Tăng trưởng lợi nhuận bán niên tích cực 

Báo cáo tài chính bán niên soát xét mà ngân hàng Sacombank (mã: STB) công bố gần đây cho thấy trong 6 tháng đầu năm, ngân hàng ghi nhận thu nhập lãi thuần 13.448 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ.

Ở phía nguồn thu ngoài lãi, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng 31% đạt hơn 1.600 tỷ đồng, trong khi lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối và đầu tư chứng khoán đều giảm.

Hoạt động khác lỗ 76 tỷ đồng so với mức lãi 50 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái, phản ánh việc ngân hàng vẫn chưa ghi nhận khoản thu từ việc bán KCN Phong Phú trong báo cáo tài chính bán niên.

Nhìn chung, mặc dù nguồn thu ngoài lãi tăng trưởng chậm, nhờ động lực từ thu nhập lãi thuần trong bối cảnh tín dụng 6 tháng đầu năm 2025 tăng nhanh hơn cùng kỳ nhiều năm gần đây, Sacombank vẫn báo lợi nhuận trước thuế bán niên đạt 7.331 tỷ đồng, tăng 36% so với cùng kỳ.

Tuy vậy, NIM 6 tháng 2025 lại giảm khoảng 20 điểm cơ bản so với cùng kỳ, đạt khoảng 3,5%, phần nào phản ánh tác động từ việc COF nhích lên trong bối cảnh áp lực huy động, khi mà LDR theo Thông tư 22 tại thời điểm kết thúc quý I đã đạt 83,6%.

Tiến độ xử lý tài sản tồn đọng chưa có diễn biến mới

Theo báo cáo tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, tổng giá trị tài sản tồn đọng của Sacombank tính đến hết năm 2024 là khoảng hơn 93.000 tỷ đồng, gồm 35.400 tỷ đồng dư nợ gốc và 57.600 tỷ đồng lãi và các khoản phải thu. Ngân hàng đã trích lập dự phòng đầy đủ cho toàn bộ số dư này, nên phần việc còn lại chủ yếu là thanh lý tài sản bảo đảm để thu hồi tiền.

Trong số này, một khoản mục đáng chú ý là khoản nợ liên quan đến KCN Phong Phú – tài sản đảm bảo cho một khoản vay lớn đã được Sacombank đấu giá thành công với mức giá bán 7.934 tỷ đồng và đang trong quá trình thu tiền. Trong năm 2024, Sacombank đã thực thu hồi 1.587 tỷ đồng, phần còn lại dự kiến sẽ thu hồi đầy đủ trong 2025 và 2026.

Trả lời cổ đông tại Đại hội, Tổng giám đốc Sacombank khi đó là bà Nguyễn Đức Thạch Diễm thông tin rằng khoản thu hồi hơn 1.500 tỷ đồng đã được hạch toán giảm dư nợ xấu và trích lập dự phòng trên báo cáo tài chính 2024. Về số nợ còn lại cần thu hồi, qua làm việc với đối tác, ngân hàng dự kiến năm nay sẽ thu thêm 30-40% và đến 2026 thu dứt điểm khoản nợ này.  

Chứng khoán DSC thông tin rằng Sacombank có kế hoạch ghi nhận thu nhập khác/hoàn nhập từ việc thu hồi thành công KCN Phong Phú làm hai đợt, 1 đợt tháng 6 và 1 đợt tháng 12 năm nay. Với việc báo cáo tài chính bán niên chưa ghi nhận khoản thu nhập này, các chuyên gia kỳ vọng Sacombank sẽ hoàn nhập trích lập dự phòng rủi ro từ KCN Phong Phú khoảng 3.200 tỷ trong hai quý còn lại của năm.

Dòng tiền từ thu hồi nợ sẽ giúp Sacombank giảm dự phòng, giảm dư nợ xấu, đồng thời ghi nhận thu nhập khác đóng góp tích cực vào kết quả kinh doanh.

Một khoản mục đáng chú ý khác là các khoản nợ được bảo đảm bằng cổ phiếu STB của ông Trầm Bê và người có liên quan.

Đại diện ngân hàng thông tin: tại ngày 31/12/2016, nợ gốc của ông Trầm Bê và những người có liên quan là 35.400 tỷ đồng. Lãi dự thu khoanh theo đề án là 12.919 tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2017 cho đến ngày 31/12/2024, Sacombank đã thu hồi 25.612 tỷ đồng, trong đó có 23.363 tỷ đồng nợ gốc và 2.249 tỷ đồng là lãi.

Dư nợ còn lại của ông Trầm Bê là 12.037 tỷ đồng, trong đó nợ bán cho VAMC là 10.538 tỷ đồng, các khoản repo và khoản phải thu là 1.454 tỷ đồng.

Tổng lãi còn phải trả theo hợp đồng đến ngày 31/12/2024 là 57.605 tỷ đồng. Trong đó, các khoản nợ của ông Trầm Bê và người có liên quan được đảm bảo bằng cổ phiếu STB đang được VAMC nhận ủy quyền là 6.611 tỷ đồng, lãi phải trả theo hợp đồng đến 31/12/2024 là 13.450 tỷ đồng.

Tổng số lượng cổ phiếu đang bảo đảm cho các khoản vay, repo và các khoản phải thu là 604.940.012 cổ phiếu, tương đương với tỷ lệ nắm giữ là 32%. Toàn bộ nợ gốc và repo đã được trích lập dự phòng 100%.

Liên quan đến số cổ phần này, Sacombank đã trình NHNN phương án cụ thể, đề xuất được chủ động tổ chức đấu giá cổ phần nhằm thu hồi nợ xấu. Cập nhật đến hết quý II, tiến trình xử lý số vốn cổ phần này vẫn trong thời gian chờ đợi phản hồi từ NHNN.

Theo HĐQT Sacombank, việc xét duyệt để ngân hàng xử lý cổ phiếu cần có thêm thời gian. 

Giới phân tích cũng đánh giá đây là vấn đề phức tạp bởi giá trị rất lớn của số vốn cổ phần, đòi hỏi nhà đầu tư chiến lược có đủ năng lực tài chính đồng thời đáp ứng yêu cầu pháp lý về sở hữu trong lĩnh vực ngân hàng. Bên cạnh đó, quy trình xét duyệt cũng cần thời gian do có yếu tố sở hữu chéo – hiện đang được NHNN đặc biệt quan tâm.