Bỏ gói kích thích tài khóa kinh tế 2,2 nghin tỷ USD: Chính quyền Tổng Thống Trump có tính toán gì?
11:52 | 10/10/2020
Doanh Nhân Việt Nam trên
Trong khi Quốc hội Mỹ và các quan chức Nhà Trắng vẫn đang nỗ lực để thông qua gói kích thích kinh tế tiếp theo, ông Trump lại quyết định ngừng các cuộc thảo luận cho tới sau khi tái đắc cử.
Tổng thống Trump đã bất ngờ thông báo ông ngừng các cuộc đối thoại liên quan đến gói kích thích tài khóa, Ông đổ lỗi bà Pelosi đã thiếu thiện chí. Động thái lập tức khiến cho những người ủng hộ ông bị sốc, đồng thời tạo ra nhiều rủi ro chính trị cho ông khi mà cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đến gần, ông sẽ bị chỉ trích về các hậu quả kinh tế.
Tổng Thống Trump không đồng ý gói tài khóa 2,2 nghìn tỷ.
Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) trong ngày thứ Ba đã cảnh báo về những hậu quả kinh tế tồi tệ nếu Quốc hội và Nhà Trắng Mỹ không cung cấp thêm gói hỗ trợ cho các hộ gia đình và doanh nghiệp chịu ảnh hưởng gián đoạn bởi đại dịch Covid-19.
Trong các tweet gửi đi vào cuối ngày thứ Ba và sớm ngày thứ Tư vừa qua, ông Trump cho biết không ủng hộ một gói kích thích lớn (toàn diện) nhưng ủng hộ gói cứu trợ riêng cho hàng không, gói hỗ trợ cho các DN nhỏ và gói hỗ trợ mới cho người dân. Tuy nhiên, hiện chưa rõ phản ứng của Quốc hội như thế nào, trong khi các cuộc đàm phán về một gói kích thích toàn diện không được tiếp tục nữa đang là một chỉ báo tiêu cực cho nền kinh tế.
"Không có nghi ngờ gì về nguy cơ xảy ra một cuộc suy thoái kép. Mặc dù khả năng xảy ra dưới 50%, nhưng về cơ bản hiện đã lớn hơn đáng kể so với chỉ ba hôm trước đây và lớn hơn nhiều so với một tháng trước khi mọi người thời điểm đó đều tin tưởng một gói kích thích toàn diện mới sẽ được thông qua", ông Larry Summers, người từng là cố vấn kinh tế hàng đầu dưới thời Tổng thống Obama, nói. Và không chỉ vậy, mà rất nhiều bên, nhiều đối tượng đều ủng hộ việc cần có thêm gói kích thích kinh tế mới.
Ông Trump không đồng ý gói hỗ trợ tài khóa 2,2 nghìn tỷ
Trong ngày thứ Sáu, Nhà Trắng Mỹ đã đưa ra đề xuất về gói kích thích tài khóa thời kỳ đại dịch Covid-19 cho các chính trị gia Đảng Dân chủ xem xét. Ước tính quy mô gói tài khóa khoảng 1,8 nghìn tỷ USD. Hai bên đang cố gắng đạt được thỏa thuận trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020.
Theo CNBC, như vậy rõ ràng gói kích thích tài khóa mới đã có quy mô lớn hơn khá nhiều so với gói 1,6 nghìn tỷ USD mà chính quyền Tổng thống Trump từng đề xuất trước đây. Vào đầu tháng này, Hạ viện Mỹ với sự áp đảo của chính trị gia Đảng Dân chủ đã thông qua gói 2,2 nghìn tỷ USD. Hai bên hiện đang khó đạt được sự đồng thuận giữa các con số.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã có cuộc nói chuyện kéo dài 30 phút vào chiều ngày thứ Sáu. Theo chia sẻ của một chính trị gia Đảng Dân chủ có liên quan đến cuộc đối thoại, ông Mnuchin đã rất cố gắng giải quyết những lo lắng của phía Đảng Dân chủ.
Trước đây, những dự báo về khả năng đạt được thỏa thuận đã trở nên bất định khi mà Tổng thống Trump rút các nhà đàm phán khỏi các cuộc đối thoại về gói hỗ trợ toàn diện này. Thị trường chứng khoán Mỹ biến động bất thường. Cổ phiếu của các hãng hàng không tăng và giảm cùng với diễn biến của hoạt động đàm phán liên quan đến gói hỗ trợ.
Trong dòng trạng thái trên Twitter trước cuộc họp, Tổng thống Trump hối thúc các nhà đàm phán “Làm mạnh lên”. Sau đó ông lại đưa ra thông điệp khác. Phát biểu với kênh radio Rush Limbaugh, ông Trump nói: “Tôi muốn có gói kích thích tài khóa quy mô lớn hơn cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đang đề xuất”. Trước đó không lâu, ông từ chối gói kích cầu quy mô nhỏ hơn 400 tỷ USD đề xuất của Đảng Dân chủ.
Sẽ khó được thông qua sát ngày bầu cử
Một số phân tích cho rằng, rất có thể quyết định đột ngột trên của Tổng thống Trump chỉ là một “đòn” đàm phán của Chính phủ đương nhiệm nhằm gây áp lực lên Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi để đưa ra một thỏa thuận trước cuộc bầu cử tới. Nhưng cũng không có gì đảm bảo điều đó sẽ hiệu quả, đặc biệt là với một cuộc thăm dò của CNN cho thấy, ứng viên Tổng thống Biden đã vượt lên dẫn 16 điểm trước ông Trump.
Việc không đạt được thỏa thuận kích thích kinh tế lớn sẽ gây thêm áp lực lên Fed trong việc duy trì đà phục hồi. Fed đã cam kết sẽ giữ lãi suất ở mức gần 0 trong một thời gian dài, mua vào hàng nghìn tỷ USD trái phiếu và thậm chí lần đầu tiên đã mua vào nợ của các DN. Các hành động khẩn cấp của Fed đã phần nào mở khóa thành công các thị trường tài chính đang bị đóng băng, giúp các công ty vay vốn dễ dàng hơn và khiến lãi suất thế chấp giảm xuống mức thấp kỷ lục.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi
Quốc hội Mỹ hiện vẫn đang đương đầu với nhiều thử thách mới có thể chốt được gói kích cầu. Kể cả nếu Nhà Trắng Mỹ và Đảng Dân chủ có thể đạt được thỏa thuận về việc họ cần bơm bao nhiêu tiền vào hệ thống y tế và nền kinh tế đang khó khăn, họ cũng sẽ cần phải thông qua thỏa thuận đủ khả năng vượt qua vòng Thượng viện với sự áp đảo của các chính trị gia Đảng Cộng hòa.
Vào đầu ngày thứ Sáu, Lãnh đạo Phe Đa số tại Thượng viện, ông Mitch McConnell, khẳng định gói kích thích tài khóa sẽ khó có thể có được trong vòng 3 tuần nữa. Ông đã tập trung vào việc cố gắng hoàn tất đề cử thẩm phán Amy Coney Barrett lên vị trí Thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, Thượng viện Mỹ đã xác nhận sẽ có phiên điều trần về việc này trong ngày thứ Hai
Để chốt được thỏa thuận về gói kích thích tài khóa, chính trị gia Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ sẽ cần phải giải quyết nhiều vấn đề dường như không thể giải quyết được sau nhiều tháng trao đổi không hiệu quả. Bà Pelosi cho rằng cần phải hỗ trợ ít nhất 436 tỷ USD cho chính quyền các bang hiện đang gặp khó khăn về tài chính, trong khi đó Tổng thống Trump không chấp thuận điều này, ông muốn số tiền hỗ trợ các bang thấp hơn 150 tỷ USD. Đảng Dân chủ muốn tiền hỗ trợ của liên bang dành cho người thất nghiệp khoảng 600USD/tuần trong tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ trong khi đó chỉ nói đến con số 400USD/tuần.
Nguyễn Dung
