Kết thúc bầu cử, chứng khoán Mỹ có thể điều chỉnh hoặc đi ngang trong ngắn hạn

Số liệu thống kê lịch sử 20 cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ gần nhất từ 1944 đến 2020cho thấy diễn biến thị trường phân hóa giữa 2 đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa sau ngày kết thúc bầu cử thị trường chứng khoán Mỹ . 

Cụ thể, trong các lần Đảng Dân chủ đắc cử, trung bình thị trường chứng khoán diễn biến tăng 3,8% sau 3 tháng, tăng 8% sau 6 tháng và tăng 17% sau 1 năm. Còn trong các lần Đảng Cộng hòa đắc cử, trung bình thị trường chứng khoán diễn biến tăng 0,37% sau T+10, tăng 1,52% sau 1 tháng, tăng 2,17% sau 3 tháng, nhưng chỉ tăng 1,59% sau nửa năm và tăng 0,83% sau 1 năm. 

Ngoài ra, thống kê cho thấy có 14/20 lần S&P 500 tăng điểm sau 3 và 6 tháng, có 13/20 lần S&P 500 tăng điểm sau 1 năm kể từ ngày kết thúc đợt bầu cử. Nhưng có 11/20 lần giảm trong T+5 và 10/20 lần giảm trong T+10.

Theo đó, các chuyên gia phân tích từ Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MAS) nhận định thị trường chứng khoán có xu hướng cần thời gian thẩm thấu các chính sách dưới thời tổng thống mới đương nhiệm. Vì vậy thị trường sẽ phản ánh rõ nét hơn các chính sách vào năm thứ 2 và năm thứ 3 sau khi kết thúc bầu cử. Điều này dẫn đến việc hiệu suất của thị trường chứng khoán sẽ tăng mạnh hơn trước khi diễn ra bầu cử, cũng như mạnh hơn năm đầu tiên khi kết thúc bầu cử.

Về mặt định giá, P/E của chỉ số S&P 500 hiện đang ở mức 21,9 lần, cao hơn mức trung bình 3 năm là 18,8 lần và trung bình 5 năm là 19,5 lần. Như vậy, sau khi kết thúc bầu cử, thị trường chứng khoán Mỹ có thể điều chỉnh hoặc đà tăng chậm lại và đi ngang trong ngắn hạn, trước khi các chính sách mới có thể cho thấy hiệu quả của nó thông qua số liệu tăng trưởng kinh tế.

Các nhóm ngành chịu tác động ra sao trong 2 kịch bản của bầu cử Mỹ?

Đối với nền kinh tế Việt Nam, MAS đánh giá việc đảng Cộng hòa hay đảng Dân chủ Mỹ đắc cử đều có ít nhiều tác động lên nền kinh tế ở cả chiều hướng tích cực và tiêu cực.

Kịch bản cựu Tổng thống Donald Trump lên nắm quyền sẽ tạo ra nhiều tác động và thay đổi mạnh mẽ chính sách như hiện tại. Việt Nam có thể hưởng lợi dịch chuyển chuỗi cung ứng từ Trung Quốc, do Mỹ đánh thuế cao các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. 

Ở chiều ngược lại, nước ta cũng sẽ đối mặt rủi ro từ các chính sách bảo hộ hàng hóa trong nước và thỏa thuận thương mại khắt khe của Mỹ. Cụ thể tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia khác 10 – 20% trong khi Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Theo thống kê, 9 tháng năm 2024 Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ đạt 88,16 tỷ (+25,6% so với cùng kỳ) trong đó máy vi tính, sản phẩm điện tử, linh kiện, hàng dệt may là các sản phẩm chủ đạo.

Ngoài ra, Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam, ghi nhận đạt 104,81 tỷ USD (+32,4% svck). Do đó, Việt Nam có thể chịu ảnh hưởng bất lợi nếu Mỹ đánh thuế lên sản phẩm nhập khẩu có nguồn gốc từ Trung Quốc được sản xuất tại nước thứ 3.

Kịch bản Kamala Harris cầm quyền, chính sách không có quá nhiều thay đổi mà tiếp tục kế thừa những chính sách dưới thời ông Biden. Bà Harris chủ trương hoạt động hợp tác đa phương, thúc đẩy việc tham gia vào các tổ chức thương mại quốc tế. Nếu bà Harris tái gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Việt Nam sẽ có lợi thế vì thuộc thành viên trong khối này, từ đó thúc đẩy các hoạt động xuất khẩu. 

Ngoài ra, các chuyên gia MAS lưu ý tới yếu tố nợ công tại Mỹ đã tăng vọt từ dưới 20 nghìn tỷ trước đại dịch lên gần 35 nghìn tỷ. CBO (Congressional Budget Office) dự đoán nợ công có thể tăng từ 99% GDP vào cuối năm 2024 lên 116% GDP vào 2034. MAS cho rằng cả hai chính sách của hai ứng viên Tổng thống Donald Trump và Kamala Harris đều có khả năng làm tăng nợ công của Mỹ, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, rủi ro lạm phát hiện hữu tác động đến chính sách cắt giảm lãi suất của FED, kéo theo đồng USD mạnh lên và sự mất giá các đồng tiền khác.

Nhìn chung, nhóm phân tích nhận định, chính sách của bà Harris không gây ảnh hưởng quá nhiều lên nền kinh tế Việt Nam, nhưng ở chiều ngược lại, chính sách ông Trump có thể tạo nên tác động kép cả mặt tích cực lẫn tiêu cực.

Chẳng hạn, trong kịch bản cựu Tổng thống Donald Trump tái đắc cử, nhóm ngành BĐS công nghiệp và Dầu khí sẽ hưởng lợi rõ rệt, trong khi ở kịch bản bà Kamala Harris đắc cử không tác động nhiều đến hai nhóm ngành này. (Xem bảng dưới). Tuy nhiên, thực tế việc thực thi chính sách và những tác động cụ thể sẽ ít nhiều thay đổi.

Về chỉ số, MAS cho rằng sự kiện bầu cử tổng thống Mỹ nói chung không tạo ra nhiều tác động đến VN-Index. Tuy nhiên, với những thống kê trước đây, thị trường chứng khoán Việt Nam luôn cho tương quan dương so với chứng khoán Mỹ. Độ tương quan giữa S&P 500 và VN-Index trong tháng gần nhất là 27%, trong quý gần nhất là 76% nên diễn biến chứng khoán Mỹ dự báo tác động đáng kể đến diễn biến VN-Index trong ngắn hạn. 

“Như phân tích ở trên, diễn biến thị trường chứng khoán Mỹ sau bầu cử có xác suất điều chỉnh trong ngắn hạn cao hơn. Đồng nghĩa với việc chứng khoán Việt Nam có thể sẽ chịu ảnh hưởng nhẹ trong ngắn hạn”, báo cáo của MAS cho hay.