Trái cây tỷ đô

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (XTTM – Bộ Công thương) cho biết, tại Việt Nam, thanh long được xếp vào nhóm mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực và thường nằm trong nhóm sản phẩm xuất khẩu tỷ đô của Việt Nam trong những năm qua.

Thị trường xuất khẩu chính của thanh long Việt Nam là Trung Quốc (chiếm tới hơn 80%), Thái Lan, Indonesia. Bên cạnh đó, thanh long Việt Nam cũng đã được xuất khẩu sang nhiều nước khác như Ấn Độ, Australia, New Zealand, Nhật Bản, Liên minh Châu Âu và Chile.

Thanh long là trái cây xuất khẩu chủ lực của ngành nông nghiệp.

Thời gian qua, thanh long Việt Nam đã chiếm thị phần xuất khẩu đáng kể ở các khu vực thị trường như Châu Á, Châu Âu và Mỹ, đồng thời được nhiều người Âu, Mỹ gốc Á biết tới và tiêu thụ. Tuy nhiên, những năm gần đây, thanh long Việt Nam đang chịu sự cạnh tranh ngày càng tăng lên với một số nguồn cung khác từ Đài Loan, Thái Lan, Malaysia…

Ngoài thanh long quả tươi, hiện Việt Nam cũng có thanh long sấy khô, sấy dẻo, nước ép si rô, snack thanh long, rượu vang thanh long, kem thanh long, chả cá thanh long, bánh mỳ thanh long… Một số sản phẩm thanh long chế biến đã được xuất khẩu.

“Sự đa dạng hoá các sản phẩm giá trị gia tăng từ thanh long của các địa phương và doanh nghiệp được xem là hướng đi đúng để đa dạng kênh tiêu thụ, giảm sức ép mùa vụ, phát triển thị trường và thương hiệu sản phẩm.” ông Vũ Bá Phú khẳng định.

Ông Nguyễn Tuấn Thanh, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Long An cho biết, sản lượng quả thanh long hàng năm của tỉnh đạt khoảng 330.000 tấn. Long An đã và đang thực hiện nhiều giải pháp xây dựng, phát triển vùng thanh long bền vững, theo hướng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, cung cấp theo đơn hàng quanh năm.

Ngoài thanh long truyền thống vỏ đỏ ruột trắng, tỉnh Long An còn có sản phẩm chủ lực là thanh long ruột đỏ. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã phát triển nhiều giống thanh long tím hồng, thanh long vỏ màu vàng, ruột trắng đẹp mắt với thành phần dinh dưỡng cao.

Cũng theo ông Thanh, thanh long Châu Thành của Long An đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý. Nhãn hiệu thanh long Tầm Vu cũng được bảo hộ tại 5 quốc gia: Mỹ, Pháp, Nhật, Singapore và Trung Quốc.

Hiệp hội thanh long Long An có trên 100 thành viên là các doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Long An, Tiền Giang, có năng lực kho, sơ chế có thể xuất khẩu với số lượng lớn.

Đặc biệt, Long An có Nhà máy Xử lý trái cây bằng công nghệ hơi nước nóng (VHT) với công suất 12.000 tấn/năm và đủ điều kiện đóng gói xuất khẩu sang một số thị trường có yêu cầu cao về chất lượng.

Còn tại tỉnh Bình Thuận, ông Biện Tấn Tài, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết, đến nay, diện tích trồng thanh long của toàn tỉnh đạt 33.750 ha, trong đó, diện tích thanh long được chứng nhận VietGAP đạt11.936 ha, GlobalGAP đạt 517 ha, với sản lượng trung bình 650.000 tấn quả/năm. Toàn tỉnh có khoảng 240 cơ sở thu mua, sơ chế, đóng gói thanh long và 6 cơ sở chế biến thanh long (rượu vang thanh long, thanh long sấy khô, sấy dẻo...).

Tìm kiếm thị trường tiềm năng

Theo ông Vũ Bá Phú, trong bối cảnh hiện nay, một số tỉnh trồng thanh long ở khu vực Nam Trung Bộ và Nam Bộ đang chịu tác động tiêu cực của dịch COVID-19 khiến hoạt động sản xuất, thu hoạch và tiêu thụ nhiều sản phẩm nông sản, trong đó có thanh long, gặp khó. Thị trường xuất khẩu chủ lực là Trung Quốc siết chặt kiểm dịch đối với nhiều mặt hàng, trong đó có thanh long hoặc đóng biên tại một vài cửa khẩu trong một số thời gian nhất định, các hoạt động logistics có chi phí tăng cao đột biến cũng chồng thêm những bất cập cho xuất khẩu thanh long.

Việc Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu đã khiến giá thanh long trong nước giảm sâu.

Cụ thể, từ tháng 7 vừa qua, Sở Thương mại Vân Nam (Trung Quốc) thông báo tạm dừng nhập khẩu thanh long Việt Nam qua các cửa khẩu biên giới do lo ngại dịch COVID-19.

Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ thanh long Việt Nam tại các thị trường nước ngoài vẫn tiếp tục tăng. Thông qua hàng loạt các sự kiện giao thương trực tuyến trong lĩnh vực nông sản, thực phẩm do Cục XTTM phối hợp với các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài và các cơ quan liên quan tổ chức thời gian qua cho thấy, khá nhiều nhà nhập khẩu nước ngoài quan tâm phát triển nguồn cung thanh long chất lượng cao từ Việt Nam.

Để tiếp tục hỗ trợ thanh long Việt mở rộng thị phần trên thế giới, ông Vũ Bá Phú cam kết, Cục XTTM luôn nỗ lực đồng hành cùng các địa phương, doanh nghiệp sản xuất, cung ứng các sản phẩm thanh long Việt Nam trong hoạt động quảng bá thương hiệu, xúc tiến phát triển thị trường cho sản phẩm thanh long Việt Nam, phối hợp với các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài tìm kiếm và kết nối các khách hàng nhập khẩu triển vọng cho doanh nghiệp.

Bên cạnh tìm kiếm tại các thị trường tiềm năng, vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công thương cũng có động thái xúc tiến tháo gỡ khó khăn xuất khẩu tại thị trường Trung Quốc.

Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên đã gửi thư tới ông Vương Văn Đào, Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, đề nghị hỗ trợ khơi thông xuất khẩu nông sản sang nước này.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, từ trung tuần tháng 8, thanh long nói riêng và nhiều loại trái cây, nông sản khác của Việt Nam nói chung không thể xuất khẩu đi Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới tỉnh Vân Nam. Trong khi đó, hoạt động nhập khẩu rau củ, nông sản từ Vân Nam qua các địa phương biên giới Việt Nam vẫn đang thuận lợi, trung bình có khoảng 400 xe mỗi ngày.

Song song với đó, Bộ Công thương cũng phối hợp làm việc với Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam để tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn xuất khẩu nông sản.

THU QUỲNH

Xem thêm: Vào thị trường Việt Nam, ngân hàng toàn cầu Mambu nuôi tham vọng gì?