Thuế cho tăng trưởng xanh từ kinh nghiệm quốc tế và những chính sách đi kèm

Tại Hội thảo “Công bố kết quả nghiên cứu sử dụng công cụ chính sách thuế nhằm điều tiết nền kinh tế hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững ở Việt Nam” diễn ra ngày 11/3, đại diện nhóm nghiên cứu, ông Nguyễn Mạnh Hải, Trưởng ban Ban Nghiên cứu các vấn đề xã hội Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) đã đưa ra kinh nghiệm từ nhiều nước trên thế giới về việc sử dụng công cụ chính sách thuế nhằm điều tiết nền kinh tế tăng trưởng xanh, phát triển bền vững.

Các nước châu Âu, đặc biệt là Đức, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Na Uy, Pháp, Hà Lan, Đan Mạch… và một số nước châu Á (Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore…) là những quốc gia tiên phong về thực hiện tăng trưởng xanh thông qua việc áp dụng nhiều chính sách thúc đẩy tăng trưởng xanh, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng tăng trưởng xanh.

Thái Lan, Malaysia, Nam Phi, Trung Quốc… cũng đã miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải.

Nhật Bản, Ba Lan, Hàn Quốc… thì ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp có hoạt động khoa học và công nghệ.

Ưu đãi thuế đối với doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được áp dụng rộng rãi tại Indonesia, Hàn Quốc

Ông Hải cho rằng, kinh nghiệm của các nước Đông Nam Á như Indonesia và Malaysia có thể áp dụng cho Việt Nam, với sự đánh giá khách quan cho phù hợp với thực tiễn của Việt Nam, để làm sao không chỉ bảo vệ môi trường mà còn phát triển kinh tế, nuôi dưỡng để cho doanh nghiệp phát triển nhiều hơn vì doanh nghiệp chính là hạt nhân của nền kinh tế.

Để đạt được mục tiêu áp dụng thành công kinh nghiệm quốc tế vào Việt Nam, bà Đặng Thị Thu Hoài, Thư ký Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ bổ sung thêm: Dự án cần phải có những nghiên cứu sâu hơn. Nghiên cứu để đưa ra cụ thể mức thuế áp dụng như thế nào thì phù hợp.

Nghiên cứu cụ thể hơn, cần phân thành hai nhóm nước phát triển và đang phát triển hoặc hai nhóm nước thu nhập trung bình và thu nhập cao.

Đồng thời, nên lựa chọn một số sắc thuế trong thời gian tới để áp dụng sau khi đã phân tích kỹ tác động từ 3 khía cạnh môi trường, kinh tế, xã hội.

Đưa ra lo ngại thuế có thể chồng thuế nếu việc áp dụng không linh hoạt kinh nghiệm của các nước vào Việt Nam, PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng, Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế khuyến nghị Dự án nên phân tích các sắc thuế có quan hệ với nhau thế nào, kinh nghiệm quốc tế thế nào, làm sâu hơn, phí bảo vệ môi trường cụ thể của các nước là bao nhiêu.

Phó Viện trưởng CIEM Nguyễn Thị Tuệ Anh kỳ vọng kết quả nghiên cứu sâu sẽ góp phần củng cố các luận cứ khoa học về sử dụng chính sách thuế nhằm điều tiết nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững ở Việt Nam, phục vụ việc xây dựng Chiến lược cải cách thuế giai đoạn 2021-2030 và Chiến lược tài chính 2021-2030.