Áp lực tài chính cho EVN sẽ phần nào được giảm thiểu

Ngày 9/11, EVN quyết định điều chỉnh tăng giá bán lẻ bình quân lên 2.006 đồng/kWh, tăng tương ứng 4,5% so với mức giá bán lẻ hiện tại. Đây là đợt tăng lần thứ 2 trong năm nay, đưa giá điện tăng tổng cộng 7,6%.

Theo Báo cáo ngành Điện công bố mới đây, MBS cho rằng đợt tăng giá sẽ làm giảm đi những áp lực tài chính cho EVN, tuy nhiên, đây vẫn là mức chưa đủ giúp cho EVN có lãi trong 2023. Cụ thể, ước tính chi phí sản xuất điện bình quân của EVN sẽ vào khoảng 2.098 đồng/kWh cho năm nay, cao hơn 92 đồng/kWh (4,5%) so với mức giá bán lẻ sau đợt tăng này.

MBS cho rằng quyết định tăng giá đến khá bất ngờ nhưng cũng phần nào phản ánh thực trạng tình hình tài chính của EVN, đặc biệt khi doanh nghiệp tiếp tục ghi nhận lỗ ròng 29.000 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2023, ngay cả khi đã tăng giá bán điện 3% từ tháng 5. Đơn vị này cho rằng mức tăng hồi tháng 5 chưa đủ bù đắp các chi phí đầu vào, trong bối cảnh giá đầu vào các nguồn nhiệt điện (giá than, khí) đang neo ở mức cao hơn nhiều so với giai đoạn nền thấp trước 2021, càng trầm trọng hơn khi tỷ trọng sản lượng thủy điện – nguồn điện giá rẻ đạt mức rất thấp khi pha thời tiết không ủng hộ trong 6 tháng cao điểm đầu năm.

"Đợt tăng giá lần này sẽ làm giảm đi những áp lực tài chính cho EVN, tuy nhiên, đây vẫn là mức chưa đủ giúp cho doanh nghiệp có lãi gộp trong 2023-2024. Giả định chi phí sản xuất không đổi, vẫn sẽ cần một đợt tăng giá nữa để EVN hoàn toàn thoát ra khỏi khó khăn",MBS đánh giá.

Tuy nhiên, nhìn sang các tháng cuối năm và 2024, MBS cho rằng các yếu tố như giá than có dấu hiệu hạ nhiệt và pha thời tiết trung tính hơn trong nửa cuối 2024 sẽ hỗ trợ giảm chi phí, cộng hưởng với việc tăng giá bán lẻ điện, giúp cải thiện kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

MBS lưu ý vẫn còn nhiều dư địa để EVN tiếp tục tăng giá điện khi từ đầu năm, Bộ Công Thương đã chính thức điều chỉnh tăng khung xác định giá bán lẻ điện lên 1.826-2.444 đồng/kWh (tương đương dư địa tăng giá còn lại là 21%). Ngoài ra, dự thảo về cơ chế tính giá điện mới nếu được thông qua sẽ là cơ sở để EVN tiếp tục tăng giá điện. Cụ thể, dự thảo quy định EVN được đề xuất điều chỉnh tăng, giảm giá theo biên độ mỗi 3 tháng, tương ứng với những thay đổi về chi phí sản xuất điện, sau khi đã được Bộ Công Thương rà soát và kiểm tra.

EVN có thêm 26.000 tỷ đồng doanh thu cho năm 2024

Theo MBS,tình hình tài chính của EVN đóng vai trò là mắt xích quan trọng trong ngành điện, ảnh hưởng lên nhiều khâu trong chuỗi giá trị, bao gồm thanh toán cho các nhà máy phát điện, đầu tư các dự án nguồn điện, lưới điện truyền tải, đàm phán PPA với các nhà máy và tỷ trọng huy động các nguồn điện trong hệ thống. Theo đó, giá điện bán lẻ tăng ảnh hưởng tích cực lên chuỗi giá trị ngành điện, đặc biệt khi EVN đóng vai trò là nhà mua-bán điện chính.

Xu hướng khoản phải thu tăng mạnh từ các doanh nghiệp điện bắt đầu từ 2022, khi nền giá đầu vào thế giới tăng mạnh và EVN gặp khó khăn về tài chính, đặc biệt với nhiều doanh nghiệp nhiệt điện nổi bật như: Điện lực Dầu khí Việt Nam (mã: POW), Tổng Công ty Phát điện 3 (mã: PGV), Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (mã: NT2), Nhiệt điện Quảng Ninh (mã: QTP)… ghi nhận khoản phải thu với EVN tăng mạnh nhất do giá bán điện cao.

MBS nhận định, việc tăng giá điện lần này sẽ giúp EVN có thêm khoảng 26.000 tỷ đồng doanh thu cho năm 2024, qua đó hỗ trợ cải thiện khả năng thanh toán cho EVN cũng như dòng tiền kinh doanh và hiệu quả tài chính của các doanh nghiệp nhiệt điện.

Các doanh nghiệp xây lắp điện sẽ cũng được hưởng lợi. Giai đoạn 2022-2023 là rất khó khăn cho các doanh nghiệp xây lắp hạ tầng điện, vì không ký được hợp đồng xây lắp mới từ EVN và dòng tiền cho các dự án cũng bị gián đoạn. Nhiều doanh nghiệp ghi nhận kết quả doanh thu xây lắp thấp, giá trị backlog ký mới không cao khi EVN liên tục cắt giảm chi phí đầu tư, sửa chữa bảo dưỡng cho hệ thống điện.

Theo đó, với nhu cầu công việc nhiều cho phát triển lưới điện, trung bình khoảng 1,5-1,6 tỷ USD hàng năm, EVN cần ổn định dòng tiền của mình sớm để thực hiện hóa điều này.Theo đó, hoạt động xây lắp sẽ tích cực hơn và các doanh nghiệp nổi bật trên sàn như Tập đoàn PC1 (mã: PC1) và Tư vấn Xây dựng Điện 2 (mã: TV2) sẽ được hưởng lợi.