Tại Riyadh vào ngày 13/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman đã công bố cam kết về các thỏa thuận thương mại trị giá 1.000 tỷ USD.

Ông Trump thông báo các thỏa thuận tại Hội nghị Đầu tư Mỹ - Arab Saudi. Ông nói: “Với sự giúp đỡ của người dân Trung Đông, những con người trong khán phòng này, các đối tác trên khắp khu vực, thời kỳ hoàng kim của Trung Đông có thể mở ra ngay bây giờ, bên cạnh chúng ta.

Chúng ta sẽ ở bên cạnh nhau, làm việc cùng nhau, thành công cùng nhau. Chúng ta sẽ cùng chiến thắng và mãi là bạn hữu”.

Sự kiện hào nhoáng có sự góp mặt của các quan chức cấp cao cùng lãnh đạo nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ, bao gồm CEO Elon Musk của Tesla và CEO Jensen Huang của Nvidia.

Tuy nhiên, tờ Bloomberg lưu ý rằng số tiền đầu tư thực tế của Arab Saudi có thể sẽ không đạt con số khổng lồ 1.000 tỷ USD.

Tổng thống Trump và Thái tử Mohammed bin Salman đều tuyên bố Arab Saudi sẽ đầu tư 1.000 tỷ USD vào Mỹ, nhưng bảng thông tin tại hội nghị cho thấy tổng giá trị các thỏa thuận chỉ hơn 300 tỷ USD. Vài giờ trước đó, Nhà Trắng đưa ra con số 600 tỷ USD.

Mức chênh lệch giữa các con số rất đáng kể, 1.000 tỷ USD tương đương GDP cả năm của Arab Saudi. Dù sao, ông Trump ít nhất vẫn có được bàn thắng mang tính biểu tượng khi vị thái tử bày tỏ ý định tăng cường đầu tư vào Mỹ.

Ông Trump tuyên bố: “Những tổng thống Mỹ khác không thể thuyết phục Arab Saudi đầu tư 1.000 tỷ USD. Chính quyền của tôi làm được điều này chỉ trong hai tháng”.

Chi tiết thỏa thuận

Một trong những nội dung của cam kết đầu tư là thỏa thuận mua bán vũ khí trị giá gần 142 tỷ USD. Trong đó, hơn chục doanh nghiệp quốc phòng Mỹ sẽ cung cấp cho Arab Saudi “các dịch vụ và thiết bị chiến đấu tối tân nhất”, Nhà Trắng cho hay.

Nhà Trắng cũng nêu bật kế hoạch của các doanh nghiệp Arab Saudi nhằm mua máy móc do Mỹ sản xuất. Ví dụ, Arab Saudi sẽ nhập khẩu các tua-bin khí tự nhiên và những thiết bị khác từ GE Vernova với tổng trị giá khoảng 14,2 tỷ USD.

Ngoài ra, công ty thuê máy bay AviLease của Arab Saudi sẽ mua một số máy bay chở khách mẫu 737-8 của Boeing trị giá khoảng 4,8 tỷ USD.

Các doanh nghiệp Mỹ gồm Google, Oracle, Salesforce, Advanced Micro Devices, Uber và công ty DavaVolt có trụ sở tại Arab Saudi sẽ đầu tư 80 tỷ USD “vào các công nghệ tiên tiến mang tính đột phá ở cả hai nước”.

Bản thân DataVolt đang “triển khai kế hoạch” chi tiêu 20 tỷ USD cho các trung tâm dữ liệu và hạ tầng năng lượng tại Mỹ, theo tuyên bố của Nhà Trắng.

Nhà Trắng còn nhắc đến kế hoạch thành lập mối quan hệ hợp tác thông qua các quỹ đầu tư, tập trung vào việc triển khai nguồn lực của Mỹ trong lĩnh vực năng lượng, hàng không vũ trụ và thể thao”.

Văn bản của Nhà Trắng khẳng định các quỹ này sẽ chuyển “nguồn vốn đáng kể vào các ngành công nghiệp Mỹ”.

Tuy nhiên, cam kết đầu tư vào Mỹ có thể cản trở kế hoạch của Thái tử Mohammed bin Salman là chuyển đổi nền kinh tế Arab Saudi, giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ. Các tham vọng của ông - bao gồm những dự án cơ sở hạ tầng lớn - có thể tiêu tốn gần 2.000 tỷ USD, Bloomberg cho hay.

Hiện tại, tình hình tài chính của Arab Saudi đang chịu áp lực trong bối cảnh giá dầu thô dao động quanh mức 62 USD/thùng. Trong khi đó, theo ước tính của Bloomberg, vương quốc này cần giá dầu thô từ 96 USD/thùng trở lên để cân bằng ngân sách.