Mới đây, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 234/TB-VPCP kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc gặp mặt với các nhà khoa học ngành Y tế.

Các nhà khoa học ngành y đóng vai trò to lớn

Thông báo nêu rõ, chiều ngày 1/9/2021, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có buổi gặp, làm việc với hơn 70 nhà khoa học, các giáo sư, bác sĩ, lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các bệnh viện, trường đại học, viện nghiên cứu ngành y dược học; đại diện các hội đồng khoa học và cơ quan quản lý khoa học ngành Y tế.

Sau khi nghe báo cáo của Bộ Y tế, ý kiến của các đại biểu dự họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra kết luận. Theo đó, trong điều kiện đất nước còn rất nhiều khó khăn, mức độ đầu tư của ngân sách Nhà nước cho hoạt động nghiên cứu, phát triển khoa học ngành y chưa đáp ứng yêu cầu... nhưng đội ngũ các nhà khoa học ngành y nước ta vẫn đạt được nhiều giải thưởng quốc tế uy tín.

Trong đó có việc làm chủ nhiều kỹ thuật tiên tiến trên thế giới trong chẩn đoán, điều trị (ghép tạng, trị liệu tế bào gốc, kỹ thuật sinh học phân tử, y học hạt nhân, phẫu thuật nội soi); làm chủ nhiều công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực dự phòng bệnh truyền nhiễm; đã nghiên cứu và sản xuất được 11/12 loại vaccine trong tiêm chủng mở rộng và một số vaccine khác.

"Lịch sử phát triển ngành y tế Việt Nam gắn liền với sự phát triển và trưởng thành của đội ngũ thầy thuốc, cũng là các chuyên gia, nhà khoa học y dược", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng nêu, thực tế trong phòng chống dịch Covid-19 trong thời gian vừa qua cho thấy chúng ta đã dựa vào 3 trụ cột chính để có thể đẩy lùi, kiểm soát được dịch bệnh, đó là: Sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành kịp thời, quyết liệt của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ Trung ương đến cơ sở; Sự đồng lòng của nhân dân và sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị; Bám sát thực tiễn và tôn trọng cơ sở khoa học trong xây dựng và thực thi các biện pháp phòng chống dịch ở tất cả các khâu từ dự phòng đến điều trị.

"Ngay từ khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện, các nhà khoa học ngành y đã chủ động nghiên cứu triển khai sản xuất vaccine trong nước; nghiên cứu các loại thuốc điều trị cả Đông y và Tây y; xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả đối với các bệnh nhân Covid-19 ở các cấp độ khác nhau, góp phần giảm số ca tử vong", kết luận của Thủ tướng nêu.

Vaccine và thuốc điều trị là công cụ quyết định

Trong buổi gặp mặt, Thủ tướng tiếp tục lắng nghe, đồng thời ghi nhận, đánh giá cao các ý kiến phát biểu tâm huyết, trách nhiệm, giàu hàm lượng khoa học cũng như những kinh nghiệm thực tiễn của các nhà khoa học dự họp. Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành nghiên cứu, tiếp thu tối đa để phục vụ công tác quản lý Nhà nước nói chung và công tác chỉ đạo, điều hành phòng, chống dịch Covid-19 nói riêng.

Thủ tướng yêu cầu, tiếp tục huy động lực lượng chuyên gia, nhà khoa học trong triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19; đồng thời, nghiên cứu, phát triển các sản phẩm khoa học công nghệ khác trong bối cảnh dịch bệnh vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp.

Nâng cao hơn nữa chất lượng khám, chữa bệnh, điều trị cho bệnh nhân nhiễm Covid-19. Tổng kết kinh nghiệm, đúc rút những bài học, từ đó phổ biến, nhân rộng những phác đồ điều trị hiệu quả. Mục tiêu đặt ra là phải giảm thiểu số lượng bệnh nhân tử vong.

Tiếp tục nghiên cứu, phát triển các sinh phẩm, thuốc, vật tư và trang thiết bị y tế phòng, chống dịch. Đặc biệt quan tâm công tác nghiên cứu, phát triển, đẩy nhanh thử nghiệm và cấp phép sử dụng vaccine phòng Covid-19. Hiện nay nhiều nước trên thế giới đã xác định quan điểm “sống chung”, thích ứng với dịch bệnh; do đó, vaccine và thuốc điều trị là chiến lược, là công cụ quyết định.

Nghiên cứu, kết hợp hiệu quả giữa y học cổ truyền và y học hiện đại trong phòng, chống dịch, nhất là trong công tác điều trị và phát triển các loại dược liệu. Phát huy hơn nữa sự kết hợp giữa quân y với dân y. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là các nền tảng khám, chữa bệnh từ xa hiện có.

Trước tình hình khan hiếm vaccine và thuốc chữa Covid-19 hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đề nghị các nhà khoa học, các chuyên gia tận dụng tối đa sự liên kết với mạng lưới các nhà khoa học, các tổ chức y tế trên thế giới để tìm kiếm các nguồn cung vaccine, thuốc điều trị Covid-19 cho Việt Nam và hướng dẫn khám chữa bệnh Covid-19 cho nhân dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Các chuyên gia, nhà khoa học phát huy hơn nữa vai trò và uy tín của mình trong hỗ trợ công tác thông tin, truyền thông để phổ biến rộng rãi, giải thích cho nhân dân về khía cạnh, góc nhìn khoa học của những biện pháp phòng chống dịch. Làm sao để dân biết, dân hiểu, dân tin, dân ủng hộ, dân đồng hành và cùng làm với chúng ta.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Y tế nghiên cứu, đề xuất cụ thể về cơ chế đặc thù trong nghiên cứu y-dược để tăng cường hiệu quả của các hoạt động nghiên cứu khoa học lĩnh vực y tế. Nghiên cứu, đề xuất cơ chế đặc thù trong đầu tư và phát triển dược liệu và y học cổ truyền, phát triển y học cổ truyền song song, gắn liền với y học hiện đại.

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các cơ quan, đơn vị liên quan, thống nhất đề xuất chủ trương thành lập: Trung tâm an toàn sinh học cấp III, cấp IV và 2 trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo lĩnh vực y-dược của trường Đại học Y Hà Nội và Đại học Y Dược TP.HCM phục vụ các nghiên cứu cơ bản về công nghệ sinh học, công nghệ cao, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Cần nhanh chóng chủ động nguồn cung vaccine

Đối với việc nghiên cứu, phát triển vaccine phòng bệnh, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Y tế và các Bộ, ban, ngành nghiên cứu, đề xuất phương án sử dụng Quỹ Vaccine phòng Covid-19 cho nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng vaccine để nhanh chóng có vaccine phòng Covid-19 do Việt Nam sản xuất, chủ động nguồn cung vaccine trong phòng, chống dịch bệnh.

Bộ Y tế xây dựng Đề án về Viện Vaccine và sinh phẩm y tế Quốc gia đạt chuẩn quốc tế trên cơ sở sắp xếp lại tổ chức các viện nghiên cứu vaccine và sinh phẩm hiện nay theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.

Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Y tế và các Bộ, ban, ngành xây dựng giá vaccine, sinh phẩm y tế theo hướng tính đúng, tính đủ các chi phí cấu thành, tạo động lực cho thu hút đầu tư phát triển.