“Đừng để doanh nghiệp đợi các gói hỗ trợ COVID-19 của Chính Phủ như cô gái đợi người yêu trên cầu”
12:18 | 16/12/2020
Doanh Nhân Việt Nam trên
Đó là cách ví von của Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc khi nói về khó khăn của doanh nghiệp khi tiếp cận chính sách hỗ trợ của Chỉnh phủ do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, cộng đồng doanh nghiệp đã chịu những tác động rất nặng nề, hoạt động sản xuất kinh doanh đình đốn. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, mặc dù tới tháng 11 năm 2020 chỉ có 15,4 nghìn doanh nghiệp đã hoàn tất thủ tục giải thể (tăng 3,1% so với cùng kỳ năm 2019) nhưng con số doanh nghiệp phải tạm dừng hoạt động kinh doanh thì lên tới 44,4 nghìn doanh nghiệp (tăng 59,7% so với cùng kỳ năm 2019). Như vậy, trung bình mỗi tháng có hơn 5.400 doanh nghiệp phải tạm dừng hoạt động kinh doanh hoặc giải thể.
Để hỗ trợ nền kinh tế, đặc biệt là các các chủ thể chính-các doanh nghiệp, ngay từ khi dịch bùng phát, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ. Ông Đậu Anh Tuấn-Trưởng ban Pháp chế Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Đậu Tuấn Anh liệt kê: Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 04/03/2020 về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với đại dịch COVID-19.
Theo rà soát của VCCI, để thực hiện chỉ thị này, các bộ, ngành, địa phương đã nhanh chóng vào cuộc và ban hành khoảng 95 văn bản về các biện pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Có thể kể đến các gói hỗ trợ lớn là: Chính sách tiền tệ, trọng tâm là cơ cấu lại nợ, miễn, giảm lãi suất, hỗ trợ tín dụng với quy mô 250 nghìn tỷ đồng; chính sách hỗ trợ bảo đảm an sinh xã hội 62 nghìn tỷ đồng; chính sách tài khóa, trọng tâm là gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất với quy mô 180 nghìn tỷ đồng và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trả lương cho người lao động 16 nghìn tỷ đồng.
Chính sách được ban hành nhanh chóng thể hiện quyết tâm và nỗ lực rất lớn của Chính phủ. Tuy nhiên, từ chính sách đến thực thi là khoảng cách xa vời. Thực tế là các doanh nghiệp không thể tiếp cận được với các gói hỗ trợ.
Ông Vũ Tiến Lộc-Chủ tịch Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc đã đưa ra những con số phản ánh thực trạng thực thi chính sách. Cụ thể, đến tháng 10/2020, chưa có doanh nghiệp nào vay được từ gói hỗ trợ 16.000 tỉ đồng của Ngân hàng Nhà nước tái cấp vốn cho Ngân hàng Chính sách để cho các doanh nghiệp vay để hỗ trợ tiền lương cho công nhân. Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 32 sửa đổi Quyết định 15/2020 thì tính đến ngày 27/11/2020, cũng chỉ mới có 75 doanh nghiệp vay được từ gói hỗ trợ 16.000 tỉ đồng và trả lương cho 3.851 lao động bị ngừng việc do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
Đến tháng 10/2020, số tiền hỗ trợ từ chính sách giãn, giảm thuế, tiền thuê đất chưa đến 100.000 tỷ đồng. Trong đó, chủ yếu phát sinh ở chính sách giãn nộp (tiền thuê đất, thuế TTĐB với ô tô trong nước) chiếm 76.100 tỷ đồng; Còn chính sách miễn, giảm các loại thuế phí chỉ dừng ở mức 10.000 tỷ đồng.
Theo số liệu khảo sát từ Đại học Kinh tế quốc dân công bố tháng 10/2020 thì tới 80% doanh nghiệp thuộc diện điều tra chưa nhận được gói hỗ trợ của Chính phủ và một tỷ lệ khá cao (gần 30%) không biết về các chính sách này. Hay kết quả điều tra mới nhất của VCCI cho thấy dù đánh giá cao tính hữu ích của của các chương trình hỗ trợ nhưng tỷ lệ doanh nghiệp cho biết việc tiếp cận các chương trình hỗ trợ thuận lợi còn rất ít.
Chỉ có 1/40.000 doanh nghiệp du lịch tiếp cận được hỗ trợ từ chính sách đã ban hành.
Phó Chủ tịch Hiệp hội du lịch Việt Nam-ông Vũ Tiến Bình cho biết: Chính sách tốt nhưng không đến được với doanh nghiệp. Vấn đề vay tiền trả lương cho người lao động, đến nay (tháng 12/2020 - PV), chỉ có 1/40.000 doanh nghiệp du lịch tiếp cận được. Việc vay tiền để kinh doanh cũng tương tự. Các ngân hàng vẫn đòi hỏi phải có thế chấp tài sản. Trong khi nhiều doanh nghiệp chỉ có thể thế chấp bằng chính doanh nghiệp của họ. Như doanh nghiệp lữ hành chỉ có uy tín và thương hiệu. Khó vậy nên hầu hết các doanh nghiệp ngành du lịch không thể tiếp cận được các gói vay.
“Doanh nghiệp rất kỳ vọng sự giúp đỡ của Chính phủ, nhưng với thực tế đang diễn ra phải tự thân vận động.” - Ông Vũ Tiến Bình cho biết thêm.
Ngành dệt may là một trong những ngành chịu tác động nặng nề từ COVID-19 do bị đứt gãy chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu. Phó Chủ tịch Hiệp hội dệt may Việt Nam-ông Trương Văn Cẩm cho biết: doanh nghiệp dệt may rất kỳ vọng vào các gói hỗ trợ của Chính phủ, nhưng với những tiêu chí đưa ra khiến cho doanh nghiệp không thể tiếp cận.
Với những thực tiễn đã và đang xảy ra, cộng đồng doanh nghiệp rất mong muốn Chính phủ xem xét lại tính thực thi của những chính sách đã ban hành. Ông Vũ Tiến Bình thẳng thắn: "Chính sách rất hay nhưng tính khả thi cần phải xem lại. Tại sao ban hành lại không thi hành được. Có thể do người soạn thảo kém hay là do không muốn thực hiện. Cái gì không làm được, không thực hiện được thì đừng đưa ra, nói thật ra để doanh nghiệp khỏi phải kỳ vọng, hy vọng, chờ đợi ảnh hưởng đến kinh tế".
Thiên Kim
Xem thêm: Thưởng Tết 2021: Người lao động thấp thỏm, doanh nghiệp than khó, có thể thay tiền bằng hiện vật
