Công chứng viên công chứng nhầm sổ đỏ giả có phải chịu trách nhiệm không
Trong trường hợp công chứng nhầm sổ đỏ giả cho người mua nhà đất khiến người này bị chịu thiệt hạ thì công chứng viên có thể phải chịu một phần lỗi.
Theo chia sẻ của chị Khánh, chị vừa mua nhà đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) từ tay một người, tuy nhiên sau đó phát hiện mình đã bị lừa vì sổ đỏ chị nhận được là sổ đỏ giả. Chị Khánh cho rằng công chứng viên đã không nhận ra sổ đỏ giả, vẫn công chứng như thường, liệu có phải chịu trách nhiệm và bồi thường thiệt hại cho người bị hại là chị không.
Nhiều kẻ gian với thủ đoạn tinh vi rao bán đất với sổ đỏ giá
Về điều này, Luật sư Phạm Thanh Hữu (Đoàn Luật sư TP.HCM) tư vấn chị Khánh có thể làm đơn tố cáo, yêu cầu được bồi thường thiệt hại vì bị công chứng sổ đỏ giả. Theo điểm c khoản 2 điều 17 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người yêu cầu công chứng; do đó, việc xem xét tính hợp pháp của sổ đỏ nói riêng và các giấy tờ khác nói chung là nghĩa vụ của công chứng viên. Nếu công chứng viên không phát hiện ra sổ đỏ, giấy tờ khác là giả, làm thiệt hại cho người yêu cầu công chứng thì công chứng viên có một phần lỗi.
Khoản 1 điều 38 Luật Công chứng 2014m tổ chức hành nghề công chứng cần bồi thường thiệt hại cho người yêu cầu công chứng và các cá nhân, tổ chức khác nếu công chứng viên, nhân viên hoặc người phiên dịch là cộng tác viên của tổ chức mình gây ra lỗi trong quá trình công chứng.
Nếu công chứng viên không phát hiện ra sổ đỏ, giấy tờ khác là giả và việc thực hiện công chứng cho hợp đồng mua bán nhà đất, gây thiệt hại cho khách hàng, thì văn phòng công chứng phải liên đới cùng kẻ lừa đảo bồi thường thiệt hại cho khách hàng. Nếu công chứng viên cố ý cấu kết với kẻ lừa đảo, biết sổ đỏ hoặc giấy tờ khác là giả nhưng vẫn làm ngơ cho qua,... thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Khoản 2 điều 38 Luật Công chứng cũng quy định, công chứng viên, nhân viên hoặc người phiên dịch là cộng tác viên gây thiệt hại phải hoàn trả lại một khoản tiền cho tổ chức hành nghề công chứng (có thể là văn phòng công chứng) đã chi trả tiền bồi thường cho người bị hại theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp người này không hoàn trả, tổ chức hành nghề công chứng có quyền yêu cầu tòa án có thẩm quyền giải quyết.
Ngoài ra, theo điều 37 Nghị định 43/2014, để xác minh thông tin về sổ đỏ là thật hay là giả, người sở hữu sổ đỏ có thể đến cơ quan cấp giấy chứng nhận - đã được ghi trong sổ đỏ để xác minh. Đối với địa phương đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai thì người sở hữu sổ đỏ cần tới Sở Tài nguyên và Môi trường nơi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất... và làm thủ tục xác minh.
Trong trường hợp địa phương chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai, người sở hữu có thể tới Sở Tài nguyên và Môi trường nơi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc UBND cấp huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác và làm thủ tục xác minh.
Linh Chi (t/h)