Tổng giám đốc tân cử của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) Ngozi Okonjo-Iweala đã nổi tiếng là "người mở đường" khi trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ các chức vụ ngoại trưởng và bộ trưởng tài chính của Nigeria.

 

Trong cuộc họp Đại hội đồng đặc biệt ngày 15/2, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã chính thức lựa chọn cựu Bộ trưởng Tài chính Nigeria, Bà Okonjo-Iweala được WTO bổ nhiệm sau khi ứng cử viên đối thủ là Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yoo Myung-hee rút ​​khỏi cuộc chạy đua. Bà sẽ đảm nhận cương vị Tổng Giám đốc WTO từ ngày 1.3 và có nhiệm kỳ kéo dài đến tháng 8.2025, qua đó trở thành người phụ nữ đầu tiên và là người gốc Phi đầu tiên lãnh đạo WTO.

 

Phát biểu sau khi trúng cử, Tiến sĩ Ngozi Okonjo-Iweala bày tỏ vinh dự khi được các Thành viên WTO chọn làm Tổng giám đốc WTO, đồng thời nhấn mạnh còn nhiều công việc quan trọng phía trước phải làm cùng nhau.

 

Theo bà Okonjo-Iweala, một WTO vững mạnh có ý nghĩa sống còn nếu muốn phục hồi nhanh chóng và hoàn toàn từ sự tàn phá do đại dịch COVID-19.

 

Việc đắc cử ghế lãnh đạo WTO được cho là sự công nhận về những thành tựu mà bà Okonjo-Iweala đã đạt được trong nhiều năm công tác trong chính quyền Nigeria lẫn các tổ chức quốc tế.

 

 

Bà Okonjo-Iweala (67 tuổi) sinh ra tại bang Delta ở miền tây Nigeria. Bà đến Mỹ vào năm 1973 và tốt nghiệp cử nhân kinh tế tại Đại học Harvard năm 1976. Năm 1981, bà nhận bằng tiến sĩ về kinh tế khu vực và phát triển tại Viện Công nghệ Massachusetts.

Theo AP, bà Okonjo-Iweala có 25 năm kinh nghiệm làm việc cho Ngân hàng Thế giới (WB) và là người chủ trương tăng trưởng kinh tế và phát triển cho các nước nghèo. Những nỗ lực đã giúp bà Okonjo-Iweala leo lên chức Giám đốc điều hành, vị trí quyền lực số 2 tại WB, phụ trách các khu vực châu Phi, châu Âu, Nam và Trung Á.

Năm 2012, bà tranh cử chức Chủ tịch WB với sự ủng hộ của châu Phi và các nước đang phát triển, nỗ lực phá vỡ sự thống trị của người Mỹ đối với vị trí này.

Dù nỗ lực này không thành công nhưng bà Okonjo-Iweala cũng được ca ngợi là “người mở đường” và được nhiều người ủng hộ. Bà quay về Nigeria vào năm 2003 làm Bộ trưởng Tài chính, trở thành người phụ nữ đầu tiên ngồi vào chiếc ghế này. Bà Okonjo-Iweala cũng có thời gian ngắn làm Ngoại trưởng vào năm 2006 trước khi tiếp tục giữ chức Bộ trưởng Tài chính một lần nữa vào năm 2011-2015.

Gần đây, bà được bổ nhiệm làm đặc phái viên của Liên minh châu Phi để huy động sự hỗ trợ của quốc tế trong nỗ lực của châu lục nhằm giải quyết hệ quả kinh tế do đại dịch Covid-19.

Những người ủng hộ cho rằng nhờ kỹ năng đàm phán cứng rắn đã giúp Nigeria chốt thỏa thuận với các nước chủ nợ để xóa hàng tỉ USD nợ vào năm 2005.

 

WTO, cơ quan có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ, đã không có tổng giám đốc thường trực kể từ khi ông Roberto Azevêdo từ chức tháng 8.2020.

 

Trong cuộc phỏng vấn với CNN, bà Okonjo-Iweala cho hay sẽ ưu tiên thương mại công bằng và tiếp cận vaccine COVID-19. Theo bà, "những cải cách sâu là cần thiết để xây dựng thương hiệu và định vị lại" WTO.

 

Bà Okonjo-Iweala cũng nói rằng, tăng cường các nỗ lực toàn cầu để chống COVID-19 cũng là một ưu tiên.

 

"Một trong những ưu tiên hàng đầu tôi quan tâm là làm thế nào để đưa thương mại và WTO đóng một vai trò mạnh mẽ hơn trong việc mang lại các giải pháp cho đại dịch COVID-19, cả về phương diện y tế và kinh tế" - bà nói.

 

Bà Okonjo-Iweala lập luận rằng, trong khi phục hồi kinh tế phụ thuộc vào thương mại, việc giải quyết các thách thức về sức khỏe cộng đồng cũng đòi hỏi có hoạt động thương mại tốt đẹp.

Xem thêm: Mỹ ủng hộ việc bà Ngozi Okonjo-Iweala, làm tân Tổng giám đốc WTO