Theo ông Phú, cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ trong Hiệp định EVFTA sẽ tạo động lực lớn cho tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nông, thủy sản cũng như những mặt hàng Việt Nam có lợi thế cạnh tranh. Báo cáo của Ngân hàng Thế giới công bố mới đây đưa ra dự báo khi thực hiện đầy đủ các cam kết trong hiệp định này, GDP của Việt Nam có thể tăng thêm 2,4%, xuất khẩu tăng 12% vào năm 2030.

Đi cùng với EVFTA sẽ là Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam – EU (EVIPA), tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp châu Âu tăng cường đầu tư vào Việt Nam, nhờ đó các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nhiều nguồn hàng hóa, nguyên liệu nhập khẩu cũng như các máy móc, thiết bị, công nghệ/ kỹ thuật cao từ EU với chất lượng tốt, ổn định và mức giá hợp lý, qua đó nâng cao năng suất và cải thiện chất lượng sản phẩm xuất khẩu của mình để đáp ứng không chỉ thị trường EU mà cả những thị trường khó tính khác.

Tuy nhiên, sự cạnh tranh trên thị trường hàng hóa và dịch vụ sẽ khốc liệt hơn ngay cả tại thị trường nội địa. Do đó các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm phẩm hàng hóa, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại chuyên sâu như nghiên cứu thị trường, thẩm định đối tác, để tận dụng hiệu quả các cơ hội mà EVFTA mang lại.

Theo Cục Xúc tiến Thương mại, hiện nay, một số doanh nghiệp xuất khẩu trong lĩnh vực dệt may, da giày, đồ nội thất, thủy sản có quy mô lớn và kinh doanh bài bản đã vào thị trường EU. Tuy nhiên, còn nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa với nguồn lực hạn chế, quy trình sản xuất chưa đạt chuẩn EU, chưa có sự đầu tư thích đáng cho R&D, chưa khai thác hiệu quả tài sản sở hữu trí tuệ, thương hiệu… thiếu nhân lực có ngoại ngữ và kỹ năng đàm phán xúc tiến thương mại chuyên nghiệp để thực hiện hoạt động xuất khẩu vào thị trường EU.

Vì thế, theo ông Vũ Bá Phú, ngoài những hỗ trợ của Nhà nước, các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cần chủ động nghiên cứu thông tin để có sự chuẩn bị tích cực cho các hoạt động xúc tiến thương mại đạt hiệu quả cao và mang lại cơ hội tốt cho doanh nghiệp.

Cụ thể, việc chuẩn bị nên được tiến hành toàn diện từ nghiên cứu thông tin về thị trường EU đến đầu tư phát triển sản phẩm đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn và quy định về hàng hóa nhập khẩu của EU cũng như chuẩn bị kỹ kế hoạch xuất khẩu cho từng mặt hàng, từng thị trường mục tiêu...

Đồng thời, doanh nghiệp cần tập trung nâng cao chất lượng hàng hóa, áp dụng các hệ thống tiêu chuẩn chất lượng tiên tiến nhằm đáp ứng yêu cầu kỹ thuật ngày càng khắt khe của các thị trường nhập khẩu, phải coi đây là mục tiêu hàng đầu. Cùng với đó cải thiện năng suất để giảm giá thành, đa dạng hóa mẫu mã, bao bì để phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, quan tâm phát triển thương hiệu.

Ông Phú cho biết, tập quán và xu hướng tiêu dùng của EU quan tâm nhiều đến các yếu tố bền vững. Cục Xúc tiến Thương mại sẽ có các hoạt động tuyên truyền, quảng bá cho ngành hàng, xây dựng hình ảnh chất lượng, minh bạch. Đó cũng chính là những giá trị cốt lõi mà từng ngành, từng doanh nghiệp, từng sản phẩm phải thể hiện đồng bộ. Các doanh nghiệp cần chung tay bằng hành động thiết thực, chứng minh bằng chất lượng, tuân thủ cam kết, bảo đảm minh bạch. Nếu chỉ vì lợi ích trước mắt, che giấu sai phạm/chưa đạt chuẩn sẽ gây tổn hại cho uy tín, tính minh bạch của cả ngành và ở mọi thị trường.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Cục Xúc tiến Thương mại nhấn mạnh, các doanh nghiệp cần nâng cao tính chủ động, tích cực trong việc phối hợp với tổ chức xúc tiến thương mại để triển khai hoạt động này một cách sát thực, khả thi, hiệu quả. Chủ động, mạnh dạn đầu tư kinh phí cho xúc tiến thương mại trong và ngoài nước, nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân sự làm công tác xúc tiến thương mại nhằm chuyên nghiệp hóa năng lực thực thi và tối đa hóa hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại.

Ngoài ra, để công tác xúc tiến thương mại đạt hiệu quả cao và mang lại cơ hội tốt cho các doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển thị trường EU thì cần có sự phối hợp hiệu quả từ các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức xúc tiến thương mại và bản thân doanh nghiệp.