Kinh tế Việt Nam: Mục tiêu tăng trưởng khả thi nhưng phía trước còn nhiều thách thức
Khu vực công nghiệp và xây dựng cũng tăng trưởng rất cao ở mức 9,7%. Ngành công nghiệp chế tác tiếp tục là động lực cho cả nền kinh tế.
Trong khi đó, ngành khai khoáng đã tăng trưởng dương trở lại sau hai năm thu hẹp.
Quy mô việc làm tạo mới và số doanh nghiệp đăng ký trong quý Ikhông tăng cao tương ứng với tăng trưởng kinh tế so với năm trước.
Lạm phát lõi tăng nhẹ trong quý I, đạt mức 1,38% (yoy) trong tháng Ba, do tổng phương tiện thanh toán được mở rộng, dường như phản ánh khuynh hướng nới lỏng tiền tệ của NHNN.
Đánh giá về cơ hội của Việt Nam sau khi Việt Nam và 10 quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương đã chính thức ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Báo cáo cho rằng: Lợi ích của CPTPP đối với Việt Nam không chỉ thuần túy về thương mại và sản lượng, mà còn được kỳ vọng sẽ đem lại những thay đổi thể chế, qua đó giúp cải thiện năng suất của toàn bộ nền kinh tế.
Đây là cơ hội cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam thâm nhập thị trường CPTPP rộng lớn, tạo việc làm cho nhiều lao động.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, hàng rào thuế quan được rỡ bỏ cũng giúp hàng hoá các nước thuộc Hiệp định CPTPP đổ vào Việt Nam. Điều này một mặt làm lợi cho người tiêu dùng trong nước khi được mua hàng hoá chất lượng cao giá rẻ từ các nước phát triển hơn, mặt khác cũng đặt ra thách thức lớn cho các nhà sản xuất trong nước trong môi trường cạnh tranh hơn.
Báo cáo đưa ra dự báo: Với mức tăng trưởng cao đột biến 7,38% của quý I, mục tiêu tăng trưởng 6,5-6,7% của năm 2018 do Quốc hội đề ra là hoàn toàn khả thi, với các điều kiện thuận lợi hiện nay tiếp tục được duy trì.
Tuy nhiên, trong bối cảnh chiến tranh thương mại và chủ nghĩa bảo hộ đang diễn ra, tương lai của nền kinh tế Việt Nam còn chịu nhiều thách thức trước các cú sốc từ thị trường thế giới.
Bên cạnh đó, để đạt được mức lạm phát bình quân năm 4%, cần có sự nỗ lực của các cấp và đặc biệt là chính sách tiền tệ chặt chẽ của NHNN.
VEPR dự báo năm 2018, kinh tế Việt Nam sẽ đạt tăng trưởng 6,835.
Đồng thời khuyến nghị: Để đảm bảo cân đối thu chi, Chính phủ cần cải thiện nguồn thu thông qua tăng hiệu quả hành thu, tăng hiệu quả thu trên các loại thuế đã có và thuế suất hiện thời, thay vì vội vã áp thêm các loại thuế mới hoặc tăng thuế suất.
Việc này cần có sự cải cách ngay trong nội bộ ngành thuế. Một giải pháp đi liền là duy trì nỗ lực kiểm soát tiêu ngân sách, đặc biệt là chi thường xuyên. Chi thường xuyên luôn ở mức cao trên 70% tổng chi qua các năm, một phần nguyên nhân tới từ bộ máy nhà nước và đoàn thể chính trị cồng kềnh, lãng phí, kém hiệu quả.
Chính phủ cần tiếp tục thực hiện các biện pháp quyết liệt để thắt chặt chị thường xuyên như các chính sách tinh giảm biên chế, sắp xếp lại và tinh giản bộ máy, hạn chế chi tiêu cho các tổ chức đoàn thể, thoái vốn khỏi các doanh nghiệp nhà nước như đã và đang thực hiện trong thời gian qua.
Việc cấp thiết không phải là tính toán khu vực phi chính thức vào tổng GDP mà cần quản lý hiệu quả nguồn vốn vay nước ngoài để nâng hiểu quả kinh tế-xã hội, hay giảm thiểu lãng phí, sử dụng sai mục đích.
Nếu không kiểm soát tốt nợ nước ngoài và cân đối ngân sách, trần nợ công chắc chắn bị phá vỡ trong thời gian tới và Việt Nam ngày càng lún sâu vào nợ nần trước khi kịp cất cánh.