10 năm trước, Tim Cook được bổ nhiệm làm CEO tập đoàn công nghệ số 1 nước Mỹ Apple. Đây là thử thách vô cùng nặng nề khi những ảnh hưởng của người tiền nhiệm, Steve Jobs, quá lớn. Ông Jobs đã đưa Apple từ vực thẳm phá sản lên đỉnh cao với hàng loạt sản phẩm mang tính cách mạng: iMac, iPod, iPhone và iPad.

Tuy nhiên, Cook đã chứng minh cho cả thế giới thấy không có gì là không thể. Bằng tài năng của mình ông đã đưa Apple trở thành doanh nghiệp đa ngành, không còn phụ thuộc quá nhiều vào sản phẩm đình đám iPhone. Thậm chí, đại gia công nghệ Mỹ đã đạt nhiều dấu ấn đặc biệt dưới thời Tim Cook. 

Buổi đầu sự nghiệp tại Apple

Tim Cook sinh năm 1960, tên thật là Timothy Donald Cook, ông hiện đang giữ chức vụ giám đốc điều hành của tập đoàn Apple Inc. Đồng thời ông cũng nổi tiếng với vai trò là một kỹ sư tài giỏi và nhà từ thiện. Tuy không có vai trò sáng lập Apple nhưng ông đã gia nhập vào công ty rất sớm, từ tháng 3 năm 1998 và dần trở thành nhân sự chủ chốt của tập đoàn. Sự nghiệp của CEO đương thời tại Apple bắt đầu với vị trí phó chủ tịch cấp cao cho các các hoạt động bán hàng ở phạm vi toàn thế giới.

Trước đó, ông từng làm việc tại doanh nghiệp máy tính cá nhân của tập đoàn IBM. Ông đã làm việc ở đây trong suôt 12 năm liên tục và giúp ông tích lũy được những kiến thức cần thiết. Trước khi rời khỏi tập đoàn IBM, ông từng giữ chức vụ trong ban lãnh đạo ở khu vực Bắc Mỹ và lấy thêm tấm bằng MBA của trường đại học Duke. 

Cuộc nói chuyện đã đem lại sự thú vị và niềm thích thú cho Cook. Ở thời điểm đó, Tim Cook đang có một công việc ổn định với mức đãi ngộ xứng đáng. Ông chia sẻ: "Ở thời điểm đó, về thù lao và lợi ích thì Compaq luôn vượt trội. Một CEO được tôi hỏi ý kiến còn nói rằng thật điên rồ khi rời bỏ Compaq để sang làm việc cho Apple. Vào ngày hôm đó, tôi đã đã lắng nghe trực giác của bản thân. Tôi đã nghĩ rằng khi làm việc với một huyền thoại như Steve Jobs có lẽ là một cơ hội hiếm hoi". 

Và thế là ông rời bỏ Compaq vào năm 1998 để làm việc cho Apple. Ông được giữ vị trí phó chủ tịch cấp cao cho các hoạt động của Apple trên toàn thế giới. Ngay từ thời điểm đó ông đã chứng minh được tài quản lý bằng việc giúp Apple giảm được khối lượng linh kiện tồn kho của công ty từ dữ trữ vài tháng xuống còn vài ngày. Năm 2005, bộ phận thu mua linh kiện của Tim đã tập trung mua vào số lượng lớn bộ nhớ Flash. Điều này đã giúp cho nguồn cung ứng iPop Nano, Iphone và Ipad không bị gián đoan. Những hành động của Tim được đánh giá cao bởi vì giúp tiết kiệm chi phí cũng như giúp các bộ phận khác của công ty tạo ra lợi nhuận lớn.

Bước ngoặt đến vào năm 2007, ông đã được thăng chức vào ban lãnh đạo của tập đoàn. Đến năm 2011, ông thay thế Steve Jobs lúc này đã từ chức bởi lý do sức khỏe để trở thành giám đốc điều hành của Apple, và viết tiếp nên câu chuyện của riêng mình tại tập đoàn công nghệ Mỹ. 

Dưới thời Tim Cook, Apple đã thay đổi ra sao? 

Chiếc iPhone đầu tiên dưới thời Tim Cook đó chính là iPhone 5 với thiết kế mới, mỏng hơn,  đồng thời cũng là chiếc iPhone‌ đầu tiên có màn hình lớn hơn. 

Hai năm sau,  Apple Watch được công bố như là một điều “One more thing” đầu tiên của Cook, một cụm từ mà Jobs đã đi tiên phong và chỉ sử dụng để biểu thị các sản phẩm mang tính cách mạng lớn. Apple Watch không chỉ là sản phẩm hoàn toàn mới đầu tiên của Apple trong thời kỳ hậu Jobs, nó cũng là sản phẩm mới đầu tiên của Apple dưới thời Cook. 

Sản phẩm mang dấu ấn "One more thing" tiếp theo là chiếc iPhone X nhân kỷ niệm 10 năm iPhone được giới thiệu vào năm 2017. Với thiết kế hoàn toàn mới cùng loạt tính năng hấp dẫn là minh chứng khẳng định địa vị của Apple trên thị trường smartphone. 

Dưới sự điều hành của Tim Cook, dù luôn bị chỉ trích là thiếu đổi mới và không đột phá như thời Steve Jobs nhưng dòng điện thoại của Apple vẫn luôn là cái tên thu hút mọi sự chú ý. iPhone luôn đặt ra tiêu chuẩn cho các đối thủ khác phải ngước nhìn và vươn tới. 

Bên cạnh đó, dù chậm nhịp trong dòng chảy sáng tạo của smartphone một chút cũng chẳng sao, bởi điều mà các cổ đông của Apple quan tâm là lợi nhuận, và Tim Cook đã hoàn toàn thỏa mãn họ. 

Sự phát triển vượt bậc trong kết quả kinh doanh của quý trước khi Tim Cook nắm quyền và hiện nay cho thấy Apple đã lớn mạnh như thế nào. Trong quý 2/2011, Apple ghi nhận doanh thu 28,57 tỷ USD thì 10 năm quý 2/2021 “táo khuyết” đã chứng kiến doanh thu lên đến 81,4 tỷ USD, tăng gần 3 lần. Chỉ riêng iPhone đóng góp 39,6 tỷ USD, đem lại nhiều tiền hơn cả thập kỷ trước đó. 

Lợi nhuận cũng gã khổng lồ Mỹ đã tăng hơn bốn lần từ 6 tỷ USD của quý đầu tiên năm 2011 lên 28,8 tỷ USD trong quý 1/2021. Apple đang nắm giữ gần 200 tỷ USD tiền mặt so với con số 76 tỷ USD cách đây 10 năm. Không chỉ vậy, quy mô nhân sự cũng tăng lên 147.000 nhân viên toàn thời gian so với 60.400 vào năm Jobs từ chức.

Có lẽ những nhà đầu tư mua cổ phiếu Apple vào ngày Tim Cook lên chức CEO là những người hạnh phúc nhất. Nếu mua 1.000 USD cổ phiếu Apple ngày 24/8/2011, họ sẽ có 16.866 USD vào tính đến thời điểm tháng 8/2021, kỷ niệm 10 năm ông dẫn dắt Apple. 

Apple là công ty đại chúng giá trị nhất thế giới với giá trị thị trường hơn 2,4 nghìn tỷ USD, từng vượt mặt và liên tục tranh giành ảnh hưởng với hai tập đoàn công nghệ lớn khác là Microsoft và Amazon.

Mike Bailey, Giám đốc nghiên cứu tại FBB Capital Partners từng nhận xét rằng: "Việc Tim Cook tiếp quản vị trí CEO từ Steve Jobs là cuộc chuyển giao thành công nhất trong lịch sử kinh doanh. Apple thời điểm đó cần một người lãnh đạo biết phát huy điểm mạnh của công ty giống như Tim Cook, không phải là một người biết xây dựng lại Apple. Kỹ năng duy trì đế chế trái ngược với xây dựng một đế chế".

Apple hiện tại không còn là một công ty được biết đến qua iPhone mà giờ đã trở thành "ông trùm" tập trung vào nhiều mảng miếng khác nhau. "Nếu nhìn từ quan điểm phần cứng, bạn có thể lập luận rằng các sản phẩm gần đây của Apple mang tính lặp lại nhiều hơn là cách mạng, nhưng điều đó không làm giảm đi đóng góp của Tim Cook cho công ty", nhà phân tích Tom Forte của Davidson nói. "Ông ấy đã mở rộng khái niệm Apple là gì. Apple có thể là dịch vụ thuê bao âm nhạc, là dịch vụ đăng ký tập thể dục,...". 

Trong 5 năm đầu lãnh đạo Apple, Cook đã góp phần đem lại doanh thu đáng kể từ phận dịch vụ của công ty, bao gồm các sản phẩm như iCloud, Apple Podcasts và Apple Music. Vào tháng 1/2016, Apple lần đầu tiết lộ đã tạo ra hơn 20 tỷ USD doanh thu từ dịch vụ trong năm trước đó. 

Thắng thế, Apple sau thời điểm đó tiếp tục tung ra nhiều dịch vụ hơn nữa, như Apple Arcade, Apple TV + và Apple Fitness +. Năm tài chính 2020, hãng đạt gần 53,8 tỷ USD doanh thu dịch vụ, chiếm khoảng 20% tổng doanh thu của công ty. Nhờ tập trung vào dịch vụ mà hãng công nghệ Mỹ bớt phụ thuộc vào doanh số iPhone, vốn có thể biến động từ quý này sang quý khác, thậm chí có lúc sụt giảm dưới thời Cook.

Có thể nói dưới thời Cook, Apple từ một nhà sản xuất thiết bị cao cấp dần thay đổi chiến lược kinh doanh để biến đổi thành một doanh nghiệp lớn, đa lĩnh vực từ dịch vụ thanh toán đến xưởng sản xuất phim và truyền hình. Ông đã chỉ đạo việc thâu tóm hơn 100 công ty để làm đa dạng các mảng kinh doanh; nổi bật là thương vụ sáp nhập Beats trị giá 3 tỷ USD năm 2014 và mua lại mảng kinh doanh modem smartphone của Intel với giá 1 tỷ USD năm 2019.

Apple vẫn sẽ đặt trọng tâm và tìm kiếm lợi nhuận từ iPhone, nhưng giờ doanh nghiệp này có lợi nhuận biên cao hơn, nhất quán hơn từ các dịch vụ đăng ký nhằm giữ chân khách hàng trong hệ sinh thái của Apple. Các dịch vụ cũng cho người dùng nhiều lý do hơn để chọn tiếp tục đam mê và bỏ tiền mua các thiết bị dán nhãn "táo khuyết", giúp công ty tiếp tục có doanh thu và duy trì đà tăng trưởng ấn tượng. 

Tài sản của Tim Cook đồ sộ như thế nào? 

Với những thành tích tuyệt vời sau những năm tháng dẫn dắt Apple, tất nhiên mức lương ông được hưởng sẽ tương đương với những cống hiến. Tim Cook hiện là một trong những CEO được trả lương cao nhất ở Mỹ. Mới đây, ông đã nhận được khoản tiền thưởng 750 triệu USD, con số này dành cho ông Cook tương đương khoảng năm triệu cổ phiếu của Apple. Năm 2020, ông cũng ký một thỏa thuận mới về gói thù lao kéo dài đến năm 2026.

Bảng xếp hạng tỉ phú thế giới của Bloomberg, Giám đốc điều hành Apple Tim Cook hiện có giá trị tài sản ròng 1,5 tỉ USS. Một điều đặc biệt khác khi nhắc tới vị CEO "táo khuyết" chính là sự tích cực trong các hoạt động từ thiện. Năm 2015, ông từng chia sẻ rằng sẽ hiến tặng gần như toàn bộ tài sản của mình khi qua đời. Vào khoảng cuối tháng 8, Tim Cook tiết lộ đã tặng số cổ phiếu Apple trị giá gần 10 triệu USD cho một tổ chức từ thiện giấu tên.