'Vướng mắc pháp lý là rào cản khiến các thương vụ M&A bị kìm chân'
Theo thông tin từ Bộ Xây dựng, thời gian vừa qua, nhiều dự án bất động sản tại các địa phương gặp nhiều khó khăn trong triển khai thực hiện và có đến khoảng 70% dự án dừng thi công tại một số địa phương lớn.
Vướng mắc chủ yếu về phát triển nhà ở xã hội, quỹ đất, giải phóng mặt bằng, xác định giá đất, đấu giá đất, quy hoạch chi tiết không phù hợp với quy hoạch chung, thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch chung,...
Liên quan đến pháp luật về đầu tư cũng phát sinh nhiều khó khăn trong việc thẩm định, chấp thuận, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án; việc không cho phép chấp thuận chủ trương đồng thời lựa chọn nhà đầu tư dự án nhà ở thương mại khi nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất khác nhưng không phải đất ở,...
Song song với đó cũng có không ít dự án bị “tắc nghẽn” không thể triển khai tiếp do chủ đầu tư không thu xếp được nguồn vốn. Trong bối cảnh này, hoạt động M&A được dự báo sẽ "nóng hơn".
Theo thống kê của CBRE Việt Nam, trong quý III, các thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) trên thị trường bất động sản đã trở nên sôi động hơn, cho thấy sự quan tâm từ các nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường bất động sản TP HCM ngày càng tăng.
Các thương vụ lớn gần đây có thể kể đến như Gamuda Land mua lại dự án từ CTCP Địa ốc Tâm Lực tại TP Thủ Đức, Saigonres Group tiếp quản dự án của Công ty TNHH Đức Nhi tại quận Tân Phú, Địa ốc First Real công bố trở thành cổ đông lớn của CTCP Thương mại - Dịch vụ Khách sạn Bạch Đằng (chủ sở hữu dự án Khu phức hợp khách sạn Bạch Đằng),…
Ngoài các thương vụ M&A, nổi bật trong quý III còn có sự hợp tác giữa các chủ đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài, điển hình là việc hợp tác chiến lược của Tập đoàn Kim Oanh và Tập đoàn Surbana Jurong (Singapore) và khoản đầu tư từ Tập đoàn Marubeni (Nhật Bản) vào Tập đoàn Hưng Thịnh.
Theo bà Dương Thùy Dung, Giám đốc Điều hành CBRE Việt Nam, hoạt động M&A và kêu gọi đầu tư từ các quỹ đầu tư đang giúp các chủ đầu tư tìm ra lối thoát cho các dự án chậm tiến độ do thiếu vốn.
Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARs) cũng đánh giá, hoạt động M&A vẫn duy trì được sự quan tâm. Một số chủ đầu tư thay vì nhu cầu chuyển nhượng toàn bộ dự án đã cố gắng theo đuổi bằng cách kêu gọi các nhà đầu tư cùng góp vốn thực hiện dự án.
Nhiều nhà đầu tư ngoại cũng đã bắt đầu chuyển vốn vào các dự án bất động sản tại Việt Nam theo hình thức mua lại cổ phần. Nhóm các nhà đầu tư nước ngoài chủ yếu đến từ Singapore, Đài Loan, Nhật Bản, Malaysia,... Quy mô vốn cho mỗi thương vụ khoảng từ 20 - 50 triệu USD. Nhóm này thường ưu tiên dự án pháp lý sạch, có tiềm năng trong tương lai, vị trí đẹp và giá bán giảm 10 - 20%.
Theo VARs, nhà ở và bất động sản công nghiệp vẫn là hai phân khúc thu hút nhiều sự quan tâm và tìm kiếm của các nhà đầu tư.
Tuy nhiên, vướng mắc về pháp lý là rào cản khiến các thương vụ bị “kìm chân”, khiến nhà đầu tư ngoại không có nhiều cơ hội chọn lựa, làm hoạt động M&A phát triển không tương xứng với tiềm năng.
“Thị trường địa ốc khó ghi nhận sự thay đổi đột biến nhưng sẽ là bước đệm cho sự chuyển mình vào năm 2024. Chuỗi ngày khó khăn và những nỗ lực không ngừng của Chính phủ trong thời gian vừa qua đều nhằm phát triển thị trường theo hướng minh bạch và lành mạnh hơn. Đây sẽ là tiền đề quan trong để các hoạt động khác nói chung và hoạt động M&A có điều kiện thuận lợi để có thể đi đến các bước chốt cuối cùng”, chuyên gia VARs nhận định.