Kết thúc tháng 7, VN-Index  đánh rơi toàn bộ thành quả tích lũy ở tuần giao dịch đầu tiên với chuỗi giảm điểm kéo dài 3 tuần liên tiếp và đóng cửa ở mức 1.251,51, tăng nhẹ 6,2 điểm (+0,5% so với thời điểm cuối tháng 6). 

Bức tranh kết quả kinh doanh quý II dù rất tích cực nhưng chưa thể cải thiện tâm lý giao dịch chung. Cụ thể, tổng lợi nhuận sau thuế và lợi ích thiểu số (NPATMI) của các doanh nghiệp niêm yết tại HOSE đạt hơn 105 nghìn tỷ đồng trong quý II, ghi nhận tăng trưởng 16,1% so với cùng kỳ và 5,1% so với quý I. 

Phần lớn tăng trưởng trong lợi nhuận được bổ trợ bởi sự bùng nổ kết quả kinh doanh của nhóm Ngân hàng khi ghi nhận tăng trưởng gần 19% so với cùng kỳ và 4,1% so với quý trước. Bên cạnh là nhóm Nguyên vật liệu (dẫn dắt bởi cổ phiếu HPG khi công bố NPATMI quý II tăng trưởng 127% so với cùng kỳ và 16% so với quý I) và Bán lẻ (chủ yếu đến từ cổ phiếu MWG với tăng trưởng NPATMI gấp 15 lần so với cùng kỳ và 23% so với quý I). 

Dù vậy, thị trường vẫn ghi nhận một số cơn gió ngược đến từ các ngành như Bất động sản, Tiện ích, Dầu khí hay Vận tải. 

Các mã ngân hàng đóng góp phần lớn đến đà phục hồi chung tại VN-Index; bên cạnh là các cổ phiếu vốn hóa lớn như VNM và PLX song mức ảnh hưởng vẫn không thực sự đáng kể do tỷ trọng vốn hóa thấp.

Nhìn chung trong tháng 7, tâm lý giao dịch tiếp tục chịu sức ép đáng kể khi chịu ảnh hưởng bởi các tin tức vĩ mô thế giới với giá trị giao dịch khớp lệnh bình quân giảm 23% so với tháng 6. Ở những phiên giao dịch đầu tháng 8, VN-Index tiếp tục đón nhận các đợt gió ngược trên thị trường thế giới gây nên hiện tượng biển “đỏ” lan rộng đến gần như toàn bộ các thị trường chứng khoán lớn trên toàn cầu.

Trong báo cáo gần đây, SGI Capital nhấn mạnh khả năng những làn gió ngược từ rủi ro suy thoái toàn cầu bắt đầu manh nha hình thành và có thể tác động tiêu cực lên xu hướng tăng trưởng kinh tế trong nước cuối năm nay và 2025.

Dù vậy, điểm sáng là tình hình kinh tế vĩ mô trong nước tiếp tục cải thiện khi bán lẻ, giải ngân FDI, sản xuất công nghiệp và xuất khẩu tiếp tục hồi phục. Mặc dù lạm phát chung neo cao, nhưng lạm phát lõi đã giảm về 2,61% và với giá dầu thế giới và USD-Index giảm mạnh, lạm phát và tỷ giá sẽ không còn gây áp lực lên chính sách tiền tệ của NHNN trong thời gian tới. 

“Đây là giai đoạn lợi cho các chính sách tiền tệ duy trì nới lỏng để hỗ trợ tín dụng và kinh tế phục hồi” - nhóm phân tích SGI Capital cho hay.

Nhìn vào KQKD quý II, dễ thấy đà tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận tiếp tục cải thiện tốt so với quý I và cùng kỳ, một phần nhờ hiệu ứng nền so sánh thấp, một phần nhờ nhiều khoản lợi nhuận non-core (phi cốt lõi) của nhóm phi tài chính. Nhóm cổ phiếu có KQKD tăng trưởng tốt đã thu hút mạnh dòng tiền và phản ánh khá đầy đủ vào định giá. 

Về diễn biến dòng tiền trên thị trường, sau khi đạt đỉnh thanh khoản cũng như khả năng thu hút dòng tiền rẻ trong quý II, giá trị giao dịch đã giảm nhanh trong tháng 7 dưới áp lực bán ròng của khối ngoại, của cổ đông nội bộ, và áp lực phát hành. Số dư tiền mặt của NĐT giảm trong khi lượng margin tăng lên mức kỷ lục. 

Theo nhóm phân tích, một lượng margin lớn có thể là khoản vay của chủ doanh nghiệp và cổ đông tài trợ cho hoạt động khác cho thấy khả năng tiếp cận tín dụng khó khăn khiến họ phải chấp nhận vay ngắn hạn CTCK ở mức lãi suất rất cao (11-15%/năm). Lượng margin này không đảm bảo rủi ro thấp nếu thực trạng dòng tiền của doanh nghiệp và các cá nhân này tiếp tục khó khăn, việc giải chấp block lớn sẽ ảnh hưởng tiêu cực hơn lên thị trường chung so với giải chấp margin của nhà đầu tư nhỏ lẻ. Những gì mới xảy ra với TTCK Nhật hay TTCK Việt Nam 2022 là lời cảnh báo khi tỷ lệ margin cao và xu hướng thị trường không thuận lợi.

Tháng 8 hứa hẹn tiếp tục là một tháng khó khăn, NĐT lưu ý gì?

Về khuyến nghị cho nhà đầu tư, SGI Capital cho rằng tháng 8 hứa hẹn tiếp tục là một tháng khó khăn khi áp lực rút vốn vẫn tiếp diễn từ khối ngoại trong bối cảnh thanh khoản thị trường chưa được cải thiện. 

Kỳ vọng tăng trưởng và định giá chưa đắt đang là điểm tựa niềm tin cho thị trường hiện nay và khiến mức định giá tương lai của nhiều cổ phiếu bắt đầu hấp dẫn hơn. Tuy vậy, chất lượng lợi nhuận và triển vọng tăng trưởng bị đe dọa bởi rủi ro suy thoái toàn cầu đang tăng lên đòi hỏi nhà đầu tư phải cẩn trọng và có một mức chiết khấu lớn hơn cho biên an toàn khi đầu tư. Những rủi ro tiềm tàng cả trong nước và quốc tế nhiều khả năng sẽ bộc lộ rõ hơn trong những tháng cuối năm tạo nên sự dịch chuyển mạnh của dòng tiền và sẽ mang lại nhiều cơ hội cho nhà đầu tư kiên nhẫn.  

Dự báo triển vọng một số nhóm ngành về cuối năm, SGI Capital nhận định ngành chứng khoán thời gian tới sẽ gặp áp lực cạnh tranh lớn khi thanh khoản thị trường co hẹp, nhu cầu margin và giao dịch giảm trong khi quy mô mở rộng quá nhanh dẫn tới thừa vốn và nhân sự.

Ngành ngân hàng - nhóm vốn đang đóng góp 55% tổng lợi nhuận cả thị trường - dự kiến sẽ duy trì đà tăng trưởng ấn tượng, tương ứng với kế hoạch đề ra đầu năm (+19% LNST). 

Tuy vậy, chất lượng tài sản và chất lượng lợi nhuận nhìn chung tiếp tục xấu đi với dư nợ lãi phí phải thu tăng, nợ xấu tiếp tục tăng, tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm và tăng trưởng tín dụng tập trung nhiều vào hai nhóm ngành rủi ro cao là BĐS và ô tô. Xu hướng tăng lãi suất huy động dù chưa phải là lớn trong khi cạnh tranh bằng lãi vay sẽ thể hiện sức ép lên NIM và lợi nhuận các quý tới. 

“Những ngân hàng có tốc độ tăng trưởng tín dụng cao trong giai đoạn này có thể tiềm ẩn rủi ro về chất lượng tài sản trong tương lai”, theo SGI Capital.