Trong báo cáo mới đây Chứng khoán Maybank cho rằng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể tăng lãi suất điều hành 50 điểm cơ bản (bps) nhằm bình ổn tỷ giá VND. Đợt tăng lãi suất này có thể diễn ra ngay trong tháng 6, Maybank cho biết.

Theo đánh giá của các chuyên viên phân tích, NHNN có thể sẽ áp dụng cách tiếp cận chờ đợi và quan sát, trước tiên đánh giá xem liệu việc tăng lãi suất đồng thời tiếp tục bán USD có giảm bớt áp lực tỷ giá hay không, trước khi quyết định hành động. Việc nâng lãi suất điều hành cũng sẽ đẩy lãi suất cho vay lên với độ trễ nhất định và có thể ảnh hưởng đến nhu cầu trong nước.

Tuy nhiên, vẫn còn lựa chọn khác là để VND giảm giá hơn nữa, có thể đẩy lạm phát cao hơn mức mục tiêu 4,5% của NHNN, ảnh hưởng đến sức mua của hộ gia đình và chi phí doanh nghiệp.

Giải thích thêm về dự báo này, Maybank đánh giá rằng tăng lãi suất điều hành là biện pháp cuối cùng khi áp lực lên VND và dự trữ ngoại hối trở nên căng thẳng. Cập nhật đến ngày 4/6, VND đã mất giá khoảng 4,7%, là đồng tiền có kết quả kém thứ hai trong khối ASEAN.

Các chuyên viên phân tích chỉ ra yếu tố chủ chốt là sự chênh lệch lãi suất so với Mỹ. Năm ngoái NHNN đã cắt giảm lãi suất điều hành 1,25 điểm % để giảm lãi suất cho vay trong bối cảnh nền kinh tế gặp khó khăn, ngay cả khi Fed tiếp tục thắt chặt.

Lãi suất liên ngân hàng đã giảm do tăng trưởng tín dụng chậm và thanh khoản cao, khiến NHNN phải nâng lãi suất thông qua thị trường mở (OMO) trong vài tháng qua. NHNN đã nâng lãi suất OMO lần thứ hai lên 4,5% (từ 4,25%), nhằm đẩy lãi suất liên ngân hàng lên cao hơn nữa. Ngoài ra, theo thông tin cập nhật từ WiGroup, NHNN đã bán 5 tỷ USD dự trữ ngoại hối để bảo vệ VND, nhưng áp lực tỷ giá vẫn dai dẳng.

Không giống như các đồng tiền tệ ở các nước khác trong khu vực ASEAN, áp lực lên VND vẫn chưa có dẫn hiệu hạ nhiệt, ngay cả khi chỉ số USD Index (DXY) giảm hơn sau số liệu CPI suy giảm. Hơn nữa, vẫn còn nhiều bất định về thời điểm và mức độ cắt giảm lãi suất của Mỹ, trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ vẫn vững chắc, Maybank đánh giá.

Theo các chuyên viên phân tích, giống với những NHTW khác, NHNN lo ngại việc VND mất giá không kiểm soát sẽ đẩy lạm phát lên cao. Lạm phát trong tháng 4 đã lên 4,4%, ngay sát mục tiêu 4,5%.

Maybank cho rằng VND có thể tiếp tục mất giá nếu không được kiểm soát chặt chẽ, do ngày càng nhiều người dân trong nước chuyển đổi tiền sang USD để phòng ngừa rủi ro. Ngoài ra, đồng nội tệ mất giá cũng đẩy cao chi phí sản xuất cho các nhà đầu tư FDI, đa số phụ thuộc vào việc nhập khẩu nguyên liệu đầu vào.

Các chuyên viên phân tích đánh giá NHNN sẽ sử dụng mức trần lãi suất tiền gửi ngắn hạn (dưới 6 tháng) như là công cụ chính sách chính để nâng lãi suất tiền gửi trên thị trường. Vì tiền gửi là nguồn vốn chính của các ngân hàng, nên việc lãi suất tiền gửi cao hơn sẽ được chuyển sang làm tăng lãi suất cho vay, nhưng với độ trễ khoảng 3 đến 6 tháng.

Tuy nhiên, để tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế trong bối cảnh lãi suất điều hành tăng, lãi suất cho vay có thể được giữ ở mức thấp thông qua các lãi suất ưu đãi cho các ngành ưu tiên (chẳng hạn như ngành bất động sản), báo cáo nhận định.

Các biện pháp tài khóa, bao gồm hoãn thuế và gia hạn giảm 2 điểm % thuế VAT đến tháng 12 (so với tháng 6 trước đó) cũng có thể được sử dụng để giảm bớt tác động từ lãi suất tăng.