Theo Tổng cục Thuế, thời vừa gian qua, ngành Thuế đã tập trung cải cách thủ tục hành chính thuế, Luật Quản lý thuế quy định người nộp thuế (NNT) tự khai, tự nộp và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật, doanh nghiệp (DN) có quyền phát hành hóa đơn để sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, gần đây một bộ phận DN vẫn tiếp tục lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế, chính sách để sử dụng hóa đơn không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp hóa đơn nhằm mua bán hóa đơn trái phép thu lợi bất chính.

Trước tình hình trên, Tổng cục Thuế yêu cầu Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện và tăng cường triển khai một số giải pháp sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác tuyên truyền hỗ trợ, hướng dẫn NNT thực hiện đúng quy định của pháp luật trong chấp hành Luật Quản lý thuế, chấp hành nghiêm các quy định về sử dụng hóa đơn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đẩy mạnh tuyên truyền việc nhận diện hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp và chế tài xử lý đối với từng hành vi để NNT biết và tránh tham gia vào các giao dịch mua bán hóa đơn; phối hợp với các đơn vị truyền thông công khai thông tin DN có hành vi mua bán hóa đơn để nêu gương góp phần “cảnh tỉnh” các đối tượng đã và đang có ý định vi phạm pháp luật về hóa đơn.

Thứ hai, chỉ đạo tất cả các Phòng Thanh tra, kiểm tra, các Chi cục Thuế quận/huyện rà soát, giám sát chặt chẽ, kịp thời đối với các DN có rủi ro cao về hành vi in, phát hành, mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp như:

Thu thập thông tin dữ liệu về tổ chức, cá nhân, DN (gọi chung là NNT) do Cục Thuế, Chi cục Thuế đang quản lý và thông tin về NNT từ các cơ quan khác như: Thông tin giao dịch đáng ngờ từ cơ quan giám sát Ngân hàng; Thông tin từ cơ quan quản lý nhà nước khác (Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Cơ quan khác…); Đơn thư tố cáo; Phương tiện thông tin truyền thông…

Tổ chức nhận dạng DN có dấu hiệu rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp; nắm bắt hành vi, cách thức của NNT sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp theo hướng dẫn tại Công văn số 2928/TCT-TTKT ngày 22/7/2020 của Tổng cục Thuế về việc thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT.

Đồng thời, nhận biết các dấu hiệu về hành vi và cách thức của NNT mua bán, sử dụng hóa đơn như: DN có phát hành hóa đơn số lượng lớn nhưng tạm ngưng kinh doanh hoặc những DN đã có thông báo bỏ địa chỉ kinh doanh nhưng xin hoạt động trở lại, có doanh thu biến động lớn, sử dụng nhiều hóa đơn nhưng không phát sinh số thuế phải nộp hoặc số thuế phải nộp không tương xứng với doanh thu; những DN báo cáo sử dụng hóa đơn có số lượng hóa đơn sử dụng bằng không (0) hoặc lượng hóa đơn sử dụng lớn bất thường.

Lập danh sách NNT có rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp (NNT có rủi ro về hóa đơn); Rà soát, phân tích dữ liệu đã thu thập về NNT để nhận diện, xác định danh sách NNT có rủi ro về hóa đơn. Phân tích rủi ro để xác định NNT có rủi ro cao về hóa đơn. Tổ chức giám sát chặt chẽ đối với NNT có rủi ro cao về hóa đơn.

Thứ ba, các bộ phận chức năng của cơ quan Thuế thực hiện việc xác minh tình trạng hoạt động của NNT tại địa chỉ đã đăng ký với cơ quan thuế mình quản lý theo quy định. Phối hợp chặt chẽ với nhau để cập nhật kịp thời, đầy đủ các thông tin về NNT không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký để thông báo công khai thông tin về DN đã phát hành hóa đơn nhưng bỏ trốn hoặc tạm ngừng hoạt động kinh doanh, DN sử dụng không hợp pháp hóa đơn trên trang Web của ngành Thuế và các phương tiện thông tin đại chúng để ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật Thuế, hành vi mua bán trái phép hóa đơn. Rà soát, đánh giá những DN có rủi ro cao về hóa đơn để thực hiện thanh tra, kiểm tra đúng đối tượng, có trọng tâm.

Thứ tư, thực hiện theo hướng dẫn tại Công văn số 3928/TCT-TTKT ngày 18/9/2020 của Tổng cục Thuế về việc cơ quan Thuế phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng có liên quan, thường xuyên quan tâm chỉ đạo cơ quan thuế, bộ phận chức năng phối hợp với cơ quan Công an theo Quy chế số 1527/QCPH-TCT-TCCS ngày 31/10/2007 giữa Tổng cục Thuế và Tổng cục Cảnh sát.

Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, chủ động phối hợp với cơ quan Cảnh sát điều tra hoặc chuyển hồ sơ xử lý theo quy định đối với NNT có hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp hóa đơn, để ngăn chặn kịp thời và có biện pháp phòng ngừa, tránh gây hậu quả, thiệt hại cho NSNN.

Tổng cục Thuế yêu cầu cầu Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác quản lý cán bộ, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức và người lao động nhằm phòng ngừa rủi ro.

Theo đó, đội ngũ công chức, viên chức và người lao động ngành Thuế phải thực hiện nghiêm túc kỷ luật, kỷ cương hành chính trong quá trình thực thi nhiệm vụ, công vụ đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong kỷ luật, kỷ cương hành chính. Chỉ đạo các Phòng chức năng, các Chi cục Thuế trên địa bàn triển khai nghiêm túc Chỉ thị số 01/CT-TCT ngày 19/9/2019 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế về tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm nêu gương đối với công chức, viên chức giữ chức lãnh đạo, đảng viên tại cơ quan thuế các cấp; công văn số 2717/TCT-TCCB ngày 02/7/2020 v/v triển khai thực hiện Chỉ thị số 04/CT-BTC ngày 03/6/2020 của Bộ Tài chính và công văn số 1199/TCT-KTNB ngày 23/3/2020 v/v chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương công vụ đối với công chức, viên chức trong toàn ngành Thuế.

Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần tăng cường tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ đối với đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra, kiểm tra để đảm bảo đủ năng lực kiểm tra, phát hiện DN có dấu hiệu trong việc lập, sử dụng chứng từ khống khi mua, bán nguyên liệu, hàng hóa.

Song song với đó, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát công chức, viên chức trong thực thi công vụ, nhất là công chức thường xuyên tiếp xúc với NNT, công chức làm công tác thanh tra, kiểm tra không để xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, vòi vĩnh, gây khó khăn trong quá trình thực thi công vụ. Bố trí những công chức có năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tốt, có phẩm chất đạo đức, đảm nhận được các nhiệm vụ của công tác thanh tra, kiểm tra.

Bên cạnh đó, tại văn bản số 2838/TCT-KTNB, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế yêu cầu kiên quyết xử lý nghiêm minh các công chức sai phạm, kiên quyết đưa ra khỏi hệ thống những công chức, viên chức yếu kém về năng lực, trình độ, thiếu ý thức trách nhiệm, vi phạm 10 điều kỷ luật đối với công chức, viên chức ngành Thuế theo quy định tại Quyết định số 1036/QĐ-TCT ngày 11/6/2013 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế.

Đồng thời thực hiện nghiêm Quyết định số 67/QĐ-TCT ngày 11/01/2013 của Tổng cục Thuế quy định những Tiêu chuẩn cần “Xây” và những điều cần “Chống” đối với công chức, viên chức ngành Thuế; Quyết định số 2181 /QĐ-TCT ngày 27/12/2012 của Tổng cục Thuế quy định Tiêu chuẩn văn hóa công sở và đạo đức công chức, viên chức ngành thuế.

Xuân Tùng