Quy định mới về hỗ trợ khi thu hồi đất

Từ ngày 1/9/2021, Thông tư 09/2021/TT-BTNMT sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai sẽ có hiệu lực. Một trong những điểm mới của Thông tư này là bổ sung các quy định liên quan đến hỗ trợ sau khi thu hồi đất nông nghiệp.

Cụ thể, theo Điều 4 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT, có 6 trường hợp đất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ ổn định đời sống; hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm khi Nhà nước thu hồi đất.

Trường hợp thứ nhất là đất nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng đủ điều kiện được giao đất nông nghiệp theo quy định về đất đai đang sử dụng do nhận chuyển nhượng, nhận thừa kế, được tặng cho theo quy định của pháp luật, được Ủy ban Nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi xác nhận là đang trực tiếp sản xuất trên đất nông nghiệp đó.

Thông tư 09/2021/TT-BTNMT sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai sẽ có hiệu lực.

Thứ hai là đất nông nghiệp có nguồn gốc được Nhà nước giao cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi thực hiện Nghị định số 64/CP ngày 27/9/1993 của Chính phủ ban hành Bản quy định về việc giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sản xuất nông nghiệp; khoản 1 Điều 54 của Luật Đất đai năm 2013...

Trường hợp thứ ba là đất nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng đủ điều kiện được giao đất nông nghiệp theo quy định của pháp luật về đất đai đang sử dụng không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không vi phạm pháp luật về đất đai, đủ điều kiện được bồi thường về đất, được Ủy ban Nhân dân cấp xã xác nhận.

Tiếp đó là đất do hộ gia đình, cá nhân nhận giao khoán đất của nông, lâm trường quốc doanh để sử dụng vào mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, khi Nhà nước thu hồi mà thuộc đối tượng đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp.

Trường hợp thứ năm là đất nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng do nhận giao khoán đất của các công ty nông, lâm nghiệp được chuyển đổi từ các nông, lâm trường quốc doanh đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp và có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp trên đất đó.

Thứ sáu là đất do hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng do nhận giao khoán đất của tập đoàn sản xuất nông nghiệp, hợp tác xã nông nghiệp đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp và có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp trên đất.

Riêng trường hợp hộ gia đình, cá nhận sử dụng đất bị thu hồi dưới 30% diện tích đất nông nghiệp đang sử dung mà việc thu hồi đất ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người dân thì Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế tại địa phương quyết định biện pháp hỗ trợ khác, đảm bảo phù hợp với pháp luật.

Ba điểm mới về “sổ đỏ”

Cũng theo Thông tư 09/2021/TT-BTNMT, có 3 điểm mới liên quan đến Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ), áp dụng từ ngày 1/9/2021.

Người dân làm sổ đỏ không cần nộp bản sao giấy tờ tuỳ thân

Cụ thể, Khoản 5 điều 11 Thông tư 09 quy định: Đối với trường hợp nộp hồ sơ thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận mà có yêu cầu thành phần là bản sao giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy chứng minh quân đội hoặc thẻ căn cước công dân hoặc sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ khác chứng minh nhân thân thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ sử dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư mà không yêu cầu người nộp hồ sơ phải nộp các giấy tờ này để chứng minh nhân thân trong trường hợp dữ liệu quốc gia về dân cư được chia sẻ và kết nối với dữ liệu của các ngành, các lĩnh vực (trong đó có lĩnh vực đất đai).

Với quy định mới này, khi dữ liệu quốc gia về dân cư được chia sẻ và kết nối với dữ liệu của lĩnh vực đất đai thì người dân khi làm thủ tục cấp sổ đỏ sẽ không cần mang theo bản sao các loại giấy tờ tùy thân như hiện nay có nhiều điểm thuận lợi hơn với người dân.

Nhiều ý kiến ghi nhận quy định mới này phù hợp với chủ trương đơn giản hóa thủ tục hành chính, giúp người dân không cần mang theo nhiều loại giấy tờ khi đi làm các thủ tục, thay vào đó sử dụng dữ liệu trong hệ thống Cơ sở dữ liệu điện tử.

Người dân làm sổ đỏ không cần nộp bản sao giấy tờ tuỳ thân.

Sửa quy định cấp sổ đỏ khi đăng ký biến động đất đai

Ngoài ra, Thông tư này cũng bổ sung 2 trường hợp đăng ký biến động được cấp sổ đỏ bao gồm:

Thửa đất được tách ra để cấp riêng sổ đỏ đối với trường hợp sổ đỏ đã được cấp chung cho nhiều thửa. Trước đây, điểm a khoản 2 điều 19 Thông tư 23/2014 chỉ quy định trường hợp là "hợp nhiều thửa đất thành một thửa đất mới; tách một thửa đất thành nhiều thửa đất mới phù hợp với quy định của pháp luật".

Thay đổi diện tích đất ở trong thửa đất có vườn, ao gắn liền với nhà ở do xác định lại diện tích đất ở theo quy định. Thông tư cũ trước đây chỉ quy định "thay đổi toàn bộ thông tin thửa đất do đo đạc lập bản đồ địa chính".

Việc bổ sung như trên đã nâng tổng số trường hợp đăng ký biến động đất đai được cấp sổ đỏ mới lên 13 trường hợp như hợp nhiều thửa đất thành một thửa đất mới, tách một thửa đất thành nhiều thửa đất mới phù hợp với quy định của pháp luật.

Điểm mới về mã vạch của sổ đỏ

Mã vạch được dùng để quản lý, tra cứu thông tin về sổ đỏ và hồ sơ cấp sổ đỏ. Theo quy định tại Thông tư 23/2014, mã vạch được in tại cuối trang 4 khi cấp giấy chứng nhận thể hiện dưới cấu trúc MV = MX.MN.ST.

Trong đó, MX là mã đơn vị hành chính cấp xã nơi có thửa đất, được thể hiện theo quyết định của Thủ tướng về danh mục và mã số các đơn vị hành chính Việt Nam; trường hợp cấp Giấy chứng nhận cho khu đất nằm trên nhiều đơn vị hành chính cấp xã thì ghi theo mã của xã có phần diện tích lớn nhất.

Với mã MX, nay Khoản 1 Điều 1 Thông tư 09 đã bổ sung thêm quy định về việc ghi mã này trong trường hợp địa phương không có đơn vị hành chính cấp xã.

Cụ thể: Trường hợp cấp huyện không có đơn vị hành chính cấp xã thì mã MX được thay thế bằng mã của đơn vị hành chính cấp huyện theo quyết định của Thủ tướng về danh mục và mã số các đơn vị hành chính Việt Nam.

Trường hợp cấp sổ đỏ thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh thì có thể ghi thêm mã của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương vào trước mã của đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất, đối với cấp huyện không có đơn vị hành chính cấp xã.

Nội dung bổ sung này phù hợp với thực tiễn vì hiện nay nhiều đơn vị hành chính cấp huyện không có đơn vị hành chính cấp xã như Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu) và Lý Sơn (Quảng Ngãi).

Chung cư hết niên hạn sử dụng phải cải tạo

Nghị định số 69/2021/NĐ-CP ban hành ngày 15/07/2021 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư có hiệu lực từ 1/9/2021.

Chung cư hết niên hạn sử dụng phải cải tạo. (Ảnh minh họa)

Nghị định số 69/2021/NĐ-CP quy định rõ nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ để xây dựng lại, hoặc xây dựng công trình khác theo quy hoạch quy định gồm: Nhà chung cư phải phá dỡ khẩn cấp do sự cố, thiên tai, cháy nổ theo quy định của pháp luật; Nhà chung cư hết niên hạn sử dụng hoặc chưa hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật nhưng có kết luận kiểm định của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh thuộc một trong các trường hợp: Nhà chung cư có các kết cấu chịu lực chính của công trình xuất hiện tình trạng nguy hiểm tổng thể, có nguy cơ sập đổ, không đáp ứng điều kiện tiếp tục sử dụng, cần phải di dời khẩn cấp các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư.

Nhà chung cư bị hư hỏng nặng, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ kết cấu chịu lực chính của công trình và có một trong các yếu tố sau: Hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy chữa cháy; cấp, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ không đáp ứng các yêu cầu của quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành hoặc có nguy cơ mất an toàn trong vận hành, khai thác sử dụng cần phải phá dỡ để bảo đảm an toàn cho người sử dụng và yêu cầu về cải tạo, chỉnh trang đô thị.

P.Giang (T/h)