Chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ đã đạt mức tăng kỷ lục vào tháng 10 vừa qua, là mức tăng lớn nhất trong 3 thập kỷ gần đây.Khi áp lực lạm phát ngày càng lan rộng khắp nền kinh tế, đặt chính quyền tổng thống Joe Biden vào thế phòng thủ và đặt hy vọng vào Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ tăng lãi suất vào năm tới.

Bureau Labor Statistic (BLS) hôm thứ tư đã công bố chỉ số giá tiêu dùng tăng 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt tố độ tăng nhanh nhất kể từ năm 1990 và tăng 5,4% so với tháng 9.

Nguyên nhân khiến chỉ số giá tiêu dùng gia tăng mạnh là do chi phí cho năng lương, nhà ở, thực phẩm, xe cộ. Chỉ số năng lượng tăng 4,8% so với tháng 9, xăng dầu tăng 6,1%. So với cùng kì năm ngoái, các lĩnh vực trên tăng lần lượt là 30% và 50%.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết giá năng lượng tăng cao nguyên nhân là do lạm phát và ông khẳng định kiềm chế lạm phát sẽ là ưu tiên hàng đầu. Ông cho biết thêm: “ Tôi đã chỉ đạo Hội đồng Kinh tế Quốc gia để đưa các các biện pháp nhằm giảm thiểu hơn nữa các chi phí này, cũng như yêu cầu Uỷ ban Thương mại Liên bang (FTC) ngăn chặn bất kỳ hành vi thao túng thị trường và nâng giá nào”
Ông Joe Biden cũng đã xin Quốc hội thông qua dự luật chi tiêu 1,75 tỷ USD của mình, ông nói rằng "17 người đoạt giải Nobel về kinh tế đã nói rằng kế hoạch của tôi sẽ 'giảm bớt áp lực lạm phát'"  mặc dù một số đảng viên đảng Cộng hòa đã phản đối rằng việc chi một khoản quá lớn như vậy sẽ càng khiến lạm phát trở lên tồi tệ hơn.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ từ tây Virginia Joe Manchin đã đưa ra cảnh báo rằng mối đe doạ do lạm phát tăng cao đang ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Ông viết trên trang cá nhân Twitter của mình rằng: “Từ các cửa hàng bán lẻ cho đến các cửa hàng xăng dầu, người dan Mỹ đã thấm thía thế nào là thuế lạm phát và chính phủ không thể nào phớt lờ nỗi đau kinh tế mà người dân phải gánh chịu hàng ngày”.

Thêm vào đó, giá năng lượng tăng cao, thì giá cho các mặt hàng thực phẩm cũng đã tăng 0,9% so với tháng trước, trong đó chi phí cho các “thực phẩm tại gia” cũng đã tăng 1%.

Vốn rất nhạy cảm với những thay đổi liên quan đến các chính sách tiền tệ, lợi tức trái phiếu của chính phủ Mỹ đã tăng mạnh. Ngân hàng Trung ương được kỳ vọng sẽ tăng mức lãi suất trong năm tới.

Trái phiếu kho bạc trung hạn 2 năm xấp xỉ 0,08% điểm cao hơn 0,51%, trong khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm đạt ngưỡng 0,06% điểm, giao dịch quanh mức 1,51%.

Các số liệu được Fed công bố cho rằng áp lực do lạm phát sẽ có thể kéo dài hơn dự kiến. Các quan chức cấp cao của Fed bao gồm Chủ tịch Jay Powell và Phó chủ tịch Richard Clarida cho rằng sự mất cân bằng hiện tại có thể sẽ giảm xuống khi chuỗi cung ứng toàn cầu và thị trường lao động có sự điều chỉnh, tức là tình trạnh lạm phát hiện nay chỉ là “tạm thời” và sẽ giảm dần theo thời gian.

Báo cáo tháng 10 cũng cho thấy, chi phí cho chỗ ở sau vài tháng giảm cũng đã tăng 1,5%. Các lĩnh vực khác như chăm sóc y tế, nội thất gia đình, vui chơi giải trí cũng trên đà tăng trở lại. Dịch vụ vận tải sau 2 tháng giảm liên tiếp đã ghi nhận mức tăng 0,4%.

Thu Hằng (theo Financial times)