Iran không tin `chủ mưu` ám sát chuyên gia hạt nhân là Israel
15:15 | 28/11/2020
Doanh Nhân Việt Nam trên
Iran tố Israel không phải là "chủ mưu" ám sát chuyên gia hạt nhân là Israel và người đứng sau chính là Chính quyền Mỹ.
Tổng thống Iran cáo buộc Israel làm "lính đánh thuê" cho Mỹ khi ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Tehran.
Tuyên bố được đưa ra sau vụ tấn công nhằm vào xe chở Fakhrizadeh cùng các vệ sĩ tại thành phố Absard, phía đông Tehran ngày 27/11. Một xe bán tải chở thuốc nổ giấu dưới gỗ được kích nổ trước xe của Fakhrizadeh, sau đó các tay súng trên một chiếc SUV khác nã đạn. Fakhrizadeh sau đó tử vong tại bệnh viện.
Cái chết của nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh, cũng sẽ làm phức tạp thêm bất kỳ nỗ lực nào của ông Joe Biden nhằm hồi sinh di sản của chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.
Iran cũng lên tiếng cáo buộc Israel ám sát chuyên gia hạt nhân hàng đầu của nước này trong khi ám chỉ vụ sát hại xảy ra là do việc ông Trump sắp rời Nhà Trắng. Bộ trưởng Ngoại giao Iran Javad Zarif đã viết trên Twitter về "những dấu hiệu nghiêm trọng cho thấy vai trò của Israel".
Tướng Hossein Dehghan, cố vấn quân sự của Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, tuyên bố sẽ tung đòn sấm sét vào những kẻ gây ra vụ việc. Viên tướng này cũng khẳng định Israel đã cố tình sát hại ông Fakhrizadeh để kích hoạt một cuộc chiến giữa Mỹ và Iran trong những ngày còn lại của nhiệm kỳ Tổng thống Donald Trump.
Vụ ám sát người tử vì đạo Fakhrizadeh cho thấy sự tuyệt vọng và thù ghét sâu sắc của kẻ thù chúng ta. Sự hy sinh của ông ấy sẽ không cản đà thành tựu của chúng ta", tuyên bố của ông Rouhani nêu thêm, đồng thời gửi lời chia buồn tới "cộng đồng khoa học và những người cách mạng Iran".
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif hôm 27/11 cũng đăng Twitter cáo buộc Israel đứng sau vụ ám sát và kêu gọi cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Liên minh châu Âu (EU), lên án hành động khủng bố này.
Tờ New York Times dẫn lời một quan chức Mỹ cùng hai quan chức tình báo khác cho biết Israel đứng sau vụ tấn công, song không nêu chi tiết. Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từ chối bình luận về vụ ám sát Fakhrizadeh.
Bộ trưởng Quốc phòng Iran Amir Hatami cho biết Fakhrizadeh "đóng vai trò quan trọng trong các đổi mới quốc phòng", "nhiều lần bị đe dọa ám sát và đã bị theo dõi". Hatami nói Fakhrizadeh "quản lý việc phòng thủ hạt nhân và thực hiện nhiều công việc" song không nêu chi tiết, đồng thời khẳng định vụ ám sát "hoàn toàn liên quan" tới vụ hạ sát thiếu tướng Qasem Soleimani hồi tháng một.
Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Fakhrizadeh vào năm 2008 vì "các hoạt động và giao dịch góp phần phát triển chương trình hạt nhân của Iran". Thủ tướng Israel Netanyahu từng mô tả Fakhrizadeh là cha đẻ của chương trình vũ khí hạt nhân của Iran.
Vụ ám sát diễn ra chưa đầy hai tháng trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden nhậm chức và được cho là có thể làm phức tạp bất kỳ nỗ lực nào của Biden nhằm "hạ nhiệt" quan hệ với Iran sau 4 năm Tổng thống Donald Trump cầm quyền. Trump đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2018 và bắt đầu áp dụng lại các lệnh trừng phạt làm tê liệt nước này.
Nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh - người mà các quan chức phương Tây mô tả là "cha đẻ" của chương trình vũ khí nguyên tử của Iran - được cho là đã trở thành mục tiêu của Cơ quan tình báo Mossad (Israel) trong nhiều năm trước khi ông bị ám sát vào hôm qua (27/11). Mossad và CIA đã bắt đầu theo dõi ông Fakhrizadeh từ năm 2006. Một báo cáo của IAEA năm 2011 đã xác định ông Fakhrizadeh là nhân vật hàng đầu trong nỗ lực phát triển công nghệ vũ khí hạt nhân của Iran.
Năm 2018, một báo cáo truyền hình của Israel từng tuyên bố Tel Aviv có thể đã quyết định không ám sát ông Fakhrizadeh trong quá khứ vì họ muốn giữ ông ta còn sống và theo dõi hành động của nhân vật này.
Một số nhà phân tích cho rằng vụ ám sát Fakhrizadeh có tác động đến tình hình nội bộ Iran không khác gì vụ hạ sát Qassem Soleimani, tư lệnh đặc nhiệm Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), trong vụ tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ bên ngoài sân bay thủ đô Baghdad, Iraq hồi tháng một.
Nguyễn Dung(t/h)
