Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN-Ấn Độ với thuế nhập khẩu mặt hàng này là 5% (từ 01/01/2016). Nguyên nhân của việc áp dụng hạn chế nhập khẩu của Ấn Độ đối với hương nhang có thể xuất phát từ việc giá thành hương nhang của Việt Nam quá rẻ (giá CIF 600-650 USD/tấn) so với giá thành sản phẩm của Ấn Độ, khiến nhiều doanh nghiệp của Ấn Độ phải đóng cửa trong thời gian vừa qua.

Tính trung bình, mỗi tháng các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu khoảng hơn 300 container hàng hương nhang sang thị trường Ấn Độ (kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam sang Ấn Độ năm 2018-2019 là 76,85 triệu USD).

Việc hạn chế nhập khẩu hương nhang của Ấn Độ khiến cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt ngay lập tức bị dừng lại. Trong khi đó, tháng 9 hằng năm là tháng cao điểm cho hoạt động xuất khẩu hương sang Ấn Độ nhằm phục vụ cho dịp lễ lớn nhất của Ấn Độ trong tháng 10. Do đó, các doanh nghiệp của Việt Nam đều tập trung nhân lực, tài chính, nguyên vật liệu để sản xuất hàng. Lượng hàng tồn kho rất lớn, không xuất khẩu đi nước khác được do không có thị trường xuất khẩu thay thế. Nhà xưởng phải tạm ngừng sản xuất, ảnh hưởng trực tiếp tới doanh nghiệp và việc làm, đời sống của hàng nghìn công nhân.

Bộ Công Thươngkhẩn trương vào cuộc

Ngay sau khi nhận được thông tin, thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, ngày 06/9, Bộ Công Thương (Vụ Thị trường châu Á-châu Phi và đại diện Cục Xuất nhập khẩu) đã có buổi làm việc với một số doanh nghiệp lớn để nắm bắt tình hình, khó khăn của doanh nghiệp và tìm hướng tháo gỡ cho doanh nghiệp.

Bộ Công Thương cũng đã ngay lập tức triển khai một số biện pháp để hỗ trợ các doanh nghiệp ứng phó tình hình và gửi thư cho Bộ trưởng Bộ Công Thương Ấn Độ thể hiện quan ngại và phản đối biện pháp nói trên của Ấn Độ, kết hợp đề nghị phía Ấn Độ trước mắt không yêu cầu giấy phép nhập khẩu đối với các lô hàng hương nhang từ Việt Nam đã ký hợp đồng mua bán trước ngày 31/8/2019; xem xét, tạm thời ngừng áp dụng biện pháp cấp phép nhập khẩu trong thời gian nhu cầu thị trường ở mức đỉnh điểm (tháng 9 và tháng 10 năm 2019) và về lâu dài hủy bỏ biện pháp quản lý nhập khẩu nói trên.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng đề xuất buổi gặp với Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam để trao đổi tình hình và đề nghị Sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam báo cáo về nước xem xét xử lý vấn đề này, đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp Việt Nam, không làm ảnh hưởng tới quan hệ thương mại đang phát triển tốt đẹp của hai nước Việt Nam và Ấn Độ.

Tại buổi làm việc với ông Rajesh Uike, Phó Đại sứ Ấn Độ tại Hà Nội ngày 11/9, lãnh đạo Vụ Thị trường châu Á-châu Phi đã nêu quan ngại sâu sắc đối với việc Ấn Độ điều chỉnh chính sách nhập khẩu mặt hàng hương nhang và các chế phẩm.

Bộ Công Thương đề nghị Đại sứ quán Ấn Độ tích cực hỗ trợ giải quyết vấn đề thông qua việc ngay lập tức trao đổi với các cơ quan chức năng Ấn Độ về những tác động tiêu cực đối với các doanh nghiệp và người lao động Việt Nam, các nhà nhập khẩu Ấn Độ từ việc điều chỉnh chính sách trên.