Bước ngoặt bất ngờ tại Gojek trước thương vụ sáp nhập Grab: CEO từ chức, ‘ghế nóng’ trao lại COO
Ông Hans Patuwo (trái) và ông Patrick Walujo (phải). Ảnh: GoTo Group.
Patrick Walujo, Giám đốc điều hành Tập đoàn GoTo - đơn vị đứng sau nền tảng gọi xe công nghệ Gojek, sẽ rời ghế lãnh đạo sau hai năm rưỡi chèo lái con thuyền này. Thông báo này được đưa ra ngày 24/11, đánh dấu cuộc chuyển giao quyền lực quan trọng nhất kể từ sau đợt tái cấu trúc hậu sáp nhập.
GoTo cho biết họ đã đề cử Giám đốc vận hành (COO) Hans Patuwo lên thay thế ông Walujo. Việc bổ nhiệm dự kiến sẽ được chính thức thông qua tại cuộc họp đại hội đồng cổ đông bất thường vào ngày 17/12.
Hội đồng quản trị mô tả đây là một "quy trình kế nhiệm chặt chẽ" nhằm đảm bảo hoạt động của công ty không bị gián đoạn trong lúc đang nỗ lực hướng tới mục tiêu lợi nhuận bền vững.
Tiếp quản vị trí CEO từ tháng 6/2023, ông Walujo đã chỉ đạo một cuộc "lội ngược dòng" quyết liệt nhằm cắt giảm thua lỗ, tập trung tối ưu hóa vận hành và ổn định tập đoàn sau giai đoạn đầy sóng gió hậu IPO.
Ở tuổi 50, ông Walujo bày tỏ sự "tự hào sâu sắc" về những nỗ lực của đội ngũ nhân sự trong hai năm qua, đồng thời khẳng định GoTo hiện đang ở "vị thế vững chắc". Vị CEO sắp mãn nhiệm cũng hoàn toàn ủng hộ ông Patuwo và cho rằngông Patuwo là người kế nhiệm xứng đáng, nhấn mạnh vào bề dày 10 năm gắn bó của ông này với Gojek, GoPay và GoTo.
"Sự am hiểu tường tận về hoạt động của công ty cùng năng lực lãnh đạo đã được kiểm chứng, khiến ông ấy là người phù hợp nhất để dẫn dắt GoTo trong chương tiếp theo," ông Walujo chia sẻ.
Sự thay đổi nhân sự cấp cao này diễn ra giữa lúc có nhiều đồn đoán rằng GoTo đang tìm cách hoàn tất một thương vụ lớn với Grab. Quỹ đầu tư quốc gia Indonesia Danantara được cho là sẽ tham gia vào kế hoạch sáp nhập này, sau khi đã thăm dò việc nắm giữ cổ phần thiểu số trong thực thể hợp nhất hồi đầu năm nay.
Chân dung tân CEO Patuwo
Ông Patuwo, hiện đang là COO kiêm Chủ tịch mảng dịch vụ theo yêu cầu tại GoTo. Ông gia nhập Gojek từ năm 2018 và từng giữ nhiều vị trí then chốt trong mảng quản lý đối tác tài xế, vận tải và tài chính (GoTo Financial).
Có thể nói, ông là người đóng vai trò chiến lược trong việc quản lý tài xế, mở rộng thị trường tới hàng trăm thành phố và củng cố mạng lưới đối tác nhà hàng của GoJek. Ông cũng từng giữ chức Chủ tịch GoTo Financial năm 2023 và trước đó là người đứng đầu bộ phận thanh toán và dịch vụ tài chính giai đoạn 2021-2022.
Trước khi lấn sân sang mảng công nghệ, ông Patuwo từng làm COO tại công ty sản xuất bột giấy Indah Kiat (thuộc Tập đoàn Sinarmas) từ năm 2015 đến 2017. Trước đó nữa, ông là đối tác tại McKinsey, làm việc tại Mỹ, Trung Quốc và Singapore từ năm 2008 đến 2014.
Các chuyên gia phân tích Ari Jahja và Foo Zhiwei của Macquarie nhận định: kinh nghiệm dày dặn ở vị trí COO, cộng với khả năng lãnh đạo mảng dịch vụ và tài chính trước đây, biến ông Patuwo thành "một tài sản quý giá" cho GoTo.
Bên cạnh đó, ông Andre Soelistyo - cựu CEO GoTo, người từng giám sát thương vụ sáp nhập đình đám giữa Gojek và Tokopedia, cũng được đề cử vào hội đồng ủy viên quản trị.
Trong thông cáo, Macquarie nhận xét: "Những thay đổi này nằm trong chiến lược tổng thể nhằm tăng cường khả năng thực thi và đạt lợi nhuận bền vững." Đây được xem là đợt cải tổ lãnh đạo lớn nhất kể từ thương vụ sáp nhập năm 2021.
GoTo cho biết họ muốn củng cố các mảng kinh doanh cốt lõi (gọi xe, thương mại điện tử, tài chính) đồng thời thắt chặt kỷ luật chi tiêu sau nhiều năm "đốt tiền" mạnh tay. Công ty tuyên bố đang bước vào giai đoạn mới, tập trung vào "tăng trưởng bền vững và có lãi", sau nhiều quý liên tiếp thu hẹp được khoản lỗ.
Bước ngoặt bất ngờ
Quyết định thay đổi lãnh đạo này là một bước ngoặt bất ngờ, trái ngược hoàn toàn với tuyên bố hồi đầu năm của ông Walujo, khi ông từng nói dự định sẽ ngồi ghế CEO đến tận năm 2029.
Giới phân tích cho rằng thị trường đang xem đây là tín hiệu cho thấy các nhà đầu tư lớn có thể đang chuẩn bị cho những nước đi chiến lược, bao gồm một vụ sáp nhập tiềm năng.
Bloomberg trước đó đưa tin các cổ đông lớn như SoftBank, Provident Capital Partners và Peak XV đã gây sức ép thay thế ông Walujo sau khi giá trị thị trường của GoTo "bốc hơi" hơn 40% dưới thời ông nắm quyền.
Bà Liza Suryanata, Trưởng bộ phận nghiên cứu tại Kiwoom Sekuritas, cho rằng động thái này phản ánh áp lực ngày càng lớn từ các cổ đông "cá mập" của GoTo, đặc biệt là SoftBank, nhằm dọn đường cho khả năng bắt tay với Grab. Bà nói thêm rằng những cuộc chuyển giao như thế này thường báo hiệu sự điều chỉnh chiến lược theo ưu tiên của cổ đông.
"Ông Patuwo là mẫu người thiên về vận hành, không phải là người chuyên đi chốt các thương vụ như ông Walujo. Thông thường, khi một người giỏi vận hành được đưa lên vị trí cao nhất, đó là dấu hiệu cho thấy các quyết định chiến lược lớn có lẽ đã được hội đồng quản trị và các cổ đông lớn dàn xếp xong xuôi ở hậu trường rồi," bà Suryanata nhận định.
Với nỗ lực hiện tại của GoTo hướng tới lợi nhuận bền vững, bà cho biết thị trường có xu hướng nhìn nhận tích cực về bất kỳ thương vụ sáp nhập hay hợp tác chiến lược nào. Một vụ sáp nhập nhìn chung sẽ có lợi cho GoTo nhờ cải thiện hiệu quả chi phí, tăng biên lợi nhuận và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cả mảng gọi xe lẫn thương mại điện tử.