Ngày 9/9/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025 về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam với hiệu lực thi hành kể từ ngày ký, thời gian thực hiện thí điểm là 5 năm.

Trong báo cáo "Định hình thị trường tài sản số tại Việt Nam" vừa công bố, VinaCapital nhận định động thái này cho thấy sự tiếp nhận của Chính phủ đối với tài sản mã hóa sau thời gian dài cân nhắc trong bối cảnh loại tài sản này đang ngày một trở nên quen thuộc với người dân. Ước tính có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa với tổng giá trị giao dịch tài sản mã hóa hàng năm trên 100 tỷ USD, VinaCapital dẫn số liệu.

Theo các chuyên gia, với Nghị quyết số 05 vừa ban hành, Chính phủ đang cho thấy sự tập trung vào 3 mục tiêu trọng yếu.

Thứ nhất, hợp thức hóa và tính thuế giao dịch tài sản mã hóa: định hướng dịch chuyển hàng tỷ USD hoạt động giao dịch từ các sàn ở nước ngoài về hệ thống trong nước, cho phép Chính phủ tạo nguồn thu thuế từ hoạt động giao dịch tài sản mã hóa.

Thứ hai, tích hợp tài sản số vào hệ thống tài chính trong nước: kết nối tài sản số chặt chế hơn với hệ thống tài chính, mở ra các kênh huy động vốn mới và hỗ trợ nền kinh tế số, ít phụ thuộc vào tiền mặt.

Thứ ba, tăng cường khả năng bảo vệ nhà đầu tư và giám sát thị trường: đặt ra các tiêu chuẩn về hoạt động lưu ký và báo cáo, đồng thời đưa tài sản số vào khuôn khổ các quy định hiện hành về phòng chống rửa tiền (AML) và chống tài trợ khủng bố (CFT).

Theo VinaCapital, vì đây là một lĩnh vực mới, việc tham khảo kinh nghiệm của các quốc gia khác trong việc tích hợp tài sản số vào hệ thống tài chính, trong đó có Hàn Quốc, sẽ là một cơ sở quan trọng để xác định xu hướng sắp tới ở Việt Nam.

Kể từ năm 2021, Hàn Quốc đã áp dụng các chính sách như liên kết tài khoản ngân hàng bằng tên thật, kiểm soát chặt chẽ rủi ro AML/CFT và xử phạt nghiêm các hành vi lạm dụng/thao túng thị trường. Nhờ đó, hoạt động giao dịch đã tập trung vào chỉ 5 sàn giao dịch đáp ứng đầy đủ quy định, hiện đang áp dụng các hình thức thuế khác nhau (ví dụ: "phí giám sát" 0,6% trên doanh thu hoạt động).

Trong khi Hàn Quốc siết chặt tuân thủ ngay từ đầu, các quốc gia khác trong khu vực phải đối mặt với rủi ro từ cách tiếp cận "mở trước, siết sau". Vào tháng 6/2025, Singapore buộc các sàn giao dịch tài sản số chưa có giấy phép phải dừng hoạt động, cùng với động thái của Thái Lan nhằm chặn các nền tảng lớn của nước ngoài, cho thấy ngay cả những thị trường được xem là cởi mở nhất trong khu vực cũng sẽ không ngần ngại siết chặt kiểm soát khi rủi ro gia tăng.

Tại Việt Nam, Chính phủ đang sớm triển khai các sàn thí điểm để thiết lập khung quy định rõ ràng trước khi chính thức ra mắt.

Theo Nghị quyết 05, các sàn phải có giấy phép hoạt động trong nước, giao dịch tiền mã hóa bằng tiền đồng (VNĐ) và vốn điều lệ tối thiểu 10 nghìn tỷ đồng (~380 triệu USD). Mức phí giao dịch hiện chưa ấn định, nhưng ban đầu sẽ giữ tương tự mức phí giao dịch ở thị trường chứng khoán, khoảng 0,15%.

VinaCapital cho rằng có ba yếu tố then chốt hỗ trợ triển vọng của tài sản số tại Việt Nam bao gồm một thị trường tiềm năng với sự tham gia tích cực của nhà đầu tư cá nhân; một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á, và một Chính phủ quyết tâm định hình hoạt động tiền mã hóa vào khuôn khổ.

Tất cả các yếu tố trên tạo ra cơ hội cho nhiều lĩnh vực.

Thứ nhất, về giấy phép sàn giao dịch & môi giới, các đơn vị được cấp phép sớm có thể thu hút khối lượng giao dịch, phí và dữ liệu thị trường có giá trị từ các nền tảng nước ngoài về các kênh trong nước được quản lý.

Thứ hai, với các quỹ đặt trụ sở tại Việt Nam, các quy định mới mở đường cho quỹ Bitcoin và quỹ tài sản số đa dạng đáp ứng nhu cầu từ các tổ chức bảo hiểm, quỹ hưu trí và các định chế trong nước.

Về phía hạ tầng & token hóa, có khả năng tận dụng NDAChain do Nhà nước bảo trợ và sàn thí điểm sắp triển khai sẽ cho phép token hóa các hóa đơn thương mại, tín chỉ carbon và các tài sản thực khác.

Ngân hàng và công cụ thanh toán điện tử cũng có thể được hưởng lợi do các sàn giao dịch được cấp phép sẽ kết nối với ngân hàng trong nước và các công cụ thanh toán điện tử do Ngân hàng Nhà nước phê duyệt để nạp/rút tiền VNĐ, mang lại cho các đơn vị tiên phong quyền tiếp cận phí thanh toán và dữ liệu người dùng. Điều này có thể phát triển thành mô hình "ngân hàng tài sản số", nơi ngân hàng cung cấp dịch vụ lưu ký, thanh toán và cho vay đối với tài sản số.

Liên quan đến điểm vừa nêu trên, các chuyên gia VinaCapital cho rằng việc tăng giá gần đây cổ phiếu các ngân hàng được cho là hưởng lợi lớn nhất từ chính sách tài sản số mới cho thấy thị trường phản ứng rất nhanh. Ví dụ, cổ phiếu MBB và TCB, hai ngân hàng chính thức được chọn hợp tác với các sàn tài sản số thí điểm, đã tăng lần lượt 63% và 56% từ đầu năm đến nay, một phần nhờ sự kỳ vọng vào triển vọng thị trường tài sản số của Việt Nam.

Nhìn chung, các chuyên gia cho rằng Việt Nam đang đặt nền móng cho một nền kinh tế số vượt ra ngoài phạm vi giao dịch tiền mã hóa, hướng tới việc tích hợp tài sản số vào thị trường và dịch vụ của quốc gia. Với số lượng nhà đầu tư cá nhân đông đảo và nhiều định chế chuẩn bị tham gia, các chương trình thí điểm và cơ chế cấp phép có thể trở thành nền tảng cho một thị trường minh bạch, thanh khoản cao và đáng tin cậy hơn.

Bước chuyển này nhiều khả năng sẽ kéo dòng vốn quay trở lại, tạo nguồn thu cho ngân hàng và công ty chứng khoán, đồng thời mở ra cơ hội cho các đơn vị cung cấp dịch vụ chuyên biệt về lưu ký, tuân thủ và phân tích.

Vượt ra ngoài lĩnh vực tài chính, nền kinh tế đất nước cũng sẽ hưởng lợi từ token hóa và ứng dụng blockchain. Các ngành như quản lý chuỗi cung ứng, năng lượng tái tạo, và bất động sản có thể tiếp cận mô hình huy động vốn mới thông qua tài sản được token hóa, trong khi tín chỉ carbon, hóa đơn thương mại và các công cụ khác sẽ có tính thanh khoản cao hơn.

Các chuyên gia kỳ vọng nếu triển khai hiệu quả, nỗ lực quản lý tài sản số của Việt Nam không chỉ giúp kiểm soát hoạt động hiện hữu mà còn tích hợp tài sản mã hóa vào hệ thống tài chính trong nước.

Với việc Nghị quyết 05/2025 của Chính phủ được ban hành, hàng loạt nhà băng và công ty chứng khoán đã rót vốn, ký kết hợp tác quốc tế và triển khai sàn trong nước.

Ngày 19/9/2025, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Việt Nam Thịnh Vượng (CAEX) đã được thành lập với mức vốn điều lệ 25 tỷ đồng và trở thành thành viên mới nhất tham gia vào cuộc đua xây dựng hạ tầng giao dịch tài sản số trong nước. Đứng sau CAEX là các cổ đông bao gồm CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) góp 2,75 tỷ đồng, tương ứng 11% vốn, CTCP LynkiD góp 12,5 tỷ đồng và nắm 50% vốn, 39% vốn còn lại thuộc về Công ty TNHH Đầu tư Future Land.

Trước đó, ngày 26/8, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa VIX (VIXEX) cũng công bố thành lập với mức vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng. Một trong những cổ đông của VIXEX là CTCP Chứng khoán VIX góp 150 tỷ đồng, nắm 15% vốn.

Ngày 13/8, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB, mã: MBB) ký kết hợp tác với Tập đoàn Dunamu - đơn vị vận hành sàn Upbit tại Hàn Quốc để cùng triển khai một sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam. Theo thỏa thuận, Dunamu sẽ hỗ trợ MB về công nghệ, tư vấn pháp lý, đào tạo nhân lực và xây dựng cơ chế bảo vệ nhà đầu tư, thể hiện hướng “bắt tay chiến lược” nhằm tận dụng kinh nghiệm quốc tế và mô hình vận hành hiện đại. 

Tháng 5/2025, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Techcom (TCEX) thuộc hệ sinh thái Techcombank và TCBS cũng được thành lập với vốn điều lệ 3 tỷ đồng. Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Xuân Minh, Chủ tịch HĐQT TCBS. Đến nay, TCEX đã tăng vốn lên 101 tỷ đồng.