Ông Phạm Thanh Hưng, hay còn được biết tới với tên gọi là Shark Hưng, là một “cá mập” nổi tiếng trên sóng chương trình truyền hình Shark Tank Việt Nam. Là một nhà đầu tư từng rót vốn vào nhiều startup, Shark Hưng có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực khởi nghiệp.

Mới đây, trên fanpage Facebook cá nhân, Shark Hưng cũng đã có những chia sẻ về vấn đề khởi nghiệp. Theo vị “cá mập” này, bản thân mỗi người nên chắc chắn rồi mới khởi nghiệp. “Khát vọng và ý chí là điều cần thiết, nhưng đừng liều mạng”, Shark Hưng chia sẻ.

Theo đó, có rất nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ, thường đặt ra câu hỏi và nhờ sự tư vấn từ Shark Hưng, chẳng hạn như: “Em đi làm thuê và dành dụm được một số tiền (thường vài chục tới vài trăm triệu đồng), muốn khởi nghiệp, Shark cho em lời khuyên em nên đầu tư vào đâu/ em nên làm gì?”.

Shark Hưng cho biết về cơ bản, rất khó để trả lời cho những câu hỏi này vì không đủ dữ liệu. Tuy nhiên, theo ông, cần phải phân biệt giữa khởi nghiệp và lập nghiệp (và kế nghiệp).

Lựa chọn mô hình phù hợp

Hiểu một cách đơn giản, lập nghiệp (set up business) là lập công ty, cơ sở kinh doanh của riêng mình hoặc nhóm bạn, và sau đó làm một việc gì đó mà thị trường có nhu cầu theo một mô hình kinh doanh truyền thống đã được chứng minh là có khả năng thành công.

Trong khi đó, khởi nghiệp (startup) là khởi tạo ra một nghề nghiệp mới, chưa ai từng làm. Một số ví dụ tiêu biểu có thể kể tới như Uber, Grab, AirBnB,…Cuối cùng, kế nghiệp là thừa hưởng doanh nghiệp có sẵn, vào doanh nghiệp làm rồi từ từ lên làm CEO/ông chủ.

Do đó, Shark Hưng cho biết trước khi lựa chọn con đường của mình, mỗi cá nhân nên định vị xem bản thân ở vị trí nào trong số ba định nghĩa trên trước khi có những kế hoạch mới. Ngoài ra, với mỗi mô hình, khi bắt đầu, Shark Hưng cho biết: “Biết mình biết ta, trăm trận trăm thắng”.

Theo đó, ông đưa ra lời khuyên rằng mọi người nên xem thị trường đang cần gì và sẽ cần gì. “Cái này coi vậy mà không dễ, và đó là một năng khiếu của nhà đầu tư/ nhà kinh doanh: Khả năng nhìn ra nhu cầu thị trường”, Shakr Hưng chia sẻ.

Ông cũng đưa ra lời khuyên rằng trước khi làm gì đó, hãy xem có ai đó đã đáp ứng nhu cầu đấy chưa? Cách thức đáp ứng của họ là gì? Liệu có cách nào khác để thay thế hay không? “Tóm lại, các bạn cần tìm ra cơ hội, và có thể là cả thách thức, nhưng đừng quá quan tâm tới thách thức, miễn là có cơ hội”, Shark Hưng nhấn mạnh.

Vị “cá mập” này nói rằng mọi người cần xem lại xem bản thân mình có gì, ngoài tiền. “Vài chục, vài trămtriệu đồng hay vài chục tỷ đồng cũng không là gì, nếu bạn “không có gì”, Shark Hưng cho biết. Theo ông, điều quan trọng nhất là năng lực hành động của bản thân, bao gồm cả kiến thức, sự trải nghiệm, kỹ năng....

“Nói ra thì nhiều, nhưng tựu chung lại là bạn có thể làm tốt hơn người khác ở điểm gì? Đó mới chính là năng lực chủ đạo của bạn. Ít nhất bạn cũng phải có một tí gì đó, thiếu thì bù đắp, chứ chỉ có khát vọng và niềm tin thì e rằng khó thành công”, Shark Hưng nói thêm.

Lập kế hoạch

Theo Shark Hưng, mọi người hãy cố gắng viết ra mọi thứ và chia sẻ với nhiều người. “Đừng sợ bị mất ý tưởng. Các bạn cứ nghĩ rằng một mình mình nghĩ ra, nhưng thực tế là có thể có hàng nghìn người đã nghĩ ra trước đó, nhưng chỉ là chưa ai làm.

Vậy nên, khi một mô hình ra đời và thành công, hẳn nhiều người sẽ tặc lưỡi "Ồ, cái này mình nghĩ ra từ lâu rồi, đâu có gì mới đâu". Hãy vẽ ra nhiều kịch bản, kể cả kịch bản xấu và kịch bản tốt. Ở đây, câu nói: "Hãy nghĩ lớn, nhưng hành động từ bước nhỏ" là một slogan nằm lòng cho khởi nghiệp”, Shark Hưng cho biết.

Thành lập đội nhóm

Những người chọn con đường khởi nghiệp thường băn khoăn về việc thành lập một đội nhóm, chẳng hạn như nên có bao nhiêu người? Tỷ lệ góp vốn ra sao? Vai trò của từng người là gì?,…

Theo Shark Hưng, lúc bắt đầu, một đội nhóm không nên có quá nhiều người. “Team càng "hoành tráng", khả năng tan rã có khi còn lớn hơn, vì không ai đủ năng lực “dẫn dắt” một đội nhóm toàn người tài. Người đứng đầu là quan trọng nhất, nên chi phối cả nhóm. Còn lại, những người khác là bổ sung, và đóng vai trò mảnh ghép hoàn thiện đội nhóm.

Về vấn đề liên quan tới tiền, các đội nhóm nên gọi vốn từ những nhà đầu tư và cố vấn chuyên nghiệp, chứ không nên vì nhìn thấy một ai đó có sẵn tiền, cho vào nhóm, rồi sau đó khiến mọi thứ bị đảo lộn. Hãy thật chắc chắn đã rồi mới nên khởi nghiệp. Khát vọng và ý chí là cần thiết, nhưng đừng "liều mạng", Shark Hưng cho biết.