Nhận định "lạm phát chỉ là tạm thời" có lẽ là sai lầm lớn nhất về lạm phát trong lịch sử Fed
Chuyên gia kinh tế Mohamed El-Erian, Kinh tế trưởng của công ty dịch vụ tài chính Allianz SE (Đức), phát biểu trên đài CBS: "Nhận định rằng lạm phát chỉ là tạm thời – đó có lẽ là sai lầm lớn nhất về lạm phát trong lịch sử của Fed".
Theo chuyên gia, nhận định này rất dễ dẫn tới các chính sách lệch lạc. Do đó, Fed cần phải hành động nhanh chóng, ngay trong tuần này, để giành lại niềm tin của công chúng về vấn đề lạm phát. Nếu không, sai lầm trong quá khứ sẽ trở thành động cơ thúc đẩy kỳ vọng lạm phát lên cao trong tương lai và tạo ra một vòng luẩn quẩn nguy hiểm.
Trước đó, vào tháng 3, Chủ tịch Fed Jerome Powell bắt đầu dùng từ "tạm thời" để nói về lạm phát tại Mỹ, cho rằng lạm phát sẽ dần qua đi khi các cú sốc kinh tế mà COVID-19 gây ra đã lắng xuống.
Tuy nhiên, ông El-Erian cho rằng Fed đang đánh giá quá thấp rủi ro lạm phát khi nền kinh tế Mỹ hồi phục từ đáy sâu đại dịch và giá của các loại hàng hóa đều tăng vọt, từ nhiên liệu, xe hơi tới thực phẩm.
Cuối tháng 11 vừa qua, Chủ tịch Fed đã không còn dùng từ "tạm thời" để nói về lạm phát nữa khi phát biểu trước Thượng viện Mỹ, đồng thời nhắc tới khả năng giảm bơm tiền để kiềm chế giá cả tăng.
Ông El-Erian cho rằng Fed vẫn có thể giải quyết vấn đề lạm phát nếu ngân hàng trung ương này thành thực về các sai lầm quá khứ của mình. Các nhà hoạch định chính sách nên giảm lượng thanh khoản đang bơm vào hệ thống tài chính và cắt bớt hỗ trợ cho thị trường nhà ở.
Nếu không "nhẹ chân ga" ngay bây giờ thì vài tháng sau Fed sẽ phải "đạp chân phanh" rất gấp, tức là thắt chặt tiền tệ đột ngột và dẫn tới nguy cơ suy thoái kinh tế, ông El-Erian nói.
Hàng tháng kể từ đầu đại dịch đến nay, Fed đã liên tục mua thêm 80 tỷ USD trái phiếu Kho bạc và 40 tỷ USD chứng khoán đảm bảo bằng nợ thế chấp (MBS) nhằm kích thích hoạt động kinh tế.
Đầu tháng 11, Fed đã thông báo giảm chương trình mua trái phiếu 120 tỷ USD nói trên với tốc độ 15 tỷ USD/tháng, dự kiến chấm dứt hoàn toàn sau 8 tháng.
Khi lạm phát tháng 11 tiếp tục cao hơn tháng 10 và lên đỉnh 39 năm, nhiều nhà đầu tư dự báo Fed có thể nâng tốc độ cắt giảm lên 30 tỷ USD/tháng và dừng hoàn toàn sau 4 tháng.
Sau khi kết thúc chương trình bơm tiền, Fed sẽ tính đến việc nâng lãi suất. Từ tháng 3/2020 đến nay, Fed liên tục duy trì lãi suất gần 0%.