Palladium, rhodium và bạch kim được mạ cho bộ chuyển đổi xúc tác của hệ thống xả ô tô, giúp giảm mức độ gây hại của khí thải ra môi trường bằng cách phản ứng với một số khí như CO, Nox.
Kinh tế thế giới hồi phục mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19 đã khiến giá kim loại nhóm này tăng giá mạnh từ cuối năm 2020, kéo dài sang đầu năm 2021, trở thành mặt hàng "hot".
Tuy nhiên, ngành sản xuất ô tô rơi vào khó khăn, buộc phải cắt giảm sản lượng do thiếu chip, khiến nhu cầu đối với các kim loại quý này cũng hạ nhiệt.
Giá palladium đã giảm từ mức cao kỷ lục trên 3.000 USD/ounce vào tháng 5 xuống còn khoảng 2.000 USD, rhodium từ mức cao kỷ lục gần 30.000 USD/ounce vào tháng 3 xuống 12.000 USD và bạch kim từ mức cao nhất 7 năm là 1.336,50 USD/ounce hồi tháng 2 xuống 950 USD hiện nay.
Trước đây, nếu ai không hứng thú với vàng hoặc bạc thì có thể chuyển sang đầu tư palladium và bạch kim. Nhưng việc giá giảm nhanh kéo dài đang khiến những nhà đầu cơ đặt cược giá lên phải xem xét lại quyết định của mình để có thể cắt lỗ trước khi mất mát quá nhiều.
Giá PGM giảm đã kết thúc chuỗi tăng liên tiếp trong gần 3 năm qua. Mặc dù nhà đầu tư biết rằng nguồn cung các kim loại này khan hiếm, trong đó palladium thiếu hụt nghiêm trọng, nhưng không ai dám chắc khi nào giá sẽ ngừng giảm.
Các nhà phân tích cho biết đà giảm của những kim loại này có thể sẽ còn chưa dừng lại do tình trạng thiếu chip dự báo sẽ còn kéo dài.


Giá bạch kim, palladium và rhodium đều đang lao dốc do ngành ô tô thiếu chip
Oliver Nugent, nhà phân tích của Citi, cho biết giá PGM có thể sẽ giảm hơn nữa trong thời gian tới, nhưng khả năng sẽ hồi phục vào năm 2022 và 2023, đặc biệt là đối với palladium, bởi không giống như bạch kim và rhodium, thị trường palladium đã thiếu hụt nguồn cung từ nhiều năm nay.
Các nhà sản xuất ô tô thế giới đã phải giảm sản xuất ô tô vì thiếu chip. Toyota sẽ tạm thời đóng cửa 14 nhà máy và cắt giảm tới 40% sản lượng từ tháng 9 này. Ford cũng thông báo tạm dừng hoạt động nhà máy sản xuất xe bán tải F-150 ở Kansas, Missouri "do thiếu linh kiện liên quan đến con chip vì tình hình đại dịch COVID-19 ở Malaysia". Nhiều hãng xe khác, gồm General Motors (GM), Ford, Nissan, Damiler, BMW và Renault, cũng đã tuyên bố cắt giảm sản lượng gần đây vì thiếu chip. Công ty nghiên cứu thị trường IHS Markit dự báo cuộc khủng hoảng thiếu chip sẽ khiến sản lượng ô tô toàn cầu năm nay giảm từ 6,3 - 7,1 triệu xe, chưa bao gồm kế hoạch giảm sản lượng tháng 9 của Toyota. Riêng trong quý III, ngành công nghiệp ô tô có thể thiệt hại sản lượng tới 2,1 triệu xe do không đủ chip.
IHS Markit dự báo tình trạng thiếu chip sẽ còn kéo dài tới quý 2 năm sau, do đại dịch COVID-19 vẫn đang ảnh hưởng mạnh tới khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Malaysia, nơi đặt nhiều nhà máy sản xuất chip cung cấp cho thị trường thế giới.
Tuy nhiên, ông Nugent của Citi thì nhận định sau năm 2021 thị trường ô tô sẽ hồi phục, và khuyên các nhà đầu tư nên tận dụng cơ hội giá giảm thấp hiện nay để đón sóng tăng sắp tới.


Thị trường palladim thiếu cung, trong khi bạch kim thừa cung
Các nhà sản xuất ô tô tiêu thụ khoảng 80% trong số khoảng 10 triệu ounce palladium được sử dụng mỗi năm, 90% của thị trường rhodium khoảng 1 triệu ounce, và 40% nhu cầu bạch kim - 8 triệu ounce một năm. Với tỷ lệ thấp nhất, thị trường bạch kim chịu tổn thương bởi tình trạng thiếu chip ít nhất trong nhóm 3 kim loại này.
Theo các nhà tư vấn của LMC Automotive, trong số khoảng 7 triệu xe sẽ bị giảm sản lượng trong năm nay do thiếu chip, hầu hết đều là loại động cơ đốt trong. Mỗi chiếc xe như vậy sử dụng khoảng 100.000-150.000 ounce palladium, 40.000-50.000 ounce bạch kim và 8.000-10.000 ounce rhodium.


Khối lượng PMG các hãng sản xuất ô tô trên thế giới sử dụng
Tuy nhiên, các nhà sản xuất ô tô đang cố gắng giảm chi phí bằng cách thay thế palladium bằng bạch kim có giá rẻ hơn, và hướng tới các loại xe điện không phát khói thải (không cần làm sạch bộ chuyển đổi). Các nhà phân tích kỳ vọng xu hướng này sẽ giúp giảm bớt lượng tiêu thụ PMG, và đặc biệt là giảm bớt tình trạng thiếu hụt palladium.

Tham khảo: Reuters
Theo Nhịp sống kinh tế