Lân la hỏi chuyện, tôi được Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC, ông Nguyễn Trung Chính kể rất say sưa về những bài học mà ông vừa đúc kết được từ những ngày trải nghiệm làm lính, có thể áp dụng vào quản trị doanh nghiệp. Dù mặt sạm đi vì nắng, lại thêm vết xước không nhỏ,  nhưng ông cười rất tươi, quyết tâm áp dụng tinh hoa quân đội vào việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp cho Tập đoàn CMC…

Tại sao ông lại quyết định đưa tất cả đội ngũ lãnh đạo trong Tập đoàn vào một trường sĩ quan học… làm lính?

Vừa qua, chúng tôi đã tổ chức kỷ niệm 25 năm thành lập Tập đoàn CMC bằng chuỗi 10 sự kiện với thông điệp Future Next. Chúng tôi tin rằng, CMC sẽ trở thành tập đoàn 50 tuổi, 100 tuổi… tương lai tươi sáng của CMC đang ở phía trước, do mỗi thành viên cùng góp sức kiến tạo nên.

Để có thể tạo nên một sức bật mới, một bước tiến lớn cho CMC trong giai đoạn mới, chúng tôi cần những tư duy đột phá, cần các ý chí sắt đá, nỗ lực đạt được mục tiêu…

Nhìn lại đời mình, tôi thấy, bước ngoặt lớn nhất là khoảng thời gian 2 năm làm lính cách đây gần 40 năm. Từ một học sinh ham chơi, không chăm học, không có lý tưởng… sau 2 năm làm lính, tôi đã trở thành sinh viên xuất sắc của Đại học Bách khoa, có tư duy logic, luôn đặt mục tiêu rõ ràng để hướng tới, được chọn vào Viện Nghiên cứu Công nghệ Quốc gia cùng nhóm dự án sản xuất máy tính Việt Nam.

Vì thế, khi chọn chủ đề Hội nghị chiến lược năm nay là “Breaking Mind’ – Đột phá tư duy, tôi đã quyết định đưa 61 cán bộ, gồm từ Chủ tịch, thành viên Ban điều hành và các nhân sự cấp cao (key person) của 12 công ty trong toàn tập đoàn vào trường sĩ quan “nhập ngũ” sau chuỗi ngày tập trung cho Hội nghị Chiến lược. Tôi kỳ vọng, 3 ngày trải nghiệm quân ngũ sẽ giúp cho đội ngũ lãnh đạo CMC thay đổi tư duy, có ý thức kỷ luật tốt hơn và ý chí quyết liệt hơn…

Sau 3 ngày, bài học lớn nhất mà các ông học được trong đợt trải nghiệm này là gì?

Tôi luôn quan niệm, học tập là quá trình không ngừng nghỉ nên luôn cố gắng học hỏi từ mọi người. Ba ngày trải nghiệm quân đội đã mang lại cho tôi nhiều bài học lớn có ý nghĩa, tựu chung lại là 3 bài học lớn.

Thứ nhất là tính cam kết, tính kỷ luật. Khi bạn đã chọn tham gia quân đội, bạn cần xác định, bạn phải sống một cuộc sống rất kỷ luật. Phải ăn ngủ đúng giờ, phải tập luyện gian khổ, phải nỗ lực hoàn thành mọi việc trong khoảng thời gian ngắn ngủi…

Doanh nghiệp rất nên áp dụng điều này vào công tác quản trị. Cán bộ quản lý nên yêu cầu nhân viên tuân thủ nghiêm túc mọi quy định của công ty, đúng giờ, đảm bảo kỷ luật, hoàn thành nhiệm vụ đúng cam kết… Không nên “xuề xòa” với nhân viên. Một khi luật không nghiêm thì sẽ rất khó đảm bảo sự nghiêm túc trong doanh nghiệp.

Thứ hai là bài học về đào tạo, tập hợp lực lượng: Bài tập điều lệnh đội ngũ của quân đội, tưởng như đơn giản, nhưng lại ẩn chứa rất nhiều ý nghĩa về đào tạo và tập hợp lực lượng, về sự thống nhất trong tổ chức. Với đội ngũ, muốn tập hợp được, cần phải làm cho mọi người hiểu rõ ý nghĩa của hành động. Muốn cả đội cùng tập trung cao độ, thực hiện mọi hành động một cách đồng đều, chính xác, cần phải có khẩu lệnh ngắn gọn, rõ ràng, nghiêm trang, quy trình mạch lạc.

Chúng ta có thể thấy, đầu vào của quân đội rất khác nhau, có những người còn chưa học xong phổ thông, có những học sinh xuất sắc, lại có những “cụ già” U60 như chúng tôi, nhưng qua “lò luyện” quân đội, tất cả đều có thể làm cùng một việc giống hệt nhau. Đó là điều tuyệt vời trong đào tạo của quân đội.

Thứ ba là bài học về ý chí: Đoàn CMC chúng tôi gồm 53 người, có độ tuổi rải từ 6x đến 8x, là dân quen ngồi văn phòng, đi nước ngoài nhiều, sống khá phóng khoáng… Thế nhưng khi vào môi trường quân đội, tất cả đều răm rắp thực hiện mọi mệnh lệnh. Thao trường bỏng rát đất cát, có nhiều cỏ xước và dây thép gai, nhưng các bạn vẫn sẵn sàng lăn lê bò toài để tập trận giả. Nửa đêm báo động hành quân, dù rất ngái ngủ, tất cả đều gấp chăn màn ga gối gọn gàng, đeo ba lô và… lên đường.

Qua 3 ngày rèn luyện tại trường sĩ quan, đội ngũ lãnh đạo CMC đã hừng hực một tinh thần dám chinh phục thử thách, sẵn sàng nhận mọi nhiệm vụ, quyết tâm đạt được mục tiêu, nỗ lực thực hiện cam kết… đặc biệt là tính kỷ luật được đề cao.

Đưa đội ngũ lãnh đạo của mình vào quân đội để nâng cao tính kỷ luật trong khi giá trị cốt lõi của tập đoàn là Sáng tạo. Ông có nghĩ, Kỷ luật là một phạm trù không đồng hành với Sáng tạo?

Ở CMC, sáng tạo là 1 trong 3 giá trị cốt lõi mà tập đoàn phải luôn tạo môi trường để phát huy. Chỉ có sáng tạo, các tập đoàn công nghệ mới có khả năng làm thay đổi thế giới, mang đến cho con người một cuộc sống tiện nghi hơn, văn minh hơn.

Tôi không nghĩ sáng tạo và kỷ luật là 2 phạm trù đối lập, thậm chí, tôi còn cho rằng, kỷ luật và sự đòi hỏi khắt khe sẽ tạo ra áp lực khiến con người tập trung cao độ hơn, sáng tạo nhanh hơn.

Kinh nghiệm quốc tế cũng chỉ ra rằng các nước thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc như Israel, Hàn Quốc, Singapore cho mức độ sáng tạo quốc gia rất cao và rất phát triển. Ở đó tất cả thanh niên và thậm chí duy trì đến 60 tuổi đều cần trải qua môi trường quân đội để rèn luyện tinh thần kỷ luật và ý chí vượt khó để hoàn thành nhiệm vụ được giao, từ đó quốc gia của họ phát tirển rất nhanh từ đói nghèo do chiến tranh để lại. Đó là bài học quý giúp tôi tin tưởng học tập.

Được biết, dù đã U60 nhưng ông vẫn luyện tập rất chăm chỉ và tuân thủ mọi sự phân công của các sĩ quan chỉ huy, kể cả việc… dọn nhà vệ sinh vào buổi sáng hay trực “vọng gác đêm” buổi tối. Ông cảm thấy thế nào khi được phân công như vậy?

Khi lập danh sách chuyển cho nhà trường, tôi đã nói các bạn tổ chức là bỏ hết chức vụ, tất cả đều là tân binh giống nhau.

Là người lãnh đạo, một trong những phẩm chất cần có là tinh thần gương mẫu và nêu gương, trước hết mình phải gương mẫu chấp hành mọi quy định nội quy kỷ luật của quân đội, mà như vậy thì không có bất kỳ ngoại lệ nào, có như vậy mới làm gương để anh em noi theo.

Vì thế, khi các bạn ấy phân công Tiểu đội 1 (gồm các thành viên Hội đồng quản trị và Ban điều hành Tập đoàn) phụ trách dọn nhà vệ sinh buổi sáng, chúng tôi vui vẻ thực hiện nhiệm vụ, không có ý kiến gì. Còn “Vọng gác đêm” thì ai cũng phải trực cả nên chúng tôi không thể là ngoại lệ.

Cảm nhận của ông sau đợt nhập ngũ 3 ngày như thế nào?

Trước đợt tập huấn này, khi tôi đề ra chương trình học tập trải nghiệm làm lính 3 ngày, nhiều anh em lãnh đạo tỏ ra lo lắng, nhất là với chị em phụ nữ, sợ anh em không quen, sợ không theo được gian khổ, không quen khối lượng các hoạt động rèn luyện và nhất là không quen được tính nền nếp kỷ luật của bộ đội. Tuy nhiên, sau chuyến rèn luyện vừa qua, tất cả các thành viên tham gia đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đặc biệt là các chị em nữ, được đơn vị huấn luyện đánh giá cao, tinh thần của tất cả anh chị em rất phấn chấn, mọi người như được làm mới mình và như được tiếp thêm luồng sinh khí mới.

Có tới 5 Tổng Giám đốc công ty thành viên trong tập đoàn CMC quyết định sẽ tổ chức những đợt rèn luyện tương tự như vậy cho đội ngũ quản lý của công ty. Điều đó chứng tỏ, các anh ấy đã nhận thấy, hoạt động này thực sự rất ý nghĩa.

Với cá nhân tôi, dự kiến sẽ đưa chương trình rèn luyện tại quân ngũ vào chương trình đào tạo cán bộ nguồn cho tất cả các lãnh đạo của tất cả các đơn vị thành viên.

Một chút chia sẻ về ấn tượng đợt trải nghiệm này, có chuyện gì là “lần đầu tiên” của ông không?

Với các lãnh đạo trẻ của CMC, nhiều bạn kể rằng, đây là lần đầu tiên bạn ấy ăn sáng bằng cơm, lần đầu tiên gấp chăn được vuông vắn như thế, lần đầu tiên rửa bát… Với tôi, không có “lần đầu tiên” nào bởi tôi đã từng trải qua quân ngũ. Những hoạt động tại trường đã gợi cho tôi rất nhiều kỷ niệm về tuổi học trò bồng bột, thời thanh niên sôi nổi… Tôi thấy mình như được trở lại với tuổi trẻ của mình…  

Vâng, xin cảm ơn ông và xin chúc Tập đoàn CMC sẽ áp dụng tốt những bài học trong quân đội vào công tác quản trị doanh nghiệp của mình!