Vinmec công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gene của người Việt

09:56 | 18/07/2019 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
(DNVN) - Kết quả nghiên cứu công bố hơn 24 triệu điểm biến đổi, trong đó có hơn 700.000 điểm mới hoàn toàn.

“Nghiên cứu về bộ gene của người Việt” là cơ sở dữ liệu đồ sộ đầu tiên về hệ gene người Việt Nam, được thực hiện từ việc giải trình tự bộ gene của 305 người Kinh khỏe mạnh tại Vinmec; đồng thời, kết hợp với dữ liệu của 101 người đã được công bố trước đó.

Kết quả nghiên cứu công bố hơn 24 triệu điểm biến đổi, trong đó có hơn 700.000 điểm mới hoàn toàn. Theo đó, hệ gene người Việt có sự khác biệt so với hệ gene các quần thể người khác thể hiện qua sự khác biệt lớn về tần suất xuất hiện của nhiều biến đổi di truyền. Cụ thể, công trình phát hiện 1,24 triệu biến đổi xuất hiện phổ biến ở người Kinh, nhưng xuất hiện rất ít ở các quần thể người khác. Đây là đóng góp quan trọng, cung cấp cơ sở tham chiếu có độ tin cậy cao cho các nghiên cứu, ứng dụng Y-Sinh tiếp theo về sức khỏe người Việt có liên quan đến hệ gene.

Vinmec công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gene của người Việt - ảnh 1
Chuyên gia của Viện nghiên cứu Tế bào gốc - công nghệ gen Vinmec trong phòng thí nghiệm 
Các phân tích về hệ gene người Việt được công bố thể hiện sự khác biệt của người Kinh đối với các quần thể người khác. So sánh với cơ sở dữ liệu 1000 hệ gene người, khoảng 1/3 số lượng biến đổi di truyền ở quần thể người Kinh không xuất hiện trong quần thể người Hán và ngược lại. Đặc biệt, kết quả phân tích nguồn gốc tổ tiên của các quần thể người cho thấy người Đông Nam Á hiện tại, bao gồm người Kinh Việt Nam có nguồn gốc chính từ người Đông Nam Á cổ đại. Các dữ liệu cũng khẳng định người Kinh và người Thái có hệ gene tương đồng cao và quan hệ tiến hóa gần gũi. Trong khi đó, sự giao thoa và dịch chuyển gene từ các quần thể người Đông Á đến quần thể người Kinh Việt Nam là không đáng kể.

Đối với các nhà khảo cổ học, lịch sử và di truyền học, thông tin mới về hệ gene của người Việt là cơ sở để có thể nghiên cứu tiếp về nguồn gốc của người Việt trong tương quan với các dân tộc khác trong khu vực. Đồng thời, dữ liệu từ công trình nghiên cứu cũng góp phần củng cố giả thuyết khoa học về việc con người từ châu Phi đến định cư tại các nước Đông Nam Á, sau đó mới di cư sâu vào lục địa theo hướng từ phía nam lên phía bắc.

Nghiên cứu được thực hiện độc lập tại VRISG trong vòng 27 tháng từ tháng 12/2016 - 3/2019. Công trình sử dụng công nghệ giải trình tự toàn bộ hệ gene trên Hệ thống máy giải trình tự hiện đại nhất của hãng Illumina, Mỹ (Hiseq 4000) cho kết quả chính xác với độ sâu và bao phủ lớn các thông tin trên hệ gene.

Cơ sở dữ liệu hệ gene người Việt này được coi là cuốn từ điển đầy đủ nhất tra cứu về hệ thống dữ liệu gene người Việt tính đến thời điểm hiện tại. Trước đó, các nhà khoa học trong nước thường phải tham chiếu bộ gene từ quần thể người nước ngoài.

“Dữ liệu về hệ gene liên quan chặt chẽ đến sức khỏe và bệnh học, có thể góp phần giải đáp các vấn đề về ung thư, các bệnh di truyền… nhất là trong xu thế phát triển của Y học cá thể hóa những năm gần đây. Do đó, công trình trên có ý nghĩa quan trọng việc xây dựng phương pháp phát hiện sớm các gene ung thư, chuyển hóa và đáp ứng với thuốc điều trị, các bệnh di truyền, chuyển hóa, thoái hóa thần kinh (Parkinson, Alzeimer..).

Hiện Vinmec đang kết hợp cùng Viện Big Data thuộc Tập đoàn Vingroup tiếp tục nghiên cứu giải trình tự hệ gene cho hơn 1.000 người Việt. Mục tiêu là triển khai xây dựng “Lá tử vi sinh học” nhằm phát hiện sớm và ngăn ngừa bệnh tật liên quan các nhiều vấn đề sức khỏe của người Việt hiện nay”, GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng VRISG, Chủ nhiệm đề tài chia sẻ.

Vinmec công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gene của người Việt - ảnh 2
Phân tích thành phần chính biểu diễn mối quan hệ giữa các các thể người Việt Nam (KHV), người Thái Lan (TAI), người Indonesia (ID-JV), người Malaysia (MY), người Philipines (PI), người Hán Trung Quốc ở miền nam (CHS), người Hán Trung Quốc ở miền bắc (CHB), người Nhật Bản (JPT) và người Ryukyuan Nhật Bản (JP-RK). 
“Nghiên cứu về hệ gene của người Việt Nam” là một trong những nghiên cứu đầu tiên của các nhà khoa học trong lĩnh vực công nghệ gene tại Việt Nam đăng tải trên Human Mutation (IF 4.5)  - Tạp chí uy tín hàng đầu thế giới, có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực di truyền. Nghiên cứu trên đã được hội đồng chuyên môn của tạp chí lựa chọn là một trong những nghiên cứu xuất sắc, được đăng tải rộng rãi; khẳng định khả năng nghiên cứu chuyên sâu, độc lập và bắt kịp xu hướng của các nhà khoa học Vinmec nói riêng và Việt Nam nói chung.

Được biết, để thực hiện mục tiêu triển khai xây dựng “Lá tử vi sinh học”, Vingroup tiếp tục thực hiện Dự án Xây dựng cơ sở dữ liệu hệ biến dị di truyền của người Việt với mức đầu tư lên tới 4,5 triệu USD. Đây là dự án về hệ gene có quy mô lớn nhất Đông Nam Á, tính đến thời điểm hiện tại.

Với quy mô này, dự án sẽ tạo ra một cơ sở dữ liệu biến dị di truyền lớn nhất từ trước tới nay và tạo nguồn dữ liệu nền tảng cho các nghiên cứu về gene người Việt cho cộng đồng nghiên cứu trong và ngoài nước. Nghiên cứu sẽ được khởi động vào đầu năm 2019, kéo dài trong vòng 5 năm.