Ngân hàng vốn mỏng

Mới đây, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa thông báo về ngày giao dịch đầu tiên của cổ phiếu Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương (Saigonbank). Theo đó, 308 triệu cổ phiếu của Saigonbank sẽ được giao dịch trên UPCoM từ ngày 15/10 với mã chứng khoán SGB, giá tham chiếu 25.800 đồng/cp.

Ngân hàng có hơn 201 triệu cổ phiếu bị hạn chế chuyển nhượng, bao gồm 107,3 triệu cp của Văn phòng Thành ủy TP HCM và Công ty TNHH Một thành viên Xây dựng và kinh doanh Nhà Phú Nhuận do ông Vũ Quang Lãm làm đại diện sở hữu, gần 43,4 triệu của Công ty TNHH Một thành viên Dầu khí TP HCM do bà Trần Thị Phương Thanh là đại diện sở hữu;...

Như vậy, SGB sẽ là ngân hàng thứ 3 chính thức giao dịch trên sàn UPCoM, sau Ngân hàng Bản Việt (09/07) và Ngân hàng Nam Á (09/10). 

Saigonbank là ngân hàng nhỏ, được thành lập từ năm 1987 với vốn điều lệ ban đầu 650 triệu đồng. Sự ra đời của ngân hàng nằm trong chỉ đạo của Thành ủy, Ủy Ban Nhân dân TPHCM về việc triển khai thực hiện Nghị quyết của Đảng về đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, chuyển từ cơ chế bao cấp sang cơ chế hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là trong lĩnh vực hoạt động ngân hàng.

Đến tháng 9/2012, ngân hàng tăng được vốn điều lệ lên 3.080 tỷ đồng và không thay đổi cho đến hiện tại. Ngân hàng từng có kế hoạch tăng vốn điều lệ lên hơn 4.000 tỷ đồng nhưng chưa thành công. 

Dường như Saigonbank vẫn dậm chân tại chỗ và chưa có động thái gì cho kế hoạch tăng vốn trong thời gian tới khi trong ĐHCĐ thường niên 2020 vừa qua cũng không thấy kế hoạch tăng vốn điều lệ trong các tờ trình.  Mặc dù khó tăng vốn nhưng Saigonbank lại từ chối thương vụ M&A với Vietcombank hồi cuối năm 2014 đầu năm 2015. Trong khi đây được xem là giải pháp khả thi nhất cho nhà băng này, nhất là khi nợ xấu tăng cao.

Các nhận định đưa ra, nếu không tăng được vốn để nâng cao năng lực tài chính, Saigonbank khó tránh được làn sóng M&A trong thời gian tới khi quá trình tái cấu trúc được đẩy mạnh.

Tính đến ngày 29/05/2020, cổ đông lớn nhất của Saigonbank là Văn phòng Thành ủy TPHCM nắm 18,18% vốn. Công ty TNHH MTV Xây dựng và kinh doanh nhà Phú Nhuận nắm giữ 16,64% và Công ty TNHH MTV Du lịch Thương mại Kỳ Hòa nắm 16,35%, kế đến là Công ty TNHH MTV dầu khí TPHCM (Saigon Petro) với tỷ lệ sở hữu 14,08%. Bốn đơn vị này đang nắm giữ 65,25% vốn của Saigonbank. 

Ngân hàng chỉ có 3 cổ đông nước ngoài, trong đó 1 tổ chức nắm giữ 15,2 triệu cổ phiếu (tỷ lên sở hữu 4,94%) và 2 cá nhân sở hữu 164.257 cổ phiếu (tỷ lệ sở hữu 0,053%).

Lợi nhuận trồi sụt thất thường

Mặc dù là một trong những tổ chức "có tuổi" nhất trong hệ thống ngân hàng, nhưng Saigonbank lại có hoạt động kinh doanh không mấy tươi sáng, lợi nhuận trồi sụt thất thường.

Cụ thể, lợi nhuận năm  2016, 2017, 2018,  2019 và quý I/2020 lần lượt đạt: 139 tỷ đồng, 55 tỷ đồng, 41 tỷ đồng 144 tỷ đồng và 48,36 tỷ đồng.

Trong 6 tháng đầu năm 2020, lợi nhuận trước thuế của ngân hàng tăng 42% so với cùng kỳ lên 125 tỷ đồng, hoàn thành 96% kế hoạch kinh doanh năm. Khoản lợi nhuận tăng vọt này được cho là mang tính kỹ thuật bởi ngân hàng giảm tới 86% trích lập dự phòng xuống chỉ còn 6 tỷ đồng.

Tổng tài sản tính đến ngày 30/6/2020 của Saigonbank là 20.569 tỷ đồng, giảm 10% so với cuối năm 2019. Trong đó giảm mạnh nhất là tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác, giảm hơn 1.400 tỷ đồng, sau đó là cho vay khách hàng giảm 3% còn 14.037 tỷ đồng.

Ngoài ra, Saigonbank còn đầu tư vào nhiều doanh nghiệp khác, với giá trị ghi nhận cho tới cuối quý II/2020 đạt mức 99,3 tỷ đồng. Trong đó, có khoản góp vốn hơn 71,7 tỷ đồng vào Ngân hàng TMCP Bản Việt (VietCapital Bank) tương đương tỷ lệ sở hữu 2,34%.

Tổng tài sản giảm nhưng khoản mục tài sản có khác lại tăng mạnh thêm gần 25% lên mức 432 tỷ đồng. Trong đó các khoản phải thu tăng; lãi phí phải thu đều tăng lần lượt 45% và 33%. Nghĩa vụ nợ tiềm ẩn của ngân hàng đến 30/6 tăng gấp 2,4 lần so với cuối năm 2019 lên mức 2.844 tỷ đồng, chủ yếu là cam kết giao dịch ngoại hối ở mức 2.436 tỷ đồng.

Trong BCTC quý II/2020, SaigonBank không có bản thuyết minh chi tiết nên không rõ mức nợ xấu cụ thể . Tại ĐHĐCĐ thường niên 2020 vừa diễn ra, HĐQT ngân hàng cho biết, đối với việc xử lý nợ tồn đọng, ngân hàng sẽ sử dụng các biện pháp mạnh mẽ, hiệu quả nhằm xử lý cơ bản nợ xấu, tăng thu nhập; kiểm soát nợ xấu theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Những vấn đề này khiến nhiều nhà đầu tư tỏ ra "lăn tăn" về sức mạnh của cổ phiếu SGB sẽ niêm yết trong thời gian tới đây. Tuy nhiên, theo tìm hiểu, Saigonbank vẫn được khá nhiều nhà đầu tư săn đón.

Mai An