Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ đã nội luật hóa cam kết quốc tế về dịch vụ phụ trợ bảo hiểm tại Hiệp định CPTPP bao gồm: Tư vấn bảo hiểm, đánh giá rủi ro, tính toán bảo hiểm, giám định tổn thất bảo hiểm và hỗ trợ giải quyết bồi thường bảo hiểm; bổ sung cá nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm được tham gia các tổ chức xã hội-nghề nghiệp về kinh doanh bảo hiểm, quy định đối tượng, trách nhiệm, điều kiện cung cấp dịch vụ phụ trợ trong nước và qua biên giới; việc quản lý, giám sát trong lĩnh vực phụ trợ bảo hiểm.

Điều này đáp ứng yêu cầu của thực tiễn thị trường trong nước; hoàn chỉnh đầy đủ các yếu tố của thị trường bảo hiểm bao gồm: Kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh tái bảo hiểm; trung gian bảo hiểm (gồm đại lý bảo hiểm, môi giới bảo hiểm) và dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.

Nhà nước thực hiện quản lý theo hình thức hậu kiểm

Tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp là một trong những điểm nhấn rất có ý nghĩa của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ. Luật cũng không quy định điều kiện về đăng ký, cấp giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp mà chỉ đưa ra điều kiện để làm cơ sở cho cơ quan quản lý nhà nước thực hiện hậu kiểm; không phân biệt giữa nhà đầu tư trong và ngoài nước.

“Các quy định của Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ số 42/2019/QH14 được thiết kế phù hợp với chủ trương đổi mới trong phương thức quản lý nhà nước, tạo thuận lợi tối đa cho tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm, giúp doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời bảo vệ tốt hơn quyền lợi của khách hàng tham gia bảo hiểm”, ông Nguyễn Quang Huyền nhấn mạnh.

Khẳng định thêm về chủ trương tạo môi trường kinh doanh thông thoáng cho doanh nghiệp, ông Huyền cho rằng Chính phủ không ban hành các quy định hạn chế các cá nhân gia nhập thị trường, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời bảo vệ tốt hơn quyền lợi của khách hàng khi tham gia. Điều này có nghĩa, các cá nhân, tổ chức chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện thì được tham gia thị trường, còn lại Nhà nước sẽ thực hiện quản lý theo hình thức hậu kiểm thông qua công tác thanh tra, kiểm tra hay cơ chế giám sát..

Đặc biệt, Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ không phân biệt giữa nhà đầu tư nước ngoài với nhà đầu tư trong nước đối với dịch vụ phụ trợ bảo hiểm. Điều này sẽ tạo môi trường pháp lý bình đẳng, ổn định cho nhà đầu tư nước ngoài hoạt động, qua đó giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng nguyên tắc đối xử quốc gia trong CPTPP.

Đảm bảo điều chỉnh quan hệ xã hội và tương thích với cam kết quốc tế

Theo ông Huyền, chính sách về dịch vụ phụ trợ bảo hiểm quy định trong Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ sẽ có những tác động nhất định đến thị trường bảo hiểm Việt Nam như: đảm bảo cơ sở pháp lý để điều chỉnh các quan hệ xã hội và tương thích với các cam kết quốc tế; tạo ra trường pháp lý minh bạch, rõ ràng và chất lượng dịch vụ phụ trợ bảo hiểm được kiểm soát dẫn tới môi trường đầu tư hấp dẫn, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước gia nhập thị trường.

Thị trường dịch vụ phụ trợ bảo hiểm được mở rộng do nhận thức của khách hàng về vai trò của dịch vụ phụ trợ được tăng cường. Nhà nước bảo đảm sự phát triển lành mạnh, chuyên nghiệp hóa, đa dạng hóa dịch vụ phụ trợ bảo hiểm; tối ưu hóa nguồn lực, chi phí khi sử dụng các hoạt động thuê ngoài. Từ đó, góp phần chuyên nghiệp hóa các khâu của quá trình kinh doanh bảo hiểm.

Về tác động đối với đối tượng sử dụng dịch vụ phụ trợ bảo hiểm, Luật này tối ưu hóa nguồn lực, chi phí khi sử dụng các hoạt động thuê ngoài; đồng thời góp phần chuyên nghiệp hóa các khâu của quá trình kinh doanh bảo hiểm.

Cùng với đó, các tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ phụ trợ bảo hiểm được bảo đảm quyền lợi do chất lượng nguồn nhân lực dịch vụ phụ trợ bảo hiểm được chuẩn hóa, đối tượng cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm phải tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, ứng xử nghề nghiệp, quy trình nghiệp vụ; tuân thủ nguyên tắc công khai, minh bạch, tôn trọng quyền và lợi ích của khách hàng. Đồng thời, thu được lợi ích kinh tế từ việc hiểu biết về rủi ro và bảo hiểm, quản trị tốt hơn về rủi ro giúp tiết kiệm chi phí, lựa chọn được sản phẩm bảo hiểm phù hợp; ổn định sản xuất kinh doanh; thu lợi ích từ việc giảm thiểu rủi ro, đề phòng hạn chế tổn thất..

Tương thích với cam kết quốc tế, Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ quy dịnh đối với cá nhân, tổ chức nước ngoài, cơ quan quản lý nhà nước thực hiện quản lý, giám sát thông qua tiền kiểm (qua phương thức cung cấp cho doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, hoặc hợp tác với tổ chức cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm tại Việt Nam; kiểm soát về điều kiện, tiêu chuẩn) và hậu kiểm (chế độ báo cáo; thanh tra, kiểm tra việc sử dụng của các tổ chức cung cấp trong nước, xử lý vi phạm hành chính đối với cá nhân, tổ chức nước ngoài).

Với việc không phân biệt giữa nhà đầu tư nước ngoài với trong nước đối với dịch vụ phụ trợ bảo hiểm, Luật này sẽ tạo môi trường pháp lý bình đẳng, ổn định cho nhà đầu tư nước ngoài hoạt động, qua đó giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng nguyên tắc đối xử quốc gia trong CPTPP.