Kết quả quan trọng nhất của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 53 (AMM 53) và các Hội nghị liên quan là vai trò điều hành “đáng khen ngợi” của Việt Nam và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh.

 

Ngày 14/9, trả lời phỏng vấn TTXVN tại Jakarta, Đại sứ Nhật Bản tại ASEAN Chiba Akira cho biết Ngoại trưởng nước này, ông Motegi Toshimitsu, đã đánh giá cao vai trò lãnh đạo “xuất sắc” của Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2020. Theo ông, việc khẳng định được vai trò trung tâm là “yếu tố quan trọng nhất” đối với ASEAN.

 

Nhà ngoại giao Nhật Bản đánh giá rằng Việt Nam đã phát huy vai trò trung tâm đúng nghĩa của ASEAN tại các cuộc họp trên, đồng thời “cho thấy vị trí trung tâm không chỉ là ở giữa mà còn là ở nơi tập trung bản sắc.”

 

Đại sứ Chiba cho biết Nhật Bản đã tham dự tổng cộng 4 hội nghị tại AMM53 và đã đưa ra rất nhiều thông điệp.

 

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Nhật Bản đã tập trung vào sự đóng góp của Tokyo cho ASEAN, trong đó có việc ứng phó với tình hình do đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 gây ra.

 

Nhật Bản đã tái khẳng định cam kết thành lập Trung tâm ASEAN về các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và dịch bệnh.

 

Ngoài ra, Nhật Bản cũng cam kết hỗ trợ 1 triệu USD cho Quỹ ASEAN ứng phó với COVID-19, cũng như sẽ triển khai các chương trình cho vay và đầu tư thích hợp dành cho ASEAN.

 

Tuy nhiên, Đại sứ Chiba cho rằng “thông điệp quan trọng nhất” mà Nhật Bản đã gửi đến các hội nghị vừa qua là Tokyo hoàn toàn ủng hộ Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP).

 

 

Theo Đại sứ Chiba, tuy không được đề cập sâu tại AMM 53 lần này song Nhật Bản có hai kế hoạch phục hồi kinh tế.

 

Một là hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng thông qua các khoản vay và đầu tư giải ngân qua Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JIKA).

 

Hai là thúc đẩy hợp tác nhằm tái xây dựng chuỗi cung ứng toàn cầu, trong đó Việt Nam là một quốc gia rất quan trọng.

 

Đại sứ Chiba cũng giải thích rằng Nhật Bản không cố gắng rút các nhà máy của mình ra khỏi Trung Quốc mà đang cố gắng thiết lập một chuỗi cung ứng hợp lý hơn, có khả năng ứng phó tốt với các cuộc khủng hoảng như COVID-19.

 

Điều này có nghĩa là phải phân tán sản xuất để việc gián đoạn tại một chuỗi cung ứng sẽ không làm ảnh hưởng đến các dây chuyền sản xuất khác.

 

Theo Đại sứ Chiba, Chính phủ Nhật Bản đang khuyến khích các công ty nước này xem xét lại chuỗi cung ứng của mình và Việt Nam là quốc gia rất được kỳ vọng có thể thu hút các nhà đầu tư Nhật Bản.

 

Hiện Việt Nam có nhiều thuận lợi trong tương quan phát triển quan hệ đối tác quan trọng ASEAN - Nhật Bản.

 

Theo số liệu do Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) tổng hợp, tổng kim ngạch thương mại song phương hai bên năm 2019 đạt 214 tỷ USD.

 

Vào tháng 6/2020, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã thông báo cho các nước ASEAN về những sửa đổi đối với Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện ASEAN-Nhật Bản (AJCEP), theo đó cho phép nhiều dòng đầu tư và dịch vụ xuyên biên giới hơn.

 

Mối quan tâm đặc biệt trong quan hệ ASEAN-Nhật Bản hiện nay là Kế hoạch Hành động Phục hồi kinh tế ASEAN-Nhật Bản.

 

 Minh Hoa (T/h)