Tình thế cấp bách?

Các nhà đầu tư trên thị trường trái phiếu đang cược rằng nền kinh tế Mỹ sắp sửa trượt dốc và Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ phải mạnh tay nới lỏng chính sách tiền tệ để ngăn ngừa suy thoái - có thể là trước cả cuộc họp chính sách tháng 9.

Nỗi lo lạm phát tăng trở lại đã hoàn toàn tan biến, nhường chỗ cho suy đoán nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ lâm nguy nếu Fed không khẩn trương giảm lãi suất từ mức hiện nay là 5,25 - 5,5%.

Tờ Bloomberg cho biết hiện tại các nhà đầu tư đang dự đoán có 60% khả năng Fed phải tung ra đợt giảm lãi suất khẩn cấp có quy mô 25 điểm cơ bản (bps) trong vòng một tuần tới.

Tâm lý trên đã góp phần giúp thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ bật tăng mạnh mẽ. Tuần trước, lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn hai năm - loại lợi suất nhạy cảm với chính sách tiền tệ - đã giảm 0,5 điểm % xuống dưới 3,9%. Đây là lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 lợi suất kỳ hạn hai năm lại thấp hơn lãi suất chuẩn của Fed nhiều đến vậy.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Đức cũng rơi xuống mức thấp nhất trong vòng 7 tháng dựa trên kỳ vọng ngân hàng trung ương (NHTW) châu Âu sẽ học theo Fed và tung ra các đợt cắt giảm lãi suất lớn hơn.

Bà Tracy Chen, nhà quản lý danh mục tại Brandywine Global Investment Management, bình luận: “Thị trường sợ rằng Fed đã chậm trễ và nền kinh tế sẽ hạ cánh cứng thay vì hạ cánh mềm. Trái phiếu kho bạc Mỹ là khoản đầu tư tốt bởi tôi nghĩ nền kinh tế sẽ tiếp tục giảm tốc”.

Tuy nhiên, kể từ cuối đại dịch COVID-19, các nhà đầu tư trái phiếu đã nhiều lần đoán sai hướng đi của lãi suất tại Mỹ. Do vậy, có khả năng động thái gần đây của thị trường cũng chỉ là phản ứng quá đà.

Tâm lý của các nhà đầu tư đã thay đổi rõ rệt sau khi một loạt dữ liệu cho thấy thị trường lao động đang yếu đi và một số bộ phận của nền kinh tế hạ nhiệt.

Báo cáo do Bộ Lao động Mỹ công bố vào tuần trước cho thấy Mỹ tạo ra 114.000 việc làm mới trong tháng 7, thấp hơn nhiều kỳ vọng của các chuyên gia. Tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng ngoài dự kiến.

Sau khi Fed giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp ngày 31/7, những số liệu trên đã làm dấy lên nỗi lo rằng các quan chức phản ứng quá chậm chạp với tình hình kinh tế. NHTW Canada và châu Âu đều đã nới lỏng chính sách tiền tệ trước Fed.

Nỗi sợ nền kinh tế giảm tốc và Fed chậm trễ đã góp phần dẫn tới đợt bán tháo nặng nề trên thị trường chứng khoán Mỹ vào tuần trước. Tâm lý nhà đầu tư càng xấu đi sau khi Berkshire Hathaway tiết lộ họ đã cắt giảm gần 50% lượng cổ phần trong Apple vào quý II.

Dự báo động thái của Fed

Giới chuyên gia Phố Wall đã bắt đầu lên kịch bản Fed sẽ giảm lãi suất nhanh chóng hơn so với dự kiến trước đó. Citigroup và JPMorgan hiện dự đoán Fed sẽ giảm lãi suất 50 bps tại mỗi cuộc họp tháng 9 và tháng 11.

Hôm 4/8, các nhà kinh tế thuộc Goldman Sachs nâng khả năng Mỹ suy thoái trong năm 2025 từ 15% lên 25%. Goldman Sachs cũng lưu ý xét trên tổng thể, nền kinh tế Mỹ vẫn có vẻ “ổn”, không có sự mất cân đối tài chính lớn nào và Fed có rất nhiều dư địa để giảm lãi suất.

Thị trường tương lai đang phản ánh khả năng Fed giảm lãi suất khoảng 125 bps trong năm 2024, cho thấy kỳ vọng lớn lao của các nhà đầu tư vào các đợt cắt giảm lãi suất 50 bps trong ba cuộc họp cuối năm.

Đà tăng giá của trái phiếu kho bạc Mỹ đã đẩy lợi suất kỳ hạn 10 năm xuống 3,7%, mức thấp nhất kể từ tháng 12 năm ngoái. Lợi suất kỳ hạn 10 năm là thước đo quan trọng cho chi phí vay trên các thị trường.