Bộ Y tế: Bỏ quy định đo huyết áp tất cả mọi người trước khi tiêm vaccine Covid-19
Ngày 10/9, Bộ Y tế đã ban hành quyết định Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc tiêm vắc xin phòng Covid-19. Tại hướng dẫn này chỉ rõ, việc đo huyết áp được thực hiện với một số trường hợp nhất định thay vì tất cả người dân trước khi tiêm chủng.
Đo huyết áp đối với người có tiền sử tăng huyết áp/huyết áp thấp, người có bệnh nền liên quan đến bệnh lý tim mạch, người trên 65 tuổi.
Trước khi có công văn này, Bộ Y tế yêu cầu đo huyết áp là quy trình bắt buộc khi khám sàng lọc tất cả người đến tiêm vắc xin Covid-19.
Tuy nhiên, thời gian qua có nhiều người dù ở nhà đo huyết áp bình thường nhưng khi tới điểm tiêm, được bác sĩ thăm khám, huyết áp lại tăng nhanh, khiến bị 'từ chối tiêm oan uổng'.
Thầy thuốc Nhân dân, bác sĩ Trần Sĩ Tuấn cho rằng, để đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine ngừa Covid-19, ngành y tế cần bỏ qua những quy tắc không hợp lý, trong đó có việc đo huyết áp sàng lọc trước tiêm.
"Ai đi tiêm vaccine thường sẽ lo lắng, căng thẳng, huyết áp tăng là tất yếu. Việc đo đi đo lại chỉ số huyết áp đến khi đạt yêu cầu rất mất thời gian. Quan trọng hơn, nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2 từ máy đo huyết áp là có thật", bác sĩ Tuấn phân tích.
Đây được gọi là hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng”, là tình trạng huyết áp đột ngột tăng cao khi gặp bác sĩ, những người mặc áo blouse trắng. Tình trạng này sẽ hết khi... bệnh nhân về nhà. Hội chứng này có thể gặp ở nhiều người, đa dạng độ tuổi.
Hướng dẫn mới nhất về khám sàng lọc trước tiêm vắc xin phòng Covid-19 của Bộ Y tế áp dụng cho tất cả các cơ sở khám chữa bệnh, cơ sở tiêm chủng của Nhà nước và tư nhân trên cả nước.
Theo Bộ Y tế, mục đích của khám sàng lọc nhằm phát hiện và phân loại các đối tượng đủ điều kiện tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 để đảm bảo an toàn tiêm chủng.
Cũng trong hướng dẫn này, Bộ Y tế nêu rõ, đối với khám sàng lọc trước tiêm chủng, cần khám sức khỏe hiện tại có sốt hay không, tiền sử người tiêm có đang mắc các bệnh cấp tính, bệnh mạn tính, đặc biệt là tình trạng bệnh gợi ý Covid-19 không?
Cần khai thác chính xác loại vaccine đã tiêm và thời gian tiêm vaccine
Đối với tiền sử tiêm vaccine phòng Covid-19, cần khai thác chính xác loại vaccine đã tiêm và thời gian tiêm vaccine.
Về tiền sử dị ứng, cần hỏi người tiêm chủng đã từng có tiền sử dị ứng với bất kỳ dị nguyên nào; tiền sử dị ứng nặng bao gồm cả phản vệ; tiền sử dị ứng với vaccine và bất cứ thành phần nào của vaccine.
Bên cạnh đó khai thác tiền sử mắc Covid-19, tiền sử suy giảm miễn dịch nặng, ung thư giai đoạn cuối, đang điều trị hóa trị, xạ trị; tiền sử rối loạn đông máu/cầm máu hoặc đang dùng thuốc chống đông.
Đối với phụ nữ mang thai, cần hỏi tuổi thai, giải thích nguy cơ/lợi ích, chỉ nên cân nhắc tiêm vaccine phòng Covid-19 cho phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên khi lợi ích tiềm năng lớn hơn bất kỳ nguy cơ tiềm tàng nào đối với mẹ và thai nhi.
Hướng dẫn của Bộ Y tế tiếp tục lưu ý, chống chỉ định tiêm vaccine Sputnik V với phụ nữ đang cho con bú.
Tại hướng dẫn này, việc đánh giá lâm sàng phát hiện các bất thường về dấu hiệu sống gồm phát hiện các bất thường về dấu hiệu như: đo thân nhiệt tất cả những người đến tiêm; đo huyết áp đối với người có tiền sử tăng huyết áp/huyết áp thấp; người có bệnh nền liên quan đến bệnh lý tim mạch, người trên 65 tuổi; đo mạch, đếm nhịp thở ở người có tiền sử suy tim hoặc phát hiện bất thường như đau ngực, khó thở…
6 đối tượng phải được khám sàng lọc kỹ lưỡng và thận trọng
Các đối tượng đủ điều kiện tiêm chủng là người trong độ tuổi tiêm chủng theo khuyến cáo trong hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và không quá mẫn với hoạt chất hoặc với bất kỳ tá dược nào trong thành phần của vaccine.
Theo hướng dẫn mới nhất này, các đối tượng sau phải được khám sàng lọc kỹ lưỡng và thận trọng:
- Người có tiền sử dị ứng với các dị nguyên khác;
- Người có bệnh nền, bệnh mạn tính;
- Người mất tri giác, mất năng lực hành vi;
- Người có tiền sử giảm tiểu cầu và/hoặc rối loạn đông máu;
- Phụ nữ mang thai ≥ 13 tuần;
- Người phát hiện thấy bất thường dấu hiệu sống: Nhiệt độ <35,5oC và >37,5oC; Mạch: <60 lần/phút hoặc >100 lần/phút; Huyết áp tối thiểu <60 mmHg hoặc >90 mmHg và/hoặc huyết áp tối đa <90 mmHg hoặc >140 mmHg hoặc cao hơn 30 mmHg so với huyết áp hàng ngày (ở người có tăng huyết áp đang điều trị và có hồ sơ y tế); Nhịp thở > 25 lần/phút.
Các đối tượng trì hoãn tiêm chủng
- Có tiền sử rõ ràng đã mắc Covid-19 trong vòng 6 tháng.
- Đang mắc bệnh cấp tính.
- Phụ nữ mang thai dưới 13 tuần
Hướng dẫn nêu rõ, trì hoãn tiêm chủng cho những trường hợp có ít nhất một yếu tố phải trì hoãn tiêm chủng. Chuyển tiêm đến cơ sở y tế có đủ khả năng cấp cứu phản vệ cho những trường hợp có tiền sử phản vệ độ 3 với bất kỳ nguyên nhân gì.
Phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên sau khi được giải thích nguy cơ/lợi ích nếu đồng ý tiêm chủng cần chuyển đến tiêm và theo dõi tại cơ sở y tế có khả năng cấp cứu sản khoa.
Không chỉ định tiêm cho những người có chống chỉ định tiêm chủng.