Thu hút dòng FDI công nghệ cao: Việt Nam có lợi thế rất lớn tại khu vực
Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam Kim Huat Ooi cho rằng Việt Nam đang có lợi thế rất lớn so với các quốc gia trong khu vực trong việc thu hút dòng FDI công nghệ cao.
Vị thế cạnh tranh nhiều tiềm năng
Zing cho biết: Tại buổi tọa đàm về các thành tựu của Intel tại Việt Nam giai đoạn 2010-2020 diễn ra vào chiều 17/3 tại TP.HCM, Phó chủ tịch phụ trách Sản xuất, Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam Kim Huat Ooi, nguyên Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Dương Anh Đức, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức Hoàng Tùng và Trưởng ban quản lý Khu Công nghệ cao (CNC) Nguyễn Anh Thi đã có nhiều chia sẻ về hành trình phát triển của doanh nghiệp cũng như triển vọng về đầu tư tại Việt Nam của Intel nói riêng và dòng vốn FDI công nghệ cao nói chung tại TP.HCM
Trên cương vị là một người bạn đồng hành với Intel ngay từ những ngày đầu tiên doanh nghiệp có ý định đầu tư vào Việt Nam, GS Nguyễn Thiện Nhân khẳng định Intel hoàn hoàn có thể tự hào về kết quả doanh nghiệp đã đạt được trong 15 năm qua, trở thành một trong những doanh nghiệp có giá trị xuất khẩu cao nhất tại Việt Nam trong nhiều năm và cả trong tương lai.
Chia sẻ về kế hoạch mở rộng đầu tư của Intel tại Việt Nam, ông Kim Huat Ooi cho biết cùng với phần vốn đầu tư 1,04 tỷ USD ban đầu cho dự án láp ráp và kiểm định (ATM), gần đây, khi Intel giao các công nghệ tiên tiến nhất cho nhà máy Intel tại Việt Nam đã tạo ra những cơ hội cũng như triển vọng phát triển đầu tư vào sản xuất, lắp ráp cho thị trường này.
Các đại biểu tham dự buổi tọa đàm về các thành tựu của Intel tại Việt Nam giai đoạn 2010-2020
"Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ tìm kiếm các cơ hội để phát triển hơn nữa mạng lưới các nhà cung ứng trong nước, các đối tác để tạo ra một hệ sinh thái, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh các giá trị gia tăng trong quá trình mở rộng và đầu tư vào dự án ATM tại Việt Nam", Tổng giám đốc Intel Việt Nam khẳng định.
Ông cũng cho biết Việt Nam đang nắm giữ nhiều lợi thế so với các thị trường khác trong khu vực, đặc biệt là sau kết quả kiểm soát tích cực đại dịch Covid-19. Đây được xem là một tiền đề tốt cho những năm tiếp theo để các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư vào Việt Nam.
Ngoài ra, Việt Nam có lợi thế khá lớn về con người với gần 100 triệu dân, từ đó đảm bảo vị thế cạnh tranh với khả năng cung ứng một nguồn nhân lực có tiềm năng, tay nghề cao.
"Nhìn lại thời điểm Intel đầu tư vào Việt Nam, tầm nhìn và sự ủng hộ của lãnh đạo TP.HCM có vai trò rất quan trọng đối với sự thành công của chúng tôi. Những tầm nhìn này sẽ trở thành động lực lớn cho hoạt động đầu tư FDI tại TP.HCM và Việt Nam. Tôi tin rằng có rất nhiều doanh nghiệp đang nhìn vào Việt Nam và chuẩn bị gõ cửa để đầu tư", ông Kim Huat Ooi nói thêm.
TP Thủ Đức phát triển hạ tầng để thu hút FDI
Cũng theo Zing, chia sẻ về những chính sách riêng của TP Thủ Đức đối với các nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức cho biết sẽ khuyến khích đầu tư, mở rộng nhiều hơn nữa các dự án phát triển hạ tầng có hàm lượng về đổi mới, sáng tạo và phát triển khoa học.
"Chúng tôi hy vọng nhận được những ý kiến đóng góp của các doanh nghiệp, tập đoàn, đặc biệt là các nhà đầu tư lớn trong địa bàn TP để cùng giúp lãnh đạo TP Thủ Đức hiện thực hóa tầm nhìn và kế hoạch phát triển Thủ Đức trở thành TP năng động, đổi mới, sáng tạo, thông minh và là trung tâm về khoa học công nghệ", ông Hoàng Tùng nhấn mạnh.
Ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức (ngoài cùng bên trái) và Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam, ông Kim Huat Ooi (ngồi giữa) trao đổi trong phiên tọa đàm. Ảnh: BTC.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM cho rằng sự ổn định của chính trị, nền kinh tế vĩ mô, việc kiểm soát tốt đại dịch Covid-19 cũng như sự có mặt của các tập đoàn lớn như Intel đã tạo tiền đề rất lớn cho Việt Nam trong việc thu hút dòng vốn FDI chất lượng.
"Chúng ta đang đứng trước cơ hội rất lớn để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Chính vì vậy, Việt Nam cần nhanh chóng, quyết liệt nắm bắt cơ hội, không để tuột mất một lần nữa. Bên cạnh đó, tầm nhìn của lãnh đạo Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng hiện nay cũng là một yếu tố rất hấp dẫn trong việc thu hút thêm các nhà đầu tư bước vào thị trường", ông Nguyễn Anh Thi nhận định.
Hơn 15 năm trước, tập đoàn Intel là công ty Mỹ đầu tiên công bố đầu tư dự án trị giá 1,04 tỷ USD vào khu CNC TP.HCM, đánh dấu sự bắt đầu cho ngành công nghệ bán dẫn có mặt tại Việt Nam. Ngày nay, dự án đã hình thành hoàn chỉnh và là một nhà máy chế tạo công nghệ cao tầm cỡ thế giới, ứng dụng công nghệ hiện đại nhất, mở ra nhiều cơ hội cho Intel và Việt Nam trong 15 năm qua và trong nhiều năm tới. Tính đến nay, nhà máy Intel đã đầu tư tổng số vốn 1,5 tỷ USD tại Việt Nam.
Riêng trong năm 2020, mặc dù chịu tác động của đại dịch Covid-19, giá trị xuất khẩu của nhà máy vẫn đạt trên 13 tỷ USD, chiếm 70% giá trị xuất khẩu của khu CNC và 30% tổng giá trị xuất khẩu của TP.HCM.
Hấp dẫn thu hút làn sóng dịch chuyển đầu tư
Ngày 18/1 vừa qua, Foxconn được cấp giấy chứng nhận đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất 8 triệu iPad và MacBook mỗi năm tại Bắc Giang. Tổng vốn đầu tư của dự án là 270 triệu USD. Tính đến tháng 12/2020, tổng vốn đầu tư tại Việt Nam của Foxconn đạt 1,5 tỉ USD và dự kiến năm 2021, tập đoàn sẽ đầu tư thêm khoảng 700 triệu USD vào tỉnh Bắc Giang.
Foxconn được cấp giấy chứng nhận đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất 8 triệu iPad và MacBook mỗi năm tại Bắc Giang.
Các chuyên gia cho rằng đây là một tín hiệu tích cực cho thấy sự hấp dẫn của Việt Nam trong thu hút làn sóng dịch chuyển đầu tư.
Trước đó, tháng 9/2020, Panasonic bắt đầu ngừng sản xuất máy giặt và tủ lạnh tại nhà máy ở Bangkok (Thái Lan) và chuyển giao mảng sản xuất này cho nhà máy Panasonic Appliances Việt Nam (PAPVN) đặt tại Đông Anh (Hà Nội) và nhà máy PAPVN đặt tại Hưng Yên.
Đây là một phần trong kế hoạch tái cấu trúc toàn cầu về sản xuất của thương hiệu điện tử hàng đầu Nhật Bản với mục tiêu tìm kiếm địa điểm có giá thuê đất rẻ, chi phí nhân lực thấp và nhu cầu sử dụng các sản phẩm gia dụng điện tử cao.
Bên cạnh đó, hồi đầu năm, hãng trò chơi điện tử Nintendo chuyển một phần hoạt động sản xuất máy chơi game Switch Lite tại Trung Quốc sang Việt Nam. Công ty sản xuất xe cơ giới và máy móc xây dựng Komatsu đang chuyển dây chuyền sản xuất linh kiện sử dụng cho khung xe cơ giới và bộ dây dẫn điện từ Trung Quốc về Nhật Bản và sang Việt Nam.
Riêng với Samsung, tính đến năm 2020, đây là nhà đầu tư FDI lớn nhất tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký đạt hơn 17,36 tỷ USD. Tập đoàn Hàn Quốc có 2 nhà máy sản xuất điện thoại, thiết bị di động tại Thái Nguyên và Bắc Ninh, Tổ hợp nhà máy tại khu công nghệ cao TP.HCM, Trung tâm nghiên cứu và phát triển điện thoại di động Samsung Việt Nam (SVMC)…
Samsung Việt Nam cũng đang xây dựng Trung tâm nghiên cứu và phát triển mới với quy mô lớn nhất khu vực Đông Nam Á tại Hà Nội và dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm 2022.
Trong vài năm trở lại đây. Việt Nam đã đón nhận một loạt nhà đầu tư dây chuyền công nghệ của hàng loạt tên tuổi lớn trên toàn cầu như Canon, Microsoft, Nokia, Intel, LG, Samsung và nay Foxconn.
Điều này cho thấy làn sóng đầu tư từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, Đài Loan... vào lĩnh vực công nghệ cao tại Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.
Sẽ kéo nhiều nhà cung ứng đến Việt Nam
Trao đổi với Zing, bà Trang Bùi, Giám đốc thị trường Việt Nam của JLL, đánh giá việc Foxconn mở nhà máy sản xuất iPad và MacBook tại Việt Nam hứa hẹn sẽ tạo ra nhiều ảnh hưởng tích cực đến chuỗi cung ứng tại Việt Nam, đặc biệt là ngành công nghiệp phụ trợ.
Bà Trang ví những doanh nghiệp như Foxconn là "ong chúa". Sự di chuyển của họ sẽ kéo theo hàng trăm cho đến hàng nghìn "ong thợ".
Bà Trang cũng nói đến triển vọng Foxconn sẽ hợp tác với các nhà cung cấp địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào dây chuyền sản xuất thiết bị công nghệ cao này.
"Các nhà sản xuất như Foxconn cũng sẽ nhìn Việt Nam bằng con mắt khác", bà Trang đánh giá.
Có cùng quan điểm, ông David M. Jackson, Tổng giám đốc Colliers International Việt Nam, cho rằng quyết định của Foxconn cho thấy niềm tin vào năng lực của Việt Nam, bao gồm các yếu tố như sự ổn định chính trị, tiềm năng phát triển, đà tăng trưởng, cơ sở hạ tầng hay chất lượng nguồn nhân lực.
"Quyết định của nhà sản xuất hàng đầu thế giới đã chứng tỏ vị trí nổi trội của Việt Nam so với nhiều quốc gia khác trong khu vực", ông nói.
Vị này nhấn mạnh Việt Nam là quốc gia đầu tiên ngoài Trung Quốc có nhà máy lắp ráp iPad. Rất nhiều tập đoàn hàng đầu khác cũng đã và đang chọn Việt Nam làm nơi xây dựng các nhà máy quy mô của họ và phục vụ cho mục tiêu đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo phân tích của ông David M. Jackson, Việt Nam có 65% dân số dưới 35 tuổi và lực lượng lao động trẻ này rất nhanh nhạy với công nghệ, rất sáng tạo. Samsung và một số tập đoàn lớn khác rất thành công tại đây đã chứng minh cho sự đúng đắn về tầm nhìn chiến lược của họ. Trong khi chi phí nhân công vẫn còn tương đối “dễ chịu”.
Việt Nam cũng có lực lượng kỹ sư chuyên môn tốt và lao động ngày càng được nâng cao tay nghề do tiếp xúc thương xuyên với công nghệ, phương thức sản xuất mới.
Ông David M. Jackson cũng nhắc đến các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ có vai trò xuyên suốt và quan trọng trong việc thu hút đầu tư nước ngoài cũng như quá trình sản xuất tại đây.
Cùng với đó, vị trí chiến lược của Việt Nam, gần với thị trường khổng lồ của Trung Quốc và nhiều quốc gia đang phát triển năng động trong khu vực, thuận lợi về giao thương đường biển hay đường hàng không, cũng là ưu thế rõ rệt.
"Việt Nam là lựa chọn phù hợp nhất nếu xét về tổng hòa nhiều yếu tố, nhất là trong bối cảnh Việt Nam là một trong những quốc gia kiểm soát dịch Covid-19 thành công", ông nhấn mạnh.
Ngoài ra, hệ thống các khu công nghiệp và ngành logistic đang được hiện đại hóa nhanh chóng. Mới đây, một khu công nghiệp ở Bắc Ninh đã cho phủ sóng mạng 5G. Hệ thống các khu công nghiệp cũng đang từng bước áp dụng các quy trình quản trị hiện đại, tối ưu hóa các nguồn lực và thân thiện với môi trường.
Ông đánh giá ngành logistics của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng tương đối cao, nhiều năm gần đây đạt 12-14% và có thể đứng ở vị trí số 3 Đông Nam Á. Nhiều dự án giao thông lớn đang được triển khai như cao tốc Bắc - Nam hay sân bay Long Thành sẽ mở ra nhiều triển vọng hơn nữa.
"Tôi tin rằng Việt Nam sẽ sớm tự tin 'lọc' các dự án FDI một cách toàn diện hơn, không chỉ quy mô lớn mà còn phải thân thiện với môi trường, có khả năng gắn kết và hỗ trợ với nhiều ngành sản xuất trong nước", ông Jackson đánh giá.
Các chuyên gia cũng cho rằng chính sách thu hút FDI cần lựa chọn và ưu tiên các tập đoàn lớn trong ứng dụng công nghệ đến từ các nước tiên tiến, chấm dứt việc thu hút FDI tràn lan như thời gian qua.
Bên cạnh đó, chính phủ Việt Nam cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định và có chế tài để quản lý hoạt động của đầu tư nước ngoài trên địa bàn và xử lý nghiêm các dự án đã cấp phép nhưng không triển khai như kế hoạch.