Những nhà sản xuất châu Âu cung cấp cho hãng hầu hết toàn bộ linh kiện, nhưng Trung Quốc đang nội địa hóa dần

Các nhà sản xuất linh kiện Tây phương cung cấp hầu hết các bộ phận quan trọng của C919, nhưng điều đó có thể thay đổi khi Trung Quốc đang dần củng cố năng lực nội tại.

Sau hơn 1 thập kỉ dày công phát triển đầu tư vào nghiên cứu và xây dựng cơ sở hạ tầng từ nguồn vốn của nhà nước, cuối cùng thì máy bay phản lực chở khách đầu tiên của Trung Quốc sắp được Bắc Kinh chấp thuận để bắt đầu các chuyến bay thươngmại đầu tiên.

Với sự ra mắt của máy bay C919, một ngành công nghiệp do Airbus của Châu Âu thống trị và đối thủ của họ chỉ là Boeing của Mỹ nay phải nhường sân chơi cùng một đối thủ với nhiều kinh phí và có mối quan hệ chính trị: nhà vô địch hàng không vũ trụ được nhà nước hậu thuẫn là Comac.

Vốn dĩ tách ra khỏi ngành hàng không quân sự của Trung Quốc vào năm 2008, Comac đã công bố gần 1.000 đơn đặt hàng cho loại máy bay này, chủ yếu từ các khách hàng trong nước. Chuyến giao hàng đầu tiên, cho China Eastern Airlines, sẽ diễn ra vào cuối năm nay.

Theo ước tính của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, Bắc Kinh không giấu giếm mong muốn phá vỡ thế độc quyền của những gã khổng lồ phương Tây, giúp sức phát triển cho C919 với sự hỗ trợ vốn từ nhà nước lên tới 72 tỷ USD.

Tầm quan trọng chiến lược của dự án đã thúc đẩy các đơn đặt hàng sớm. David Yu, một chuyên gia tài chính hàng không tại Hãng Cố vấn Định giá hàng không Trung Quốc, người đang giảng dạy tại Đại học New York ở Thượng Hải, cho biết trong khi rõ ràng không có nghĩa vụ đối với các hãng hàng không Trung Quốc phải mua máy bay nôi địa cho rằng: “Tôi chắc chắn rằng có những đề xuất mạnh mẽ từ nhà nước”.

Airbus và Boeing đã chiến đấu lẫn nhau trong nhiều thập kỷ cả về thị phần và mức độ hỗ trợ của chính phủ. Cuối cùng, họ phải gạt sự khác biệt sang một bên và chấm dứt cuộc tranh chấp kéo dài 17 năm của Tổ chức Thương mại Thế giới về trợ cấp để đối phó với đối thủ cạnh tranh mới của họ.

Bất chấp sự trì hoãn nhiều lần đối với chương trình và có thể trượt lần nữa, có những dấu hiệu cho thấy khoản đầu tư của Bắc Kinh đang bắt đầu thành công. Guillaume Faury, giám đốc điều hành của Airbus, gần đây đã thừa nhận sự trỗi dậy của Comac, nói với một sự kiện trong ngành “chúng tôi có thể sẽ đi từ độc quyền sang ba độc quyền, ít nhất là trên một lối đi duy nhất, vào cuối thập kỷ này”.

C919 không thể sánh được về hiệu suất nhiên liệu hoặc phạm vi hoạt động của các phiên bản mới nhất từ dòng máy bay Airbus A320 hoặc Boeing 737. Nhưng mối lo lớn đối với các tập đoàn phương Tây là sự trỗi dậy này sẽ làm họ mất thị phần to lớn từ Trung Quốc.

Quốc gia này đang trên đà trở thành thị trường hàng không lớn nhất thế giới. Boeing dự đoán các hãng hàng không của quốc gia này sẽ mua được tổng cộng 8.600 máy bay mới trong vòng 20 năm tới.

Richard Aboulafia, phó chủ tịch công ty tư vấn hàng không vũ trụ Teal Group cho biết: “Comac không phải là mối đe dọa đối với bất kỳ ai bên ngoài Trung Quốc. "Nhưng Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất trên hành tinh."

Chiến tranh thương mại

Sự xuất hiện của Comac diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa phương Tây và Trung Quốc gia tăng, và các nhà điều hành ngành công nghiệp phương Tây lo ngại về sự gia tăng chủ nghĩa bảo hộ từ Bắc Kinh.

“Đó là một trò chơi chính trị, chúng tôi sẽ mua thêm máy bay nếu bạn đầu tư nhiều hơn vào Trung Quốc, ”một người nói.

Sáu tháng sau khi các cơ quan quản lý phương Tây dỡ bỏ lệnh cấm đối với Boeing 737 Max, vốn được đưa ra sau hai vụ tai nạn chết người vào năm 2018 và 2019, tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn chưa làm theo.

Nhân viên đang xử lí đối với khoang chở khách

Dave Calhoun, giám đốc điều hành của Boeing, nói trong một hội nghị vào tháng trước: “Nếu sự việc diễn ra quá lâu, tôi phải trả giá. Tôi phải trả giá vì họ là phần lớn nhất trong sự phát triển của ngành hàng không trên thế giới. . . Nó sẽ tạo ra những vấn đề thực sự cho chúng tôi trong vài năm tới nếu chúng tôi không thể tìm thấy một số cách thay đổi cấu trúc thương mại hiện tại.

Theo một giám đốc điều hành ngành hàng không Trung Quốc, Airbus “có lẽ dễ dàng hơn về mặt chính trị vào lúc này”. "Boeing, chúng ta phải theo dõi các mối quan hệ thương mại diễn ra như thế nào."

Những căng thẳng thương mại đó có thể trở thành sự phức tạp đối với các nhà cung cấp phương Tây của Comac, những công ty đang cung cấp hầu hết các thành phần quan trọng của C919. Các công ty liên quan đến Comac nằm trong số hàng chục tập đoàn công nghệ giám sát và quốc phòng Trung Quốc đang nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ sẽ có hiệu lực vào tháng tới. Financial Times đã liên hệ với một số nhà cung cấp nhưng không ai đưa ra bình luận nào khác ngoài việc xác nhận vai trò của họ đối với C919.

Thị phần của máy bay Trung Quốc trong tương lai

Scott Kennedy, cố vấn cấp cao tại CSIS, cho biết: “Việc giải quyết các vấn đề hiện tại sẽ khá khó khăn đối với các nhà cung cấp. “Họ sẽ phải luôn hướng một tai về phía Washington.”

Những thách thức của Comac

C919 vẫn còn cách khó khăn để bay lên bầu trời. Ngay cả khi đã được cơ quan quản lý Trung Quốc chứng nhận, vẫn có câu hỏi liệu Comac có khả năng hỗ trợ máy bay khi đang hoạt động hay không.

Rob Morris, người đứng đầu bộ phận tư vấn của Ascend by Cirium, cho biết: “Thành công trong lĩnh vực máy bay thương mại không chỉ nhờ vào khả năng thiết kế, sản xuất, [chứng nhận] và cung cấp một chiếc máy bay mà còn bởi khả năng hỗ trợ 24/7/365 suốt thời gian hoạt động của máy bay trong toàn bộ vòng đời của nó. ”

Robert Thomson của công ty tư vấn quản lý Roland Berger cho biết việc tăng sản lượng có thể rất khó khăn.

“Airbus đã mất hơn 10 năm để đạt được mức sản xuất 30 máy bay phản lực mỗi tháng của A320, với tất cả kinh nghiệm mà công ty đã có. . . Bạn cũng cần phải có một thiết kế ổn định và năng lực trong chuỗi cung ứng đối với các bộ phận khác nhau. "

Thị phần của hành khách Trung Quốc sẽ tăng gấp 3 trong những năm tới

Để C919 trở nên cạnh tranh toàn cầu, nó sẽ cần có sự chấp thuận của Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ và Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh Châu Âu.

Easa nói với Financial times rằng chứng nhận C919 của họ bắt đầu vào tháng 7 năm 2016 và "không có khung thời gian tối thiểu để xác nhận một máy bay vận tải lớn".

“Với sự phức tạp của loại sản phẩm này. . . Thời gian cần thiết để xác nhận có thể thay đổi rất nhiều nhưng thường sẽ cần ít nhất từ ​​năm đến bảy năm, ”nó nói thêm.

Tiếp theo là ở đâu?

Mỹ và EU vẫn chưa thống nhất các chi tiết của một mặt trận thống nhất đối với Trung Quốc, bao gồm cả các vấn đề như bảo vệ sở hữu trí tuệ.

Hiện tại, Comac cần chuyên môn của các nhà cung cấp phương Tây. Điều đó có thể thay đổi khi đất nước tăng cường năng lực trong nước.

Trung Quốc đang trên con đường trở thành hãng có thị phần lớn nhất thế giới

Hầu hết các nhà phân tích tin rằng thị trường Trung Quốc sẽ đủ lớn trong 20 năm tới để hỗ trợ việc giao hàng hợp lý máy bay C919, cũng như Airbus A320neos và Boeing 737 Max.

Phần lớn sẽ phụ thuộc vào chính trị. Aboulafia của Teal lập luận rằng động lực thực sự đằng sau chiếc C919 là Bắc Kinh đang tìm cách “chống lại một tương lai bị chia cắt” từ phía Tây.

Ông nói, thỏa thuận ngừng bắn gần đây giữa Mỹ và EU không thể ngăn quốc gia châu Á đóng cửa thị trường của mình ở phía Tây, nhưng ít nhất nó nên ngăn chặn một kịch bản mà Trung Quốc “chơi với nhau”.