Sáng 18/5, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long dẫn đầu đoàn công tác của Bộ Y tế đã đi kiểm tra công tác phòng chống dịch COVID-19 tại một số khu công nghiệp và bệnh viện điều trị bệnh nhân ở tỉnh Bắc Giang. 

Ngay sau buổi kiểm tra, đoàn công tác của Bộ Y tế và lãnh đạo tỉnh Bắc Giang đã họp trực tuyến với Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại điểm cầu trụ sở Văn phòng Chính phủ (Hà Nội).

Trước đó, từ sáng cùng ngày tỉnh Bắc Giang đã thực hiện cách ly xã hội theo Chỉ thị 16 của Chính phủ đối với huyện Việt Yên và 3 xã của huyện Yên Dũng (xã Tiền Phong, Nội Hoàng, Yên Lư); tạm dừng hoạt động đối với 4 KCN Vân Trung, Đình Trám, Song Khê-Nội Hoàng, Quang Châu.

Theo báo cáo của ông Mai Sơn - Phó Chủ tịch tỉnh Bắc Giang cho biết, tính đến hết ngày 17/5, Bắc Giang có 3 ổ dịch, đã ghi nhận 411 bệnh nhân, 6.581 người là F1 và 30.654 người là F2.

Ổ dịch thứ nhất tại xã Phương Sơn (huyện Lục Nam), liên quan đến BV K Trung ương, có 6 bệnh nhân và đã được khống chế, không còn khả năng bùng phát ra cộng đồng.

Ổ dịch thứ hai tại Công ty Shin Young (KCN Vân Trung), liên quan đến BV Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2, hiện có 210 ca bệnh, 4.499 trường hợp là F1 và 22.077 người F2. Số ca mắc tại ổ dịch này vẫn tiếp tục tăng nhưng đều đã được cách ly tập trung.

Ổ dịch thứ ba tại Công ty TNHH Hosiden Việt Nam (KCN Quang Châu, thuộc huyện Việt Yên) từ ngày 14/5 đến nay đã có 190 bệnh nhân, 1.736 trường hợp F1 và 4.813 trường hợp F2. Hầu hết F0 là công nhân xưởng 4, ngoài ra còn xuất hiện các ca dương tính ở xưởng 1, 2 và 3.
Bắc Giang xác định khoảng 4.000 công nhân làm việc tại Công ty TNHH Hosiden Việt Nam đều là F1. Dự đoán số ca F0 tiếp tục tăng đều đã được cách ly tập trung.

Đáng nói từ ngày hôm qua 17/5, xuất hiện rải rác 5 trường hợp F0 tại một số công ty thuộc KCN Đình Trám (gồm Công ty cổ phần Vietnam-Sunergy, Vsun 3 trường hợp; Công ty Tuhong 1 trường hợp; Công ty Moa Tech 1 trường hợp).

Tổng số công nhân của 3 công ty này khoảng 10.825 người. Bắc Giang nhận định, bước đầu xác định các ca bệnh này liên quan đến F0 của Công ty TNHH Hosiden.

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương nhận định, huyện Việt Yên là nguy cơ về dịch bệnh cao nhất do tập trung nhiều KCN nhất. Huyện Việt Yên có khoảng 300.000 dân thì số người tại các KCN chiếm khoảng 100.000. Trước mắt số công nhân này đã được xét nghiệm lần 1.

"Khả năng lây nhiễm trong cộng đồng rất lớn, chưa thể hiện bây giờ nhưng mấy ngày nữa có thể sẽ phát hiện. Bắc Giang sẽ phải phòng dịch song song mặt trận khu công nghiệp và cộng đồng", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.

Gộp mẫu để đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng nhận định một trong những vấn đề của tỉnh Bắc Giang hiện nay là tốc độ xét nghiệm chưa theo kịp tốc độ lấy mẫu.

Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái thông tin đã được trung ương và các tỉnh bạn chi viện, tốc độ lấy mẫu của tỉnh hiện đạt 60.000 mẫu một ngày, song đang tồn đọng 70.000 mẫu lấy rồi nhưng chưa xét nghiệm. Năng lực xét nghiệm hiện tại của CDC Bắc Giang mỗi ngày đạt 1.500 mẫu đơn, tương đương 7.500 mẫu gộp.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng nhiều lực lượng lấy mẫu, xét nghiệm đã về hỗ trợ Bắc Giang nên quan trọng nhất lúc này là công tác điều phối. Kinh nghiệm ở Hải Dương cho thấy dù công suất xét nghiệm chỉ bằng 70% của Đà Nẵng nhưng chỉ bằng tập huấn lại, ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý danh sách lấy mẫu và kết quả xét nghiệm… thì công suất đã gấp đôi Đà Nẵng.

Theo Phó Thủ tướng, Bắc Giang cần sử dụng xét nghiệm PCR mẫu gộp. Bộ Y tế đã có hướng dẫn xét nghiệm mẫu gộp 5 mẫu đơn nhưng Đà Nẵng đã làm đến mẫu gộp 10 mẫu đơn, mẫu gộp 20 mẫu đơn. Do vậy, Đà Nẵng đang chi viện cho Bắc Giang để triển khai kinh nghiệm xét nghiệm gộp 10 mẫu đơn, mẫu gộp 20 mẫu đơn, có như vậy mới theo kịp tốc độ lấy mẫu.

Ngoài ra, việc sử dụng kết hợp các loại xét nghiệm khác, xét nghiệm nhanh cần linh hoạt, không ồ ạt, tràn lan.

Ông Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đặt vấn đề do dịch xảy ra trong KCN, là môi trường kín, đông người, trong khi virus lây lan trong không khí rất nhanh nên khả năng dịch tễ ở khu vực này sẽ rộng, nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng cũng rất lớn. Do đó, tỉnh cần lưu ý việc xét nghiệm lấy mẫu diện rộng, không chỉ dừng lại ở tâm dịch, mà phải lưu ý cả tại cộng đồng.

Bộ trưởng Bộ Y tế đồng ý cho Bắc Giang áp dụng xét nghiệm gộp 10 mẫu đơn đến 20 mẫu đơn 1 lần, để sàng lọc công nhân ở các KCN cũng như sàng lọc trong các hộ gia đình; áp dụng xét nghiệm nhanh kháng nguyên.

Nếu có kết quả dương tính thì xét nghiệm ngay PCR, tuy nhiên khi kết quả kháng nguyên dương thì phải coi trường hợp này như F0 ngay, hoặc xét nghiệm vẫn âm tính thì không được chủ quan, vẫn phải thực hiện nghiêm phòng chống bệnh và tiếp tục xét nghiệm.

"Đòi hỏi bản lĩnh của tỉnh Bắc Giang"

Hiện tỉnh bố trí 5 khu cách ly tập trung, công suất 5.000 người, các huyện thị công suất 22.000 người. Hiện gần 9.000 người đang cách ly tập trung, tại nhà hơn 71.000 người.

Theo báo cáo, các khu cách ly tập trung ở Bắc Giang đã đầy vì nhiều người nguy cơ cao, chỉ sắp xếp một người trong phòng hoặc nửa số người so với sức chứa tối đa để giảm nguy cơ lây nhiễm chéo. Dự kiến thời gian tới, số ca F0 có thể gia tăng, thì số ca F1 cũng sẽ tăng, nên rất áp lực về khu cách ly tập trung.

Lãnh đạo Bắc Giang kiến nghị Bộ Y tế tiếp tục tư vấn cho Ban chỉ đạo phòng chống dịch của tỉnh các giải pháp phù hợp với thực tế; thiết lập Bệnh viện dã chiến số 2 công suất 600 giường tại Nhà thi đấu thể thao. Đồng thời tỉnh mong muốn Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương hỗ trợ tiếp nhận, điều trị 50 bệnh nhân COVID-19.

Trước áp lực cách ly hàng nghìn F1 hiện nay, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu tỉnh Bắc Giang rà soát lại các khu nhà ở công nhân, các trường, ký túc xá, tiến hành lắp đặt lập tức camera giám sát từng phòng, tổ thông tin của Ban Chỉ đạo và đội ngũ tình nguyện viên giám sát, thông báo ngay khi người cách ly có vi phạm.

Về vấn đề điều trị, ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, ca mắc COVID-19 tại Bắc Giang phần lớn là không có triệu chứng (chiếm khoảng 70%).
Số bệnh nhân này có thể điều trị tại các khu cách ly tập trung có điều kiện tốt, quy mô điều trị có thể tăng lên 2.000-3.000 ca. Những bệnh nhân nặng điều trị tại BVĐK tỉnh Bắc Giang.

Từ thực tế phần lớn bệnh nhân nhiễm COVID-19 phần lớn không có triệu chứng, Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Y tế, tỉnh Bắc Giang phải có phương án sử dụng những bệnh viện dã chiến, khu cách ly tập trung nâng cao có camera giám sát để theo dõi, điều trị, đối với những trường hợp có triệu chứng sốt, diễn biến nặng hơn thì chuyển lên điều trị ở cơ sở điều trị có mức độ cao hơn.

Việc ngừng sản xuất, hoạt động cả khu công nghiệp không chỉ ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, mà trong thời gian công nhân nghỉ việc sẽ gây rất nhiều khó khăn.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, kinh nghiệm của TP. Đà Nẵng cho thấy vẫn có thể duy trì hoạt động sản xuất của các nhà máy được đảm bảo an toàn trong khu công nghiệp, nhưng nhà máy nào, phân xưởng nào đã khoanh vùng, cách ly, phong toả phải thật chặt chẽ. Điều này đòi hỏi bản lĩnh của lãnh đạo tỉnh Bắc Giang.

“Chưa địa phương nào có kinh nghiệm chống dịch trong khu công nghiệp cho nên lần này tại Bắc Giang chúng ta phải mạnh dạn áp dụng các giải pháp linh hoạt, sáng tạo, đúc rút kinh nghiệm thành các quy trình, hướng dẫn phòng, chống dịch để hướng dẫn sớm cho các khu công nghiệp trên cả nước”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Xem thêm: Thêm 85 ca mắc COVID-19 lây nhiễm trong nước, ổ dịch Bắc Giang vô cùng phức tạp

Hà Ly