Đằng sau mức tăng 55.000% của một cổ phiếu 'bán dẫn'
(Ảnh minh họa: Adobe).
RRP Semiconductor là một công ty Ấn Độ kém tiếng tăm đến mức ngay cả nhà đầu tư trong nước hầu như cũng chưa từng nghe tới. Nhưng trong thời gian gần đây, cái tên này bất ngờ trở thành hiện tượng trên mạng xã hội.
Trong vòng 20 tháng tính đến ngày 17/12, giá cổ phiếu RRP Semiconductor đã phi mã tới 55.000% - mức tăng mạnh nhất thế giới trong nhóm doanh nghiệp có vốn hóa trên 1 tỷ USD.
Điều đáng nói là đà tăng sốc này không đi kèm với thành tích kinh doanh nổi trội. Công ty báo cáo lỗ ròng trong quý gần nhất, còn báo cáo thường niên năm 2024 cho thấy họ chỉ có vỏn vẹn hai nhân viên toàn thời gian.
Thậm chí, dù cái tên có chữ “semiconductor”, mối liên hệ của công ty với ngành bán dẫn cũng hết sức mờ nhạt. Họ chỉ vừa rời bỏ bất động sản để chuyển hướng sang lĩnh vực mới từ đầu năm 2024.
Vậy điều gì đã kéo cổ phiếu RRP Semiconductor tăng trần 149 phiên liên tiếp, đưa vốn hóa thị trường lên 1,7 tỷ USD? Câu trả lời nằm ở sự kết hợp giữa cơn sốt trên mạng xã hội, lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free float) cực thấp và làn sóng nhà đầu tư cá nhân tại Ấn Độ chạy theo câu chuyện AI.
Tuy nhiên, đà tăng này đang bắt đầu có dấu hiệu chững lại. Theo nguồn tin giấu tên của Bloomberg, cơ quan quản lý thị trường đã bắt đầu xét xem liệu diễn biến giá bất thường của RRP Semiconductor có dấu hiệu sai phạm hay không.
Gần đây, cổ phiếu RRP Semiconductor bị áp dụng biện pháp hạn chế giao dịch, chỉ được phép mua bán một ngày mỗi tuần. Kể từ khi lập đỉnh lịch sử vào ngày 7/11, giá cổ phiếu đã giảm khoảng 6%.
Trường hợp của RRP Semiconductor phản ánh tâm lý hưng phấn cực đoan ở một số phân khúc thị trường, đặc biệt là tại Ấn Độ.
Ông Sonam Srivastava, nhà sáng lập Wryght Research & Capital, nhận định: “Nhóm cổ phiếu bán dẫn đang rất ‘nóng’. Nhà đầu tư Ấn Độ sẵn sàng mua bất cứ mã nào có vẻ liên quan đến lĩnh vực này vì thị trường không có nhiều lựa chọn”.
Mối liên hệ mờ nhạt
Quá trình chuyển đổi của RRP Semiconductor bắt đầu vào đầu năm 2024, khi ông Rajendra Chodankar tiếp quản công ty G D Trading and Agencies bằng cách trả khoản vay 80 triệu rupee cho những người sáng lập nhằm đổi lấy cổ phần.
Ông Chodankar là một doanh nhân có kinh nghiệm buôn bán những sản phẩm “ngách” như hệ thống ảnh nhiệt và camera cho drone gắn vũ khí.
Vào ngày 23/4 năm đó, HĐQT G D Trading and Agencies chấp thuận bán cho ông Chondankar và một số cá nhân khác cổ phiếu với giá 12 rupee/cp, thấp hơn 40% giá thị trường. Thương vụ này nâng tỷ lệ sở hữu của ông Chodanker lên 74,5%. Công ty cũng đồng ý đổi tên thành RRP Semiconductor.
Hai tháng trước đó, ông Chodankar đã thành lập công ty tư nhân RRP Electronics để xây dựng một cơ sở lắp ráp và thử nghiệm chất bán dẫn gia công ở bang Maharashtra.
Theo báo cáo gửi lên cơ quan quản lý, RRP Semiconductor ghi nhận RRP Electronics là bên liên quan bởi cả hai công ty đều thuộc sở hữu của ông Chodankar. Tuy nhiên, RRP Semiconductor không trực tiếp sở hữu bất kỳ cổ phần nào trong RRP Electronics.
Dù vậy, mối liên hệ giữa hai công ty vẫn khiến một bộ phận nhà đầu tư tin rằng RRP Semiconductor là "cửa ngõ" để kiếm lời từ cơ sốt chất bán dẫn.
Kể từ năm 2021, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã nỗ lực thúc đẩy ngành bán dẫn, tiêu biểu là chương trình trợ cấp trị giá 760 tỷ rupee (khoảng 8,4 tỷ USD). Nhờ đó, các tập đoàn lớn như Micron Technology, Tata Group, Foxconn và HCL Technologies đã công bố các khoản đầu tư với tổng trị giá 18 tỷ USD vào lĩnh vực này tại Ấn Độ.
Tại sự kiện ra mắt công ty con của RRP Electronics ở thành phố Navi Mumbai, bang Maharashtra vào tháng 9/2024, ông Chodankar phát biểu: “Ấn Độ sẽ trở thành một siêu cường, đó là sự thật không ai có thể nghi ngờ”.
Sự kiện có sự tham dự của ông Devendra Fadnavis, quan chức phụ trách kinh tế của bang Maharashtra và ông Sachin Tendulkar, siêu sao môn cricket, theo video công ty đăng tải trên YouTube.
Dấu hiệu đáng ngại
Bất chấp sự hào hứng của nhà đầu tư, RRP Semiconductor có không ít vấn đề. Khoảng 98% cổ phần của công ty nằm trong tay ông Chodankar và một nhóm nhỏ người thân cận.
Không ít người trong số đó cũng tham gia vào những doanh nghiệp thuộc “hệ sinh thái” RRP, bao gồm RRP Defense, Indian Link Chain Manufacturers, RRP Electronics và RRP S4E Innovation.
Ngoài ra, khi RRP Semiconductor bật tăng lên 20 rupee/cp vào tháng 4/2024, ông Chodankar đã từ chức khỏi HĐQT.
Trong báo báo gửi lên sàn giao dịch BSE, công ty cũng nói rõ họ “chưa bắt đầu hoạt động sản xuất chất bán dẫn nào" và chưa nộp hồ sơ xin tham gia bất kỳ chương trình nào của chính phủ.
Tình hình tài chính của RRP Semiconductor cũng mấy khả quan. Công ty chịu lỗ 71,5 triệu rupee (tương đương khoảng 790.000 USD) trong quý III.
Tình hình tài chính yếu kém được công bố vào thời điểm nhạy cảm khi sự hào hứng dành cho AI giảm sút và cơ quan quản lý tăng cường giám sát RRP Semiconductor. Trong bối cảnh này, rủi ro dành cho các nhà đầu tư vào RRP Semiconductor ngày càng tăng.