Nhu cầu cao

Theo Công ty Chứng khoán Ngân hàng Công Thương - VietinBank Securities, năm 2021 tổng sản lượng điện toàn cầu tăng 6,2% - tương tự như mức tăng mạnh trở lại vào năm 2010 sau hậu khủng hoảng tài chính (6,4%).

“Dự báo nhu cầu điện tiêu thụ cho tăng trưởng nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ đạt ở mức cao. Triển vọng 5 năm tới, tốc độ tăng trưởng tiêu thụ điện của Việt Nam đạt 8,5%/năm, tập trung vào lĩnh vực sản xuất công nghiệp và xây dựng”, VietinBank Securities nêu quan điểm.

VietinBank Securities dự báo sản lượng điện thiếu hụt trên toàn hệ thống sẽ vào khoảng 13,3 tỷ kWh trong năm 2023 và 27,7 tỷ kWh đến năm 2025. Do vậy, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng LNG và tăng phụ tải nhiệt điện để đáp ứng nhu cầu sản xuất công nghiệp phát triển kinh tế.

Ngoài ra, chuyên gia phân tích từ công ty chứng khoán này cũng kỳ vọng những tín hiệu khởi sắc từ các dự án điện năng lượng tái tạo khi Chính phủ Việt Nam tập trung đẩy mạnh chiến lược phát triển năng lượng sạch, giảm thiểu khí thải carbon.

Tuy nhiên, VietinBank Securities không đặt kỳ vọng khả quan với sản lượng điện năng lượng tái tạo sẽ đạt được mục tiêu đề ra như trong Dự thảo Quy hoạch Điện VIII do những khó khăn trong việc triển khai dự án. Thay vào đó, nguồn thủy điện và nhiệt điện vẫn là nòng cốt đóng góp vào lưới điện quốc gia giai đoạn 2023 - 2025. Sau đó, nguồn điện năng lượng tái tạo có thể sẽ dần thay thế nguồn điện truyền thống này.

Theo VietinBank Securities, Việt Nam nằm trong Top quốc gia có sản lượng tiêu thụ lớn trên thế giới và đứng thứ 2 trong khu vực. VietinBank Securities cho biết, trong số 91 quốc gia và vùng lãnh thổ, Việt Nam đứng thứ 21 về quy mô sản lượng điện toàn cầu năm 2021. Cụ thể, đạt 244 TWh tương đương 1% tổng tiêu thụ điện thế giới. Điều này cho thấy tốc độ tăng trưởng sản xuất kinh doanh của Việt Nam được đẩy mạnh và phục hồi.

VietinBank Securities dự báo nhu cầu tiêu thụ điện tăng mạnh dẫn đến nguy cơ thiếu điện giai đoạn 2023-2025. Lĩnh vực sản xuất công nghiệp và xây dựng luôn chiếm tỷ trọng cao nhất, đạt gần 96% tổng sản lượng tiêu thụ toàn hệ thống.

Công ty chứng khoán này dự báo nhu cầu điện sẽ tăng cao trong các năm tới, trong bối cảnh Việt Nam liên tục thu hút dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực công nghiệp và xây dựng.

Theo báo cáo cập nhật cân đối cung cầu điện giai đoạn 2021 - 2025 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), sản lượng điện thiếu hụt có thể lên tới 27,7 tỷ kWh vào năm 2025. 

Tỷ lệ dự phòng công suất toàn quốc đến năm 2025 (không tính năng lượng tái tạo) chỉ khoảng 18%. Cụ thể, tỷ lệ dự phòng hệ thống điện miền Nam sẽ giảm mạnh từ năm 2023 và không đủ điện vào năm 2025. Còn ở miền Bắc, tỷ lệ dự phòng năm 2025 chỉ còn 10%.

Để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ, Việt Nam đã tăng cường nhập khẩu khẩu điện từ Lào. Công ty cổ phần Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam) cho biết, công trình đường dây 220kV Nậm Mô (Lào) - Tương Dương (Việt Nam) đang được đẩy nhanh tiến độ nhằm nhập khẩu điện từ cụm Nhà máy Thủy điện Nậm Mô về Việt Nam, thực hiện Hợp đồng mua bán điện đã được ký kết ngày 4/1/2020 giữa Chính phủ hai nước Việt Nam và Lào. Đến tháng 10/2022, dự án đã đạt 91% tiến độ và dự kiến đóng điện toàn tuyến trong tháng 11 này.

Đối với các nhà máy năng lượng tái tạo chuyển tiếp (vận hành thương mại (COD) sau khi hết thời hạn ưu đãi giá FIT), ngày 3/10/2022, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCT quy định phương pháp xây dựng khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp.

Doanh nghiệp lãi lớn

Trong quý III/2022, nhìn chung các doanh nghiệp hoạt động trong ngành điện đều ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực, với kết quả lãi ròng tăng gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm 2021, thậm chí tăng hàng trăm lần.

Nhóm thủy điện gây ấn tượng khi nhiều doanh nghiệp báo lãi tăng rất mạnh trong quý III/2022. Dẫn đầu là Công ty cổ phần (CTCP) Đầu tư và Phát triển điện Miền Trung (mã chứng khoán: SEB) ghi nhận doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt hơn 66 tỷ đồng, tăng gấp 1,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế quý III/2022 của SEB lên tới 31,3 tỷ đồng, tăng gần 110 lần so với cùng kỳ năm 2021.

Tiếp đến, CTCP Thủy điện Nước Trong (mã chứng khoán: NTH) có lợi nhuận sau thuế quý III/2022 đạt 10,4 tỷ đồng, tăng gấp 22,6 lần so với cùng kỳ năm ngoái. CTCP Thủy điện A Vương (mã chứng khoán: AVC) có lợi nhuận sau thuế đạt 180 tỷ đồng, gấp hơn 3,6 lần so với cùng kỳ năm 2021.

CTCP Nhiệt điện Phả Lại (mã chứng khoán: PPC) báo lãi ròng155 tỷ đồng trong quý III/2022, trong khi cùng kỳ năm ngoái doanh nghiệp lỗ 35 tỷ. CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh (mã chứng khoán: VSH) báo lãi quý III/2022 đạt hơn 220 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ 42 tỷ đồng.

CTCP Nhiệt điện Hải Phòng (mã chứng khoán: HND) công bố lợi nhuận sau thuế gần 41 tỷ đồng, gấp gần 7 lần cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 3 quý, Nhiệt điện Hải Phòng có lợi nhuận trước thuế đạt 608 tỷ đồng, tăng 215% so với cùng kỳ năm 2019. CTCP Nhiệt điện Quảng Ninh (mã chứng khoán: QTP) cũng có lợi nhuận quý III/2022 tăng trưởng mạnh. Cụ thể, lãi sau thuế của doanh nghiệp đạt 147 tỷ đồng, tăng 71% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận sau thuế đạt 745 tỷ đồng, tăng 88% so với cùng kỳ.

CTCP Nhiệt điện Bà Rịa (mã chứng khoán: BTP) có lợi nhuận sau thuế quý III/2022 đạt hơn 86,5 tỷ đồng, tăng hơn 375% so với cùng kỳ năm 2021; CTCP Thủy điện Thác Bà (mã chứng khoán: TBC) báo lãi sau thuế đạt hơn 105 tỷ đồng, tăng 211% so với cùng kỳ năm ngoái...

Theo Công ty TNHH Chứng khoán ACB (ACBS), tăng trưởng kinh tế thường đi kèm với sự phát triển bền vững của an ninh năng lượng. Nhận thức được tính thiết thực của ngành năng lượng, Chính phủ Việt Nam đã rất chú trọng đến việc định hướng và phát triển ngành năng lượng để làm nền tảng thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Do đó, ngành năng lượng có thể được coi là một đại diện hấp dẫn cho triển vọng phát triển dài hạn của nền kinh tế Việt Nam.

Mảng năng lượng nhìn chung sẽ trở nên tươi sáng hơn nhờ sự phục hồi của nền kinh tế, đặc biệt là sự bình thường hóa của nhiều doanh nghiệp và hoạt động sản xuất sau đại dịch, ACBS nhận định.