Sáng 11/6, bắt đầu đợt 2 kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua việc sửa đổi, bổ sung chương trình kỳ họp với 439/440 đại biểu Quốc hội có mặt bấm nút tán thành (91,84% tổng số đại biểu Quốc hội).

Theo Tờ trình của Tổng Thư ký Quốc hội, trên cơ sở ý kiến của cấp có thẩm quyền, tình hình chuẩn bị thực tế và đề nghị của Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội đồng ý cho phép sửa đổi, bổ sung một số nội dung.

Cụ thể, Quốc hội thống nhất điều chỉnh thời gian xem xét, quyết định sớm hơn với 2 nội dung để làm cơ sở cho các cơ quan chuẩn bị và kịp thời tổ chức triển khai.

Một là Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Theo đó, Quốc hội sẽ thảo luận tại hội trường vào ngày 13/6, biểu quyết thông qua ngày 16/6 cùng với biểu quyết thông qua dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Việc biểu quyết 2 nội dung quan trọng này sẽ được bố trí truyền hình, phát thanh trực tiếp.

Hai là Quốc hội xem xét tờ trình của Chính phủ về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng, thay mặt cơ quan thẩm tra, tán thành với phương án sắp xếp như trong Đề án. Theo ông Tùng, Chính phủ đề xuất nghị quyết có hiệu lực từ 1/7, song Ủy ban cho rằng nên tính hiệu lực ngay từ thời điểm nghị quyết được Quốc hội biểu quyết thông qua. Việc này nhằm tạo cơ sở pháp lý sớm cho các địa phương triển khai bàn giao, chuẩn bị điều kiện cần thiết để chính quyền mới ở đơn vị hành chính sau sắp xếp có thể đi vào hoạt động đúng kế hoạch của Trung ương.

Theo chương trình kỳ họp vừa điều chỉnh, Quốc hội sẽ thảo luận tại tổ về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh vào chiều nay (11/6), thảo luận tại hội trường và biểu quyết thông qua vào sáng 12/6.

Theo đề xuất của Chính phủ, 11 tỉnh, thành phố giữ nguyên hiện trạng, trong đó 10 địa phương đáp ứng đủ tiêu chuẩn gồm: Hà Nội, TP Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh; riêng Cao Bằng là tỉnh có yếu tố đặc thù. 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh còn lại sẽ được sắp xếp thành 23 tỉnh, thành mới.

Sau sắp xếp, cả nước sẽ có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, bao gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Ninh Bình, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đồng Nai, Tây Ninh, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cà Mau và An Giang.

Phương án kiện toàn tổ chức bộ máy của cấp tỉnh mới

Trình bày tờ trình về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 tại kỳ họp thứ 9, sáng 11/6, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trên cơ sở hiện trạng, định hướng phát triển của 63 tỉnh, thành phố hiện nay, Chính phủ xây dựng 23 phương án sắp xếp đối với 52 tỉnh để hình thành 23 tỉnh mới.

Toàn bộ 23 tỉnh hình thành sau sắp xếp đã đạt định hướng tiêu chuẩn theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Như vậy sau sắp xếp, theo Bộ trưởng, cả nước có 34 tỉnh, gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh.

Cùng với việc sáp nhập tỉnh, thành trên cả nước, Bộ trưởng Trà nhấn mạnh đề án đã nêu cụ thể nội dung phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh mới theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.

Cụ thể, tổng biên chế cán bộ, công chức, viên chức theo định mức được giao của các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh thuộc 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 447.657 người, gồm 2.321 cán bộ, 79.118 công chức, 366.218 viên chức.

Việc bố trí, sắp xếp số lượng cán bộ, công chức, viên chức của cấp tỉnh mới thực hiện theo Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15, các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan và hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.

Ngoài ra, tổng số trụ sở công cấp tỉnh của 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 38.182 trụ sở. Trong số này, có 33.956 trụ sở tiếp tục được sử dụng và dôi dư 4.226 trụ sở.

Liên quan đến việc bố trí, sử dụng trụ sở, xử lý tài chính, tài sản công sau sắp xếp, Bộ trưởng Trà cho biết sẽ thực hiện theo quy định của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Tiếp thu ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho hay, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo các Bộ, cơ quan ngang Bộ, chính quyền địa phương các tỉnh, thành phố thực hiện đồng bộ, khẩn trương, quyết liệt các giải pháp về sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy.

Đồng thời, Chính phủ cũng giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

Ngoài ra, việc sắp xếp, sử dụng trụ sở công, xử lý tài chính, tài sản công và các giải pháp khác nhằm phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn sau sắp xếp cũng sẽ được Chính phủ quan tâm chỉ đạo.

"Với tính chất lịch sử của Kỳ họp thứ 9, Chính phủ đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết chung của Kỳ họp, trong đó ghi nhận, đánh giá cao vai trò, đóng góp quan trọng và những thành tựu mang tính lịch sử của các cấp huyện trước khi kết thúc hoạt động và các cấp tỉnh, cấp xã trước sắp xếp đã có quá trình phấn đấu không ngừng vì sự phát triển chung của đất nước và của mỗi địa phương", Bộ trưởng Trà kiến nghị.

Trình bày báo cáo thẩm tra tờ trình và Đề án của Chính phủ về sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng ghi nhận quá trình chuẩn bị Đề án bảo đảm đúng trình tự, thủ tục theo quy định.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với nội dung Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 như Chính phủ trình.

Về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đề xuất dự thảo Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị xác định nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày được Quốc hội biểu quyết thông qua.

Việc này, theo Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho các địa phương triển khai công tác bàn giao, chuẩn bị các điều kiện cần thiết, bảo đảm để chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp có thể sớm chính thức bắt đầu hoạt động theo kế hoạch chung của Trung ương (có thể từ 1/7).