Khủng hoảng bất động sản hé lộ rủi ro tiềm tàng với hệ thống tài chính Trung Quốc
Ronshine China Holdings, một nhà phát triển bất động sản hạng trung được niêm yết tại Hồng Kông (Trung Quốc), cảnh báo hôm thứ 30/9 rằng khoản lỗ ròng của họ trong 6 tháng đầu tiên sẽ dao động từ 4,3 tỷ đến 4,8 tỷ nhân dân tệ (tương đương 627 triệu đến 700 triệu USD), giảm mạnh so với lợi nhuận 684,5 triệu nhân dân tệ cùng kỳ năm trước.
Chủ tịch Ronshine, ông Ou Zonghong trong một tuyên bố đã đổ lỗi cho "môi trường kinh doanh khó khăn trong ngành bất động sản và những tác động liên tục của đại dịch Covid-19". Ông Ou cho biết doanh số bán bất động sản đã sụt giảm nghiêm trọng và việc xây dựng chậm lại đã ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến tình hình kinh doanh của công ty có trụ sở Thượng Hải. Trong bảy tháng đầu tiên, doanh thu theo hợp đồng của công ty giảm 53% xuống 46,3 tỷ nhân dân tệ.
Không Ronshine, Zhenro Properties Group, một nhà phát triển khác niêm yết tại Hồng Kông, có trụ sở Thượng Hải, dự kiến khoản lỗ ròng lên tới 3 tỷ nhân dân tệ trong nửa đầu năm 2022, giảm so với mức lãi ròng 1,16 tỷ nhân dân tệ một năm trước. Central China Real Estate, một công ty xây dựng nhà hạng trung ở tỉnh Hà Nam, miền Bắc, cho biết khoản lỗ ròng của họ có thể lên tới 6 tỷ nhân dân tệ.
Nhiều nhà phát triển bất động sản khác cũng ước tính không tránh được lỗ. Yuzhou Group Holdings cho biết lợi nhuận ròng trong 6 tháng đầu tiên của họ nằm trong khoảng 55 triệu nhân dân tệ đến 65 triệu nhân dân tệ, giảm 92% đến 94% so với một năm trước. Country Garden Holdings và Times China Holdings đã cảnh báo các nhà đầu tư rằng lợi nhuận ròng tương ứng của họ có thể giảm 99% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các cảnh báo về lỗ ròng hoặc lãi giảm mạnh của các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc cho thấy mức độ căng thẳng tình hình tài chính của họ. Kelly Chen, nhà phân tích cấp cao tại Moody's Investors Service, cho hay: "Chúng tôi tin rằng tăng trưởng doanh thu, tỷ suất lợi nhuận của các nhà phát triển bất động sản này đã giảm đáng kể trong nửa đầu năm và sẽ tiếp tục giảm trong phần còn lại của năm 2022 do môi trường hoạt động khó khăn”.
Bà Chen cho biết thêm, áp lực ký quỹ đang đến từ các khoản chiết khấu mà các nhà phát triển bất động sản này cung cấp cho khách hàng, dù đó là một trong số ít những cách còn lại để hỗ trợ tính thanh khoản đang suy giảm của doanh nghiệp. Nguyên nhân là tâm lý nhà đầu tư lung lay gây hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, đặc biệt là trên thị trường trái phiếu nước ngoài, kể từ đầu năm.
Bà gợi ý rằng việc đánh giá lại xếp hạng tín dụng đối với một số nhà phát triển có thể được thực hiện nếu nảy sinh bất kỳ dấu hiệu nào về sự suy thoái tồi tệ hơn dự đoán ở các thị trường và thanh khoản được nêu ra trong báo cáo thu nhập giữa năm sẽ được công bố vào 31/8.
Một trong những động thái mới nhất đến từ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc là cắt giảm lãi suất cơ bản 0,05% xuống 3,65% với các khoản vay 1 năm và 0,15% xuống còn 4,3% với các khoản vay 5 năm kể từ ngày 22/8. Cùng ngày, Yi Gang, Thống đốc ngân hàng trung ương, khuyến khích các ngân hàng chủ động và đóng vai trò là xương sống để hỗ trợ nền kinh tế đang có dấu hiệu giảm tốc, đặc biệt đề cập đến nhu cầu đảm bảo nhu cầu tài chính hợp lý trong lĩnh vực bất động sản.
Việc cắt giảm lãi suất là một bước đi trái ngược của PBOC với các cơ quan đồng cấp toàn cầu vốn đang trong lộ trình tăng lãi suất để giải quyết vấn đề lạm phát. Nhưng ông Ting Lu, nhà kinh tế trưởng Trung Quốc tại Nomura, tin rằng tác động của việc cắt giảm lãi suất lên lĩnh vực bất động sản sẽ là tương đối nhỏ, đồng thời chỉ ra rằng nhiều ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay sâu hơn nhiều khi nhu cầu thế chấp nhìn chung đã giảm.
Ông nói: "Các yếu tố chính khiến nhu cầu nhà ở sụt giảm là sự tin tưởng vào cam kết giao nhà của các nhà phát triển giảm sút, tăng trưởng thu nhập chậm lại, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và sự không chắc chắn do chiến lược zero-Covid".
Với sự sụt giảm trong lĩnh vực bất động sản, các ngân hàng đứng trước những rủi ro lớn. Một số ngân hàng có trụ sở Hồng Kông (Trung Quốc) bao gồm HSBC và Standard Chartered đã báo cáo các khoản nợ không có khả năng thu hồi thuộc lĩnh vực bất động sản trong nửa đầu năm. Khoản tổn thất của HSBC là 1,1 tỷ USD, đảo ngược hoàn toàn khoản hoàn nhập 700 triệu USD một năm trước. Con số này tại ngân hàng Standard Chartered lên tới 267 triệu USD, gần như tất cả đều đến từ lĩnh vực bất động sản thương mại Trung Quốc.
Dah Sing Banking Group, một công ty cho vay hạng trung ở Hồng Kông, hôm thứ 24/8 cho biết khoản lỗ do suy giảm tín dụng của họ trong 6 tháng đầu tiên đã tăng 160% lên 305 triệu đô la Hồng Kông (38,86 triệu USD). Một phần tương đối lớn trong số đó liên quan đến bất động sản ở Trung Quốc đại lục, theo Nicholas Mayhew, phó giám đốc điều hành của ngân hàng.
Ông nhấn mạnh rằng tỷ lệ nợ có rủi ro trong lĩnh vực này là tương đối nhỏ so với tổng số khoản vay nhưng cũng nói thêm rằng các ngân hàng vẫn phải cảnh giác.
Tác động cũng đã được ghi nhận ở một số ngân hàng đại lục. Ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện Trung Quốc, một trong những ngân hàng cho vay tài sản lớn nhất, cho biết các khoản nợ xấu (NPL) đối với lĩnh vực bất động sản ở mức 1,79 tỷ nhân dân tệ vào cuối tháng 6, tăng gấp 82 lần so với tháng 12 năm ngoái. Con số đó càng nổi bật hơn khi giá trị nợ xấu tổng thể của ngân hàng giảm 19%.
Nợ xấu của Ngân hàng Thương nhân Trung Quốc đối với các nhà phát triển bất động sản đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ lên 11,20 tỷ nhân dân tệ, đẩy mức nợ xấu tổng thể của ngân hàng này lên 11%. Ngân hàng đã báo cáo khoản lỗ tín dụng cho các khoản vay trong nửa đầu năm 22,79 tỷ nhân dân tệ, tăng 58% so với một năm trước, chủ yếu đến từ một số khách hàng bất động sản.
Một số ngân hàng đại lục, bao gồm 4 ngân hàng quốc doanh lớn nhất và các ngân hàng khu vực nhỏ hơn, dự kiến sẽ công bố kết quả kinh doanh của họ vào 31/8.