Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Kết luận Thanh tra số 757/KL-TTCP, về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp (KCN), khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.HCM.

Theo kết luận, việc chuyển đổi một số nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.HCM có nhiều vi phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, đầu tư xây dựng.

Điển hình là cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (Công ty Vạn Thịnh Phát) làm chủ đầu tư với tổng diện tích đất 1.954m2, tọa lạc tại địa chỉ 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo (quận 1, TP.HCM). Khu đất này có nguồn gốc là đất của nhà nước.

Cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị Thanh tra Chính Phủ bêu tên.

Khu đất này trước đây là khách sạn Vạn Xuân được Kiến trúc sư trưởng TP.HCM cấp phép xây dựng cho Liên hiệp Dịch vụ Sản xuất Thương mại, thuộc Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn.

Ngày 30/7/1994, UBND TP.HCM có quyết định số 2424/QĐ-UB-QLĐT chuyển giao tài sản cố định gồm khu nhà số 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo cho Công ty dịch vụ và Thương mại thành phố.

Ngày 24/12/1999, UBND TP.HCM ban hành văn bản số 5424/UB-KT, chỉ đạo, chấp thuận cho giải thể việc hợp tác kinh doanh giữa Công ty Dịch vụ và Thương mại TP.HCM (Công ty DVTMSG) và Công ty Vạn Thịnh Phát, cho phép Công ty DVTMSG chuyển nhượng phần góp vốn trong khách sạn Vạn Xuân trị giá 587.332 USD cho Công ty Vạn Thịnh Phát.

Đến 2006, UBND TP.HCM có quyết định số 480/QĐ-UBND, chấp thuận cho Vạn Thịnh Phát được thuê đất sản xuất kinh doanh tại địa chỉ trên, với diện tích là 1.985m2, mục đích cho thuê để làm khách sạn và văn phòng, thời hạn cho thuê đến hết năm 2020.

Qua kiểm tra, TTCP phát hiện xác định, UBND TP.HCM không tính doanh thu bãi đỗ xe theo quy định, làm giảm giá trị tiền sử dụng đất phải nộp 1,191 tỷ đồng.

TP.HCM áp dụng suất đầu tư không đúng đối với công trình hạ tầng kỹ thuật có quy mô nhỏ hơn 20ha, làm tăng chi phí đầu tư hạ tầng khiến quyền sử dụng bị giảm 179,3 triệu đồng.

Đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng làm trụ sở của công ty, văn phòng cho thuê VTP Office Building.

“TTCP nhận thấy, vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước đã được duyệt. Do đó, TTCP đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra, có biện pháp để xử lý theo pháp luật. Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thất thoát tài sản nhà nước thi chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không để thất thoát tài sản của nhà nước”, Kết luận Thanh tra nêu.

Đối với dự án khu tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu - Huỳnh Thúc Kháng (phường Bến Nghé, quận 1) cơ quan thanh tra cho biết nguồn gốc đất do Nhà nước quản lý là hơn 2.815 m2 tư nhân sở hữu hơn 8.342 m2.

Theo Sở Kế hoạch Đầu đến nay nhà đầu tư đã thoả thuận, đền bù cho các hộ dân với diện tích 7.931m2.

Cụ thể, có 2.019m2 nhà đất đầu tư đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Công ty cổ phần đầu tư Vạn Thịnh Phát, 5.912m2 đất nhà đầu tư đã kí biên bản thoả thuận với các hộ dân.

Dự án khu tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu - Huỳnh Thúc Kháng. (Ảnh Zing).

Ngày 7/10/2016, UBND TPHCM có văn bản 5577/UBND-DA chấp thuận tiếp tục thực hiện chủ trương chỉ định nhà đầu tư và giao Sở Kế hoạch Đầu tư tổ chức thực hiện các thủ tục theo đúng quy định.

UBND TP.HCM và các sở, ngành đã triển khai các bước về chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án này vì liên danh Công ty Vạn Thịnh Phát và Công ty Larkball Holdings Limited có cam kết hỗ trợ ngân sách TPHCM 20 triệu USD.

Theo Thanh tra Chính phủ, dự án tại phường Bến Nghé, quận 1 đã và đang triển khai thủ tục lựa chọn nhà đầu tư từ năm 2008. Trong đó, đã thực hiện nhiều thủ tục đầu tư như phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 khu trung tâm hiện hữu TPHCM; lập, phê duyệt và công bố danh mục dự án; lập phương án sơ bộ về bồi thường, giải phóng mặt bằng tại khu đất thực hiện dự án; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư, phê duyệt hồ sơ yêu cầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất của quận 1.

Đồng thời cũng đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương cho phép UBND TP.HCM thực hiện chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án từ năm 2011.

Tuy nhiên đến nay, UBND TP.HCM chưa lựa chọn và chỉ định được nhà đầu tư để thực hiện. Thanh tra Chính phủ là đề nghị UBND TP.HCM căn cứ vào quy hoạch đã được phê duyệt để duyệt dự án đầu tư phù hợp. Trên cơ ở đó, thực hiện các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật.

Đối với diện tích 2.815m2 đất thuộc sở hữu nhà nước, UBND TP.HCM phải thực hiện theo quy định về quản lý, sử dụng tài sản công và pháp luật khác có liên quan.

Ngoài 2 dự án trên, Thanh tra Chính phủ còn bêu tên hàng hoạt nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.HCM  như:  Dự án cao ốc văn phòng và trung tâm tài chính ngân hàng tại số 117,119121 đường Nguyễn Huệ và số 16 Tôn Thất Thiệp  (quận 1) do Ngân hàng đầu tư phát triển Việt Nam (BIDV) làm chủ đầu tư; Dự án cao ốc Madison số 15 Thi Sách (quận 1) do Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 làm chủ đầu tư;  Dự án khu đất số 97 Quang Trung, phường 8 quận Gò Vấp do Công ty TNHH Đầu tư đĩa ốc TP làm chủ đầu tư...

Thông tin bổ sung, trong đợt vận động đóng góp cho quỹ vaccine chống dịch Covid-19 và đống góp chống dịch này gần đây, tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã đóng góp ước tính hơn 2.000 đồng. Trong đó có 450 tỷ đồng trong dịp phát động đóng góp cho quỹ thuộc trung ương quản lý. Đồng thời, thông qua công ty con, tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng đóng góp tới 1.450 tỷ đồng chống dịch, theo nỗ lực kêu gọi của TP.HCM. Ngoài ra là hàng trăm tỷ tài trợ cho các chương trình chống dịch khắp cả nước. 

Quang Hải