Gói hỗ trợ không cẩn trọng sẽ “thổi to” bong bóng BĐS và chứng khoán

Theo chuyên gia Vũ Đình Ánh, năm 2022, bên cạnh những thuận lợi, những kỳ vọng về sự phục hồi và phát triển của một số lĩnh vực thì nền kinh tế của Việt Nam vẫn phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.

Thách thức lớn nhất và đầu tiên vẫn là dịch bệnh. Dịch COVID-19 đã kéo sang năm thứ 3, cái khắc nghiệt của dịch bệnh chính là sự bất định và không thể dự đoán. Nó không dừng lại mà liên tục biến đổi với các biến thể mới và không ai xác định được hướng đi của dịch hay khẳng định được liệu dịch có giảm đi hay lại nặng nề hơn.

Thách thức thứ 2 không kém phần quan trọng là kỳ vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam ở mức 6%-6,5% thậm chí cao hơn nếu có nhiều thuận lợi. Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh là việc kiềm chế và kiểm soát lạm phát. Rất nhiều các nước đang phải đối diện với lạm phát, thậm chí 200-300%. Điều đó dẫn đến khả năng chúng ta “nhập khẩu” lạm phát, nhất là khi nền kinh tế nước ta đang có độ mở khá lớn.

Cũng theo ông Ánh, một số nước trên thế giới đang có những thay đổi, thậm chí đảo chiều về chính sách. Thay vì nới lỏng tiền tệ, tài khóa, chấp nhận tăng nợ công để vượt qua, phục hồi trong bối cảnh đại dịch thì rất nhiều nước xem xét và tiến hành thắt chặt lại các chính sách này.

Cụ thể, các nước này đã tăng lãi suất, hạn chế bớt thâm hụt ngân sách, đi đôi với giảm quy mô nợ công. Việc đảo chiều chính sách đó ở các cường quốc trên thế giới chắc chắn sẽ tác động tới Việt Nam cả về chính sách và diễn biến đầu tư, tài chính, kinh tế.

Đây là một thách thức cần lưu ý khi ta vẫn hướng vào xuất khẩu như một trụ cột kinh tế quan trọng, vẫn hướng vào thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Nhóm thách thức thứ 3 mà chuyên gia Vũ Đình Ánh hết sức lưu ý là khi thực thi gói hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, lĩnh vực chứng khoán, bất động sản (BĐS) nếu không có biện pháp phù hợp có thể dẫn đến lạc hướng các dòng tiền, đặc biệt các dòng tiền không được kiểm soát tốt.

Điều này sẽ có thể “thổi to” bong bóng BĐS, bong bóng chứng khoán. Hệ quả là nổ bong bóng, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế phục hồi còn khá yếu ớt như hiện nay thì hậu quả sẽ nghiêm trọng.

“Do đó, cần hạn chế ở mức thấp nhất khả năng xảy ra bong bóng BĐS, bong bóng chứng khoán. Gắn với bong bóng BĐS, bong bóng chứng khoán là thách thức trên thị trường tài chính mà cụ thể là thị trường tín dụng, vấn đề nợ xấu cả ở doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân gặp khó khăn do dịch không trả được nợ (và cả nợ xấu do thôi thực hiện các biện pháp cơ cấu lại nợ mà không chuyển lại nợ). Từ đó làm bức tranh nợ xấu nghiêm trọng hơn”, ông Ánh cảnh báo.

Rủi ro tiềm ẩn ảnh hưởng đến sự quyết tâm, kiên định thực hiện Nghị quyết 128

Một trong những rủi ro tiềm ẩn có thể sẽ hủy hoại nền kinh tế trong quá trình phục hồi mà chuyên gia Vũ Đình Ánh tiếp tục đưa ra là việc thực hiện không nghiêm túc tinh thần của Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ về ban hành quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19".

Đó là, khi một số dấu hiệu như dịch bệnh diễn biến phức tạp hơn, có thể địa phương, khu vực nào đó lại quay lại các biện pháp cách ly xã hội, thực thi các biện pháp phong tỏa như một số địa phương đã thực hiện trong năm 2021, điều này sẽ mang lại những tác động vô cùng tiêu cực.

“Nguy cơ này có thể dẫn đến các rủi ro về cát cứ, chia cắt, làm mất đi, làm giảm đi tính thống nhất của thị trường, từ các yếu tố đầu vào, đầu ra, đến yếu tố nguồn lao động, dòng vốn, tiêu thụ,… Những biện pháp làm gián đoạn sản xuất kinh doanh, đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị vẫn là rủi ro còn tiềm ẩn ảnh hưởng đến sự quyết tâm, kiên định của chúng ta trong vấn đề thực hiện tinh thần Nghị quyết số 128”, chuyên gia Vũ Đình Ánh nhấn mạnh.