Thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh mới đây đã báo cáo về công tác điều hành giá xăng dầu và điện gửi tới các ĐBQH tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XIV với những thông tin về quá trình xây dựng, ban hành giá bán lẻ điện bình quân năm 2019.

Lý giải về việc tăng giá điện, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh dẫn cơ sở pháp lý của việc điều chỉnh giá điện năm 2019 là Luật Điện lực; Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg ngày 30/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân; Quyết định số 34/2017/QĐ-TTg ngày 25/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ về khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân giai đoạn 2016-2020…

Về việc cân nhắc lựa chọn thời điểm tăng giá (từ ngày 15 - 30/3) là theo đề xuất của liên Bộ và Tổng cục Thống kê. Theo quy luật, chỉ số CPI thường tăng cao vào tháng 2 (dịp nghỉ Tết Âm lịch) và sẽ giảm mạnh trong tháng 3, nên sẽ không tác động nhiều đến chỉ số CPI bình quân cả năm và kiềm chế được lạm phát kỳ vọng. Theo đánh giá của liên Bộ Công Thương, Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và Tổng cục Thống kê, dự kiến điều chỉnh giá điện bán lẻ bình quân tăng bình quân 8,36% vào ngày 20/3 sẽ làm CPI cả năm tăng 0,3%.

Trước phản ánh của một số khách hàng về hóa đơn tiền điện tăng cao trong tháng 4, ngày 2/5, Bộ Công Thương đã thành lập 3 đoàn kiểm tra liên ngành, gồm đại diện Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Tài chính; Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, Tổng công ty Điện lực Việt Nam (EVN).

Kết quả trong tháng 4, nhiệt độ trung bình toàn quốc tăng 16% so với tháng 3 dẫn đến nhu cầu phụ tải điện toàn quốc và ở cả 3 miền tăng cao hơn so với tháng 3 và cùng kỳ năm 2018.

Theo EVN, trong tháng 4, tổng điện năng thương phẩm tăng 10,26% so với cùng kỳ năm 2018 và 14,23% so với tháng 3. Trong đó phụ tải quản lý, tiêu dùng (bao gồm sinh hoạt) tăng 14,15% so với cùng kỳ năm 2018 và tăng 21,03% so với tháng 3. Còn theo số liệu từ phần mềm Hệ thống thông tin quản lý khách hàng của EVN, so sánh riêng số liệu thống kê của tháng 4 so với bình quân năm 2018 cho thấy số lượng khách hàng sử dụng điện dưới 200 kWh/tháng giảm trong khi số lượng khách hàng dùng trên 200 kWh/tháng tăng. Phần lớn khách hàng sinh hoạt trên cả nước ngay trong tháng 4 nắng nóng cũng chỉ sử dụng điện dưới 200 kWh/tháng. Cụ thể tháng 4, số lượng khách hàng sinh hoạt dưới 200 kWh/tháng chiếm tỉ lệ 68,15%, trong đó với mức sử dụng điện dưới 100 kWh/tháng chiếm tỉ lệ 31,6%. Trong khi đó số lượng khách hàng sử dụng điện trên 200kWh/tháng chỉ chiếm tỉ lệ 31,85%

Ngoài ra, Bộ Công Thương đã thành lập đoàn kiểm tra hoạt động niêm yết công khai giá, công tác ghi chỉ số công tơ, công tác chốt chỉ số, tính tiền điện, thanh toán tiền điện. Kết quả, công tác niêm yết công khai giá điện mới đã được các đơn vị thực hiện đúng quy định, đảm bảo thông tin về việc điều chỉnh giá điện đến các khách hàng kịp thời. Công tác ghi chỉ số công tơ, chốt chỉ số, tính tiền điện, áp giá bán lẻ điện và thanh toán tiền điện được các đơn vị thực hiện đúng quy trình kinh doanh của EVN, tuân thủ theo Nghị định số 137/2013/NĐ của Chính phủ về ghi chỉ số công tơ, thanh toán tiền điện và Thông tư số 16/2014 của Bộ Công Thương.

“Qua kiểm tra thực tế cho thấy, hóa đơn tiền điện của nhiều khách hàng sinh hoạt trong tháng 4 năm 2019 tăng là do 3 nguyên nhân: Sản lượng điện tiêu thụ của khách hàng tăng do thời tiết nắng nóng, nhiệt độ tăng cao; tác động của việc điều chỉnh tăng giá điện 8,36%; kỳ ghi chỉ số công tơ của tháng 4 là 31 ngày, dài hơn 3 ngày so với kỳ ghi chỉ số công tơ của tháng 3”, Bộ trưởng Công Thương cho hay.

Cũng theo Báo cáo: "Trong thống kê của EVN từ số liệu phần mềm quản lý chăm sóc khách hàng, từ ngày 20/3 - 4/5, Tập đoàn tiếp nhận và giải đáp 71.504 yêu cầu của khách hàng liên quan đến hóa đơn tiền điện. Trong đó có 14.541 kiến nghị của khách hàng, chiếm tỉ lệ gần 20% thắc mắc về chỉ số công tơ điện, hoá đơn tiền điện. Các thắc mắc đã được trả lời 100%, khách hàng đều hài lòng, đồng ý với kết quả giải quyết".

Giá điện không bao gồm chi phí đầu tư ra ngoài nghành của EVN

 Tại báo cáo gửi tới các ĐBQH tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XIV, Chính phủ cũng có những chia sẻ xung quanh thông tin giá điện “gánh” các chi phí, lỗ đầu tư ngoài ngành của EVN.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, hiện theo quy định tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg (ngày 30/6/2017), chỉ có chi phí sản xuất kinh doanh của các hoạt động trong lĩnh vực điện được phép đưa vào trong giá thành sản xuất kinh doanh điện và đưa vào tính toán điều chỉnh giá điện. Các chi phí đầu tư ngoài ngành không được phép đưa vào trong giá thành sản xuất kinh doanh điện cũng như trong tính toán điều chỉnh giá điện.

Theo quy định trên, hằng năm, căn cứ vào số liệu chi phí đã được kiểm toán độc lập xác nhận, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan tiến hành kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện của EVN. Chi phí sản xuất kinh doanh điện được tách bạch theo chi phí các khâu, như phát điện, truyền tải, phân phối, phụ trợ và quản lý ngành.

Theo báo cáo của EVN tại Văn bản 2586/EVN-TCKT (tháng 5/2019), thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 852/2017/QĐ-TTg về phê duyệt Đề án tổng thể sắp sếp, tái cơ cấu doanh nghiệp thuộc EVN, các khoản đầu tư ngoài ngành cơ bản đã được EVN thoái hết vốn nên không có các khoản lỗ đầu tư ngoài ngành.

Cụ thể, EVN đã thực hiện thoái toàn bộ vốn đầu tư ngoài ngành sản xuất kinh doanh điện với tổng giá trị vốn thoái vốn thành công theo mệnh giá thực hiện là 2.214 tỷ đồng, tổng giá trị vốn thu về 2.341 tỷ đồng, thặng dư vốn 127 tỷ đồng. Riêng khoản vốn đầu tư còn lại 7,5% vốn điều lệ tương ứng 187,5 tỷ đồng tại Công ty cổ phần Tài chính Điện lực đang kinh doanh có lợi nhuận và trả cổ tức hàng năm sẽ được EVN thực hiện thoái vốn trong năm 2019.

Các khoản chi phí giá thành sản xuất kinh doanh điện đã được kiểm toán và không bao gồm các khoản chi phí đầu tư ra ngoài nghành của EVN. Việc tính toán phương án giá bán lẻ điện bình quân đã được EVN, Bộ Công Thương thực hiện theo đúng quy định tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc xác định mức giá bán lẻ điện bình quân.