Quy hoạch vùng
Thủ đô Hà Nội đến 2020 tầm nhìn 2050 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 490 ngày 5/8/2008, có dự kiến vị trí sân bay thứ hai (sân bay quốc tế Nam Hà Nội) đặt tại khu vực huyện Ứng Hòa (Hà Nội).
Cần thiết xây sân bay quốc tế thứ 2 cho Vùng Thủ đô Hà Nội.
Mới đây, sân bay Nội Bài được đề xuất xây thêm 2 đường băng và 2 nhà ga hành khách ở phía Nam đường Võ Nguyên Giáp. Theo đó, các nhà ga được xây mới sẽ đạt công suất lần lượt khoảng 25 - 30 triệu khách mỗi năm. Với sự mở rộng này, dự kiến sân bay Nội Bài sẽ đáp ứng 100 triệu lượng khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng chi phí đầu tư mở rộng Nội Bài như dự kiến của Bộ GTVT lên tới 5,5 tỉ USD là con số quá lớn so với xây sân bay mới và sẽ gặp phải khó khăn bởi có tới 5.000 hộ dân phải di dời, kinh phí GPMB sẽ lên tới hơn 40.000 tỷ đồng.
Sở Quy hoạch-Kiến trúc TP Hà Nội vừa kiến nghị UBND TP Hà Nội giao Sở Giao thông Vận tải (GTVT) phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan và Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải-Công ty cổ phần (TEDI) xây dựng dự thảo văn bản của TP đề nghị Bộ GTVT xem xét phương án bố trí sân bay thứ 2 cho Vùng Thủ đô Hà Nội. Đồng thời, cân nhắc việc lựa chọn vị trí sân bay này tại khu vực phía Nam Hà Nội (ngoài việc mở rộng, nâng công suất Cảng hàng không quốc tế Nội Bài lên 100 triệu hành khách/năm).
Sân bay Nội Bài ngày càng quá tải
Theo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang được Bộ Giao thông Vận tải triển khai theo nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 336/QĐ-TTg ngày 4-3-2020, có yêu cầu đánh giá việc nâng cấp và mở rộng, xây mới các cảng hàng không lớn như Nội Bài, Long Thành, Đà Nẵng, Cát Bi… để có định hướng dự trữ đất đai, hoặc nghiên cứu bổ sung sân bay mới.
Cũng tại Quyết định 768 ngày 6/5/2016 được Thủ tướng phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch vùng Thủ đô Hà Nội đến 2030 tầm nhìn 2050 cũng có nội dung nghiên cứu 4 phương án bố trí sân bay thứ 2 cho Vùng Thủ đô gồm: Sân bay tại khu vực huyện Lý Nhân (tỉnh Hà Nam), cách trung tâm Hà Nội 60-65km; sân bay tại huyện Ứng Hòa (Hà Nội), cách trung tâm Hà Nội khoảng 35-40km; sân bay tại huyện Thanh Miện và Bình Giang (tỉnh Hải Dương), cách trung tâm Hà Nội khoảng 45-50km; sân bay tại huyện Tiên Lãng (Hải Phòng), cách trung tâm Hà Nội khoảng 120km.
Vị trí xây dựng sân bay thứ 2 ở Hà Nội đủ lợi thế
Các chuyên gia cũng đề xuất xây dựng sân bay quốc tế thứ hai tại Hà Nội với lý do, nếu không nghiên cứu kỹ lưỡng, vùng thủ đô sẽ không đỡ kịp vấn đề về vận tải hàng không quốc tế. Tuy nhiên, thời điểm này các vị trí được cân nhắc xây dựng sân bay quốc tế thứ hai như H.Tiên Lãng (Hải Phòng), Thanh Miện (Hải Dương) lại bị đánh giá không khả thi bởi tại Hải Phòng sẽ gần với sân bay Cát Bi, phía nam Hà Nội là vùng đất trũng, Hải Dương vướng diện tích đất lúa quá lớn.
Đưa ra các tiêu chí ban đầu gồm: có vị trí hợp lý với trung tâm Hà Nội và sân bay Nội Bài (tốt nhất là thời gian tiếp cận đến đô thị hạt nhân dưới 45 - 60 phút); có khả năng tiếp cận giao thông thuận lợi; có quỹ đất để bố trí sân bay, Sở Quy hoạch - Kiến trúc cho rằng vùng Ứng Hòa hoàn toàn phù hợp, với các ưu điểm.
Qúa nhiều lợi thế khi sân bay được đặt ở Ứng Hòa
Qua phân tích đánh giá, so sánh với vùng
Thành phố Hồ Chí Minh đã được quy hoạch 2 cảng hàng không quốc tế là Tân Sơn Nhất cùng Long Thành (đang triển khai) nên việc nghiên cứu để xem xét, đề xuất xây dựng sân bay thứ 2 cho Hà Nội là cần thiết. Việc này được thực hiện đồng thời với việc mở rộng, nâng công suất sân bay Nội Bài lên 100 triệu hành khách/năm.
Sở cũng đánh giá với các tiêu chí xem xét ban đầu thì vị trí xem xét xây dựng sân bay thứ 2 hợp lý đối với trung tâm thành phố và Hà Nội và sân bay quốc tế Nội Bài, nhằm đáp ứng phạm vi phục vụ của sân bay. Trong đó, khoảng cách và thời gian từ vị trí sân bay thứ 2 tới trung tâm Hà Nội hợp lý (35 - 40km), tương tự khoảng cách từ sân bay Long Thành đến TP Hồ Chí Minh.
Vị trí này có khả năng kết nối giao thông thuận lợi thông qua cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, Quốc lộ 1A hiện có và tiếp giáp đường trục phía Nam (đang thi công) và lâu dài sẽ được bổ sung thêm đường cao tốc Tây Bắc - Quốc lộ 5B (nối đường Hồ Chí Minh và Quốc lộ 5B), các đường trục chính của TP Hà Nội. Có khả năng tiếp cận đồng thời với cả ba loại hình giao thông là đường bộ, đường thủy (cảng Vạn Điểm trên sông Hồng) và đường sắt (tuyến Hà Nội - TPHCM, lâu dài sẽ kết nối với đường sắt cao tốc Bắc - Nam).
Sở cũng đánh giá, tại đây thuận lợi về giải phóng mặt bằng, quỹ đất phát triển, có khả năng bố trí được
sân bay với quy mô 1.300 ha (tương tự quy mô sân bay Nội Bài với công suất 50 triệu hành khách/năm), trong đó, chủ yéu là đất nông nghiệp, diện tích giải phóng mặt bằng khu dân cư ít.
Bên cạnh đó, có quỹ đất và điều kiện phát triển khu đô thị mới hỗ trợ (đô thị vệ tinh Phú Xuyên), phát triển các khu công nghiệp, vận tải đa phương thức, hệ thống kho bãi, logistics. Cùng với đó, việc bố trí sân bay thứ 2 tại đây cũng sẽ tạo động lực phát triển mới cho thủ đô Hà Nội, đặc biệt, cho khu đô thị vệ tinh Phú Xuyên, quỹ đất 2 bên đường trục phía Nam, khu vực các huyện Thanh Oai, Ứng Hoà, Phú Xuyên, Mỹ Đức và các tỉnh phía nam Hà Nội...
Nguyễn Dung