Việt Nam cần tập trung giải quyết các điểm nghẽn trong tình hình mới
(DNVN) - Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn Cải cách và Phát triển Việt Nam lần thứ nhất (VRDF) Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Sau hai thập kỷ với những thay đổi tích cực, Việt Nam đã sang một trang mới. Tuy nhiên để đạt được khát vọng quốc gia thịnh vượng vào năm 2045, Việt Nam cần giải quyết nhiều điểm nghẽn.
Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc,Việt Nam đã chuyển mình trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, năng động hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới… Chỉ sau 25 năm, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu có ý nghĩa đổi mới, thu nhập bình quân của người dân tăng cao. Cùng với nền kinh tế phát triển, nước ta cũng thành công trong quá trình giảm nghèo, tuổi thọ trung bình của người dân đạt 76 tuổi trong khi thế giới là 72 tuổi, còn khu vực châu Á là 74 tuổi.
Tuy nhiên, ở giai đoạn mới, Thủ tướng nhận định, con đường của Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức. Đặc biệt, để một quốc gia như Việt Nam hôm nay có thể vượt khỏi bẫy thu nhập trung bình, trở thành nước có thu nhập trung bình cao sẽ càng là thử thách rất khó khăn.
Thủ tướng cũng thừa nhận Việt Nam vẫn đang đứng trước nhiều nguy cơ, trong đó nguy cơ bị bỏ lại và rơi vào bẫy thu nhập trung bình rất lớn. Dù Chính phủ đã nỗ lực rất nhiều để cải thiện 3 điểm nghẽn chiến lược cản trở sự phát triển là thể chế, cơ sở hạ tầng và chất lượng nguồn nhân lực nhưng kết quả chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, cũng như chưa tương xứng với tốc độ phát triển mà Việt Nam kỳ vọng trong giai đoạn tới đây.
Bên cạnh đó, thương mại quốc tế tăng trưởng mạnh mẽ, Cách mạng công nghệ 4.0 đang là động lực cho nhiều quốc gia, nguy cơ gia tăng bảo hộ mậu dịch, chiến tranh thương mại đan xen xung đột chính trị, diễn biến khó lường của thị trường dầu mỏ... là những thách thức không nhỏ. Nền kinh tế Việt Nam có độ mở cao nên những vấn đề quốc tế sẽ tác động sâu sắc đến chính sách phát triển quốc gia.
Thủ tướng bày tỏ mong muốn có sự đồng hành, hỗ trợ của các nhà đầu tư, tổ chức quốc tế trong thời gian tới, giúp Việt Nam tránh được bẫy thu nhập trung bình, thoát nguy cơ bị tụt lại phía sau trong thế giới toàn cầu hóa.
Việt Nam có tầm nhìn và khát vọng về một quốc gia thịnh vượng vào 2045 nhưng để duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân 30 năm tới tương đương với 30 năm qua không dễ vì khi đạt được mức tăng trưởng cao, để tăng trưởng cao hơn nữa sẽ càng nhiều thách thức. Mặt khác, tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới vừa qua, xếp hạng thể chế kinh tế Việt Nam đứng ở 94/140 quốc gia. Như vậy, Việt Nam vẫn là nền kinh tế bất lợi trong cạnh tranh toàn cầu.
Từ đó, theo Thủ tướng, để đạt được mục tiêu gia nhập nhóm các quốc gia có thu nhập cao trên thế giới và là thành viên có trách nhiệm, chia sẻ trở lại với cộng đồng quốc tế trong những thập niên tới, Việt Nam tiếp tục tập trung giải quyết 3 điểm nghẽn.
Về thể chế, Thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ tăng tốc trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, tạo kênh tương tác trực tiếp giữa người dân và chính quyền, xây dựng một cơ chế mà các chủ thể trong xã hội có thể tham gia một cách hiệu quả, trực tiếp hơn vào quá trình lập chính sách.
Việt Nam cũng sẽ tập trung chuyển đổi số Chính phủ trong đó ưu tiên xây dựng khung pháp lý về số hoá và cổng dịch vụ công quốc gia. Đồng thời có sự đổi mới cơ chế tuyển dụng, đánh giá cán bộ để lựa chọn được người tài phục vụ trong hệ thống hành chính.
Về chất lượng nguồn nhân lực, Chính phủ xác định nhân lực là chìa khóa vàng cho sự thành công trong tương lai và đang nỗ lực tìm kiếm những giải pháp hiệu quả để xây dựng được nguồn lực con người chất lượng phục vụ tăng trưởng bền vững.
Về cơ sở hạ tầng, Thủ tướng cho biết, trong giai đoạn tới, Việt Nam ưu tiên đầu tư cho hạ tầng thông minh, hạ tầng công nghệ số để tăng khả năng kết nối các yếu tố và tài nguyên của nền kinh tế.
Theo Thủ tướng, bên cạnh thực hiện 3 đột phá nêu trên, để bắt nhịp với thời đại và xu hướng mới, Chính phủ sẽ bổ sung thêm 2 đột phá mới, coi đó là 2 động lực tăng trưởng quan trọng của Việt Nam trong thập niên tới.
Thứ nhất là thúc đẩy năng lực sáng tạo và ứng dụng công nghệ 4.0. Thủ tướng cho rằng đây là cơ hội để Việt Nam tăng năng suất lao động, cải thiện năng lực cạnh tranh, và nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo. Trong thời đại công nghệ gắn với ý tưởng sáng tạo và đổi mới sáng tạo ngày nay thì những rào cản công nghệ truyền thống không còn lớn nữa, mọi quốc gia đều có thể vươn lên và bứt phá.
Thứ hai là thúc đẩy và phát huy khu vực kinh tế tư nhân. Thủ tướng nhất trí với nhận định của các chuyên gia, đây là một trong các đòn bẩy quan trọng, tạo sức cạnh tranh, tạo sự linh hoạt cho nền kinh tế trong điều kiện môi trường kinh tế quốc tế và khoa học công nghệ nhiều biến động.
"Hiện nay, chúng tôi đang hun đúc tinh thần khởi nghiệp không sợ hãi trong giới trẻ và mong muốn các đối tác phát triển hãy cùng đồng hành với các bạn trẻ chúng tôi trên bước đường khởi nghiệp và cùng ghi dấu ấn thành công. Trong Diễn đàn này, tôi muốn nhấn mạnh đến con đường trong điều kiện hiện tại để Việt Nam có được khu vực tư nhân “khỏe” và “mạnh” không phải ở số lượng doanh nghiệp nhiều mà là ở tiềm lực, sức cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh", Thủ tướng nói.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: "Chính phủ sẽ tiếp tục chỉnh sửa môi trường kinh doanh theo các tiêu chuẩn của OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế) theo hướng nâng cấp hơn. Năm 2019, Chính phủ sẽ thực hiện các chính sách cải cách mạnh mẽ, mới hơn để mở đường cho các chiến lược phát triển kinh tế Việt Nam trong năm 2020, 2025 và đặt nền móng hướng tới tầm nhìn 2045...".
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các bộ liên quan tổng hợp các phát hiện, đề xuất, kiến nghị tại Diễn đàn hôm nay, nghiên cứu báo cáo Thủ tướng để chỉ đạo hoàn thiện các cơ chế, chính sách, triển khai các biện pháp cụ thể, phát huy các động lực phát triển hiệu quả, thiết thực.