Chính quyền
Tổng thống Donald Trump thông báo lệnh cấm nhập khẩu đối với toàn bộ sản phẩm bông và cà chua từ khu vực Tân Cương, Trung Quốc.
Thông báo của Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP) ngày 13/1 cho biết, lệnh cấm áp dụng đối với các sản phẩm bông sợi, vải, quần áo cũng như cà chua đóng chai, nước sốt, hạt giống và các sản phẩm từ cà chua được nhập khẩu từ khu vực Tân Cương, Trung Quốc.
CBP, một cơ quan thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ, ước tính khoảng 9 tỷ USD sản phẩm từ bông và 10 triệu USD sản phẩm từ cà chua đã được nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ trong năm 2020. Tổng cộng đã có 43 lô hàng xuất xứ Trung Quốc bị chặn nhập khẩu vào Mỹ.
CBP sẽ tịch thu các lô hàng nghi ngờ và chỉ cho xuất kho nếu doanh nghiệp chứng minh được sản phẩm của mình không có nguồn gốc từ Tân Cương. Nhà xuất khẩu cũng có thể chọn bốc dỡ hàng hóa khỏi lãnh thổ Mỹ và chuyển sang thị trường khác để giảm thiệt hại.
"Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là buộc Trung Quốc phải chấm dứt các hành vi kinh khủng của họ", ông Ken Cuccinelli, một quan chức cấp cao thuộc Bộ An ninh nội địa Mỹ nhấn mạnh. Washington đã nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh "cưỡng bức lao động" những người thiểu số Duy Ngô Nhĩ, đẩy họ vào các "trại cải tạo" ở Tân Cương.
Tân Cương là vùng sản xuất bông lớn của thế giới, cung cấp nguyên liệu cho ngành dệt may của nhiều nước. Hãng thông tấn AP nhận định lệnh cấm của Mỹ sẽ ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng dệt may toàn cầu, đặc biệt là các nước nhập khẩu bông chủ yếu từ Trung Quốc.
Một số nhà nhập khẩu Mỹ đã phản đối lệnh cấm với lý do không thể nào rà soát hết nguồn gốc nguyên liệu và đảm bảo không có "nguyên liệu bẩn" trong chuỗi cung ứng. Điều này cũng tạo ra thêm áp lực cho các nhãn hiệu thời trang phải làm việc lại với đơn vị gia công, bất kể việc những công ty này đặt ngoài Trung Quốc.
Theo Quyền Thứ trưởng Bộ An ninh Nội địa Mỹ Kenneth Cuccinelli, lệnh cấm trên cho thấy Mỹ sẽ không chấp nhận lao động bị cưỡng ép dưới bất kỳ hình thức nào và các công ty phải loại bỏ các sản phẩm từ Tân Cương ra khỏi chuỗi cung ứng của họ.
Tổng thống Trump hồi tháng 6 năm ngoái đã ký thông qua Đạo luật Chính sách Nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ, kêu gọi trừng phạt các cá nhân có liên quan tới việc bắt giữ và ngược đãi người Duy Ngô Nhĩ và các cộng đồng Hồi giáo tại Tân Cương.
Theo Reuters, CBP nêu trong thông báo rằng đã xác định được những dấu hiệu cưỡng bức sức lao động liên quan đến chuỗi cung ứng hàng dệt may và cà chua như bắt lao động để trả nợ, hạn chế đi lại, hăm dọa, giam lương, bị ngược đãi về điều kiện làm việc và sinh hoạt.
Liên Hợp Quốc ước tính hơn 1 triệu người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ bị bắt giữ tại các trại cải tạo ở Trung Quốc. Tuy nhiên, Bắc Kinh phủ nhận cái gọi là trại cải tạo cũng như cáo buộc ngược đãi, khẳng định người Duy Ngô Nhĩ vào các trung tâm giáo dục nghề nghiệp này là hoàn toàn tự nguyện.
Trong cuộc họp báo ngày 13-1, khi được hỏi về việc Mỹ sắp cấm nhập khẩu bông Tân Cương, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao
Trung Quốc đã gọi lý do của Washington là "ngụy tạo và dối trá". Ông Triệu Lập Kiên nhấn mạnh không có "lao động cưỡng bức" ở Tân Cương, rằng tất cả lao động đều tự nguyện và được trả lương đầy đủ.
Lệnh cấm trên là một trong những động thái được chính quyền Tổng thống Donald Trump thực hiện trong tuần cuối cùng tại Nhà Trắng nhằm củng cố lập trường cứng rắn của Mỹ với Trung Quốc.
Nguyễn Dung
