Bảng xếp hạng Top 10 Doanh nghiệp niêm yết uy tín năm 2017 là kết quả nghiên cứu độc lập và khách quan của Vietnam Report được công bố thường niên từ năm 2015, dựa trên phương pháp Media Coding (mã hóa dữ liệu báo chí) trên truyền thông đã được Vietnam Report và các đối tác ứng dụng từ năm 2012, và nghiên cứu chuyên sâu các ngành trọng điểm, có tiềm năng tăng trưởng cao như: Bất động sản, Xây dựng, Ngân hàng, Bảo Hiểm, Dược, Thực phẩm – đồ uống, Bán lẻ...

Uy tín của các doanh nghiệp niêm yết được xây dựng dựa trên nghiên cứu về ảnh hưởng của các yếu tố tài chính, hình ảnh doanh nghiệp trên truyền thông và đánh giá của các chuyên gia tài chính – chứng khoán, cụ thể bao gồm: (1) Năng lực tài chính thể hiện trên báo cáo tài chính gần nhất (tổng tài sản, tổng doanh thu, lợi nhuận sau thuế, hiệu quả sử dụng vốn, tốc độ tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận so với cùng kỳ…); (2) Uy tín truyền thông được đánh giá bằng phương pháp Media Coding - mã hóa các bài viết về công ty trên các kênh truyền thông có ảnh hưởng; (3) Khảo sát chuyên gia đánh giá các cổ phiếu tiêu biểu và tiềm năng tăng trưởng; Khảo sát doanh nghiệp được thực hiện trong tháng 12/2017 về quy mô vốn, thị trường, lao động, tốc độ tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, kế hoạch hoạt động trong năm 2017…

Danh sách Top 10 Doanh nghiệp niêm yết uy tín năm 2017 – Nhóm cổ phiếu Blue chip

Đáng chú ý, trong Top 10 nhóm Blue chip có 7/10 doanh nghiệp dẫn đầu về tổng doanh thu, 10/10 doanh nghiệp có lợi nhuận sau thuế năm 2016 thuộc Top 5 so với các doanh nghiệp niêm yết hoạt động cùng ngành, VIC và CTG là 2 doanh nghiệp có điểm số truyền thông cao nhất, trong khi VNM là doanh nghiệp được nhiều chuyên gia đánh giá đứng vị trí số 1 về uy tín với tỷ lệ lựa chọn cao nhất 66,7%.

Danh sách Top 10 Doanh nghiệp niêm yết uy tín năm 2017 – Nhóm cổ phiếu Mid cap

 Ở nhóm Mid cap, 8/10 doanh nghiệp có tổng doanh thu và lợi nhuận sau thuế năm 2016 thuộc Top 10 ngành hoạt động, HBC là doanh nghiệp có điểm số truyền thông cao nhất, PNJ là doanh nghiệp có 61,1% lựa chọn nằm trong Top 3 doanh nghiệp niêm yết được chuyên gia lựa chọn tiêu biểu nhất.

Toàn cảnh thị trường chứng khoán 2017 – 2018

Theo khảo sát chuyên gia do Vietnam Report thực hiện trong tháng 12/2017, đa số cho rằng thị trường chứng khoán trong năm 2017 tăng trưởng mạnh về chỉ số VNIndex (từ 665 lên 926, tương đương với mức tăng khoảng 40%), mức tỷ trọng vốn hóa tăng từ 35% GDP vào năm 2015 lên mức 65% GDP trong năm nay, thanh khoản tăng gấp đôi năm 2016, các nhà đầu tư ngoại tích cực mua ròng với tổng giá trị danh mục đầu tư gián tiếp tăng khoảng 47% kể từ đầu năm 2017…

Các cổ phiếu đang giao dịch trên thị trường cũng được đánh giá là cải thiện rất nhiều cả về số lượng và chất lượng.

Về số lượng: Tổng số các doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch tính đến hết tháng 10/2017 là 1.374 doanh nghiệp, tăng 24% so với đầu năm và tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.

Về chất lượng: Rất nhiều doanh nghiệp đã hoàn thành kế hoạch đề ra trong năm 2017 chỉ trong vòng 9 – 10 tháng đầu năm. Khảo sát của Vietnam Report với các doanh nghiệp niêm yết cũng cho thấy, các doanh nghiệp đều rất tự tin về hoạt động kinh doanh của mình trong 3 quý đầu năm 2017 với tỷ lệ lựa chọn tăng doanh thu và lợi nhuận đều đạt trên mức 72%.

Xét theo biến động giá cổ phiếu, hơn 40% số doanh nghiệp niêm yết được nghiên cứu có mức tăng giá điều chỉnh tại thời điểm 13/12/2017 so với cùng thời điểm năm 2016 cao hơn mức tăng của HNX-Index và VNIndex, điển hình như: HBC, REE, PNJ, VIC, KDH…

Top 3 ngành tăng trưởng tốt nhất năm 2017: Tài chính – ngân hàng, Bất động sản – Xây dựng và Hàng tiêu dùng

Mặc dù hiện nay còn nhiều tranh cãi về Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, nhưng Nghị quyết này vẫn được đánh giá là yếu tố hỗ trợ tốt cho thị trường tài chính – ngân hàng trong năm 2017 – 2018. Theo công bố mới đây của đại diện công ty Quản lý tài sản Việt Nam (VAMC), kể từ sau khi triển khai xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42, VAMC đã thu hồi được khoảng 5.000 tỷ đồng, đưa tổng số nợ thu hồi từ đầu năm đến nay khoảng 16.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, khi có nhiều hơn nữa các ngân hàng vào cuộc, vấn đề xử lý nợ xấu sẽ được cải thiện triệt để hơn, giúp đánh tan cục máu đông nợ xấu, khơi thông dòng tiền và thúc đẩy toàn nền kinh tế tăng trưởng bền vững hơn. Động thái này của ngành ngân hàng cũng sẽ góp phần tháo gỡ những bất cập đang tồn tại và hỗ trợ các doanh nghiệp bất động sản trong thời gian tới đây.

Yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến biến động giá cổ phiếu: Tình hình phát triển của công ty

Nếu như trước đây, tâm lý đám đông có ảnh hưởng nhiều nhất đến các quyết định giao dịch cổ phiếu của nhà đầu tư thì nay tình hình phát triển của công ty được đánh giá là yếu tố tác động lớn nhất tới biến động giá cổ phiếu. Thực tế thị trường chứng khoán thời gian qua cũng có sự phân cấp cổ phiếu: nhóm cổ phiếu có vốn hóa lớn, đầu ngành và có kết quả kinh doanh tốt tăng giá mạnh, chỉ số P/E ở mức rất cao; trong khi đó, các cổ phiếu yếu kém vẫn giảm giá liên tục. Có thể thấy, các nhà đầu tư chứng khoán đang bớt dần kiểu đầu tư theo phong trào và bắt đầu có sự nghiên cứu, đánh giá sâu hơn về chất lượng của các cổ phiếu đang giao dịch.

Uy tín luôn được đánh giá là tài sản vô hình vô giá, là yếu tố có ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động đầu tư vào một doanh nghiệp niêm yết, đặc biệt là uy tín trên truyền thông. Theo nghiên cứu của Vietnam Report và các đối tác, để được đánh giá cao trên truyền thông, doanh nghiệp cần đạt được một tỷ lệ chênh lệch thông tin tích cực và tiêu cực nhất định (trên 10% tổng số thông tin được mã hóa). Trong quá trình đánh giá và xếp hạng Top 10 doanh nghiệp niêm yết uy tín năm nay, Vietnam Report nhận thấy số lượng các doanh nghiệp đạt thông tin tích cực và tiêu cực ở mức hợp lý là khá cao (chiếm trên 70% tổng số các doanh nghiệp đạt đủ ngưỡng nhận biết trên truyền thông), trong đó 100% số doanh nghiệp thuộc Top 10 đều có tỷ lệ chênh lệch thông tin trên 10%, điển hình như KDH, PTB, NLG, HBC, VNM…

Bên cạnh đó, kết quả phân tích theo 24 nhóm chủ đề nghiên cứu cho thấy, các tin tức về doanh nghiệp niêm yết trên truyền thông được dàn trải, không chỉ bó hẹp trong kết quả kinh doanh hay sản phẩm/ dịch vụ, mà bao gồm cả nhân sự, văn hóa doanh nghiệp, quan hệ cổ đông… Theo kinh nghiệm phân tích truyền thông tại Việt Nam cho thấy, 4/24 nhóm chủ đề là ngưỡng cần thiết để thông tin về một doanh nghiệp có đủ độ nhận biết và bao phủ trên truyền thông. Theo đó, 100% số doanh nghiệp thuộc Top 10 đều đạt và vượt ngưỡng 4/24, ấn tượng nhất là CTG với 20/24 nhóm chủ đề bao phủ.

Có thể thấy, truyền thông có tác động không nhỏ đến hoạt động cũng như giá cổ phiếu của các doanh nghiệp niêm yết. Để xây dựng uy tín tốt trên truyền thông, doanh nghiệp cần lựa chọn công bố đúng và đủ lượng thông tin cần thiết, có kế hoạch dự phòng cho những trường hợp khủng hoảng thông tin bất ngờ. Tiềm năng tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới là rất lớn. Các doanh nghiệp niêm yết cũng cần tận dụng tốt các cơ hội từ kênh đầu tư này, bảo vệ và phát triển uy tín của mình một cách hiệu quả, qua đó giúp tăng giá cổ phiếu, giá trị thương hiệu và mức độ hấp dẫn nhà đầu tư không chỉ tại Việt Nam, mà còn trong khu vực và thế giới./.

Phương pháp nghiên cứu phân tích truyền thông để đánh giá uy tín của các công ty dựa trên học thuyết Agenda Setting về sự ảnh hưởng, tác động của truyền thông đại chúng đến cộng đồng và xã hội được 2 giáo sư Maxwell McCombs và Donald L. Shaw chính thức công bố vào năm 1968, được Vietnam Report và các đối tác hiện thực hóa và áp dụng. Theo đó, Vietnam Report đã sử dụng phương pháp Branch Coding (đánh giá hình ảnh của công ty trên truyền thông) để tiến hành phân tích uy tín của doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam. Vietnam Report tiến hành mã hóa (coding) các bài báo viết về các doanh nghiệp niêm yết được đăng tải trên 5 đầu báo Thời báo kinh tế Việt Nam, Thời báo Kinh tế Sài gòn, Báo đầu tư chứng khoán, Vnexpress, CafeF trong thời gian từ tháng 11/2016 đến tháng 11/2017. Tổng số có 3.183 bài báo, với tương ứng 5.990 coding unit (đơn vị mã hóa) được đánh giá theo ở cấp độ câu chuyện (story – level) về 24 khía cạnh hoạt động cụ thể của các công ty từ sản phẩm, kết quả kinh doanh, thị trường ... tới các hoạt động và uy tín của lãnh đạo công ty. Các thông tin được lựa chọn để mã hóa (coding) dựa trên 2 nguyên tắc cơ bản: Tên công ty xuất hiện ngay trên tiêu đề của bài báo, hoặc tin tức về công ty được đề cập tối thiểu chiếm 5 dòng trong bài báo, đây được gọi là ngưỡng nhận thức – khi thông tin được đánh giá là có giá trị phân tích. Các thông tin được đánh giá ở các cấp độ: 0: Trung lập; 1: Tích cực; 2: Khá tích cực; 3: Không rõ ràng; 4: Khá tiêu cực; 5: Tiêu cực. Tuy nhiên, thống kê lại, nhóm nghiên cứu đưa ra 3 cấp bậc để đánh giá cuối cùng, bao gồm: Trung lập (gồm 0 và 3), tích cực (1 và 2), và tiêu cực (4 và 5).

Phạm Phong (theo Vietnam Report)