Lần đầu tiên kể từ cuối năm 2018, tỷ lệ lạm phát hàng năm trong khu vực đồng tiền chung châu Âu đã tăng vào tháng 5, đạt được mục tiêu của Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Giá năng lượng tại EU đã tăng lên, như là phản ứng với sự phục hồi tăng cường trong nền kinh tế toàn cầu.

Sự hồi phục trong việc tăng giá diễn ra trước cuộc họp ngày 10/6 của các nhà hoạch định chính sách tại ngân hàng trung ương của khu vực eurozone, nơi sẽ xem xét các dự báo kinh tế mới và đánh giá xem liệu có tiếp tục các chương trình kích thích đã được đưa ra sớm trong đại dịch hay không.

Việc tăng giá diễn ra trước cuộc họp ngày 10 tháng 6 của các nhà hoạch định chính sách tại ngân hàng trung ương của khu vực đồng euro, nơi sẽ xem xét các dự báo kinh tế mới và liệu có tiếp tục các chương trình kích thích được đưa ra sớm trong đại dịch hay không.

Theo dự báo tháng 3 của ngân hàng trung ương, lạm phát chỉ đạt 2% trong 3 tháng cuối năm nay. Nhưng số liệu do văn phòng thống kê của Liên minh Châu Âu công bố ngày 1/6 cho thấy lạm phát đã đạt đến mức đó. Trong khi, Ngân hàng trung ương đặt mục tiêu tỷ lệ lạm phát dưới 2%.

Các nhà hoạch định chính sách của ECB cho biết họ tin rằng áp lực đẩy giá lên cao hơn sẽ chỉ là tạm thời, với lạm phát dự kiến ​​sẽ giảm trở lại vào năm tới. Ảnh: VoxEU.

Giá tiêu dùng đã giảm gần đây, chẳng hạn như vào tháng 12/2020. Tốc độ trở lại của lạm phát có thể sẽ làm sôi động cuộc tranh luận giữa các nhà hoạch định chính sách về việc liệu sự hồi phục có phải là hệ quả tạm thời của việc nền kinh tế mở cửa trở lại — hay thứ gì đó lâu bền hơn.

Bert Colijn, một nhà kinh tế tại ING Bank, cho biết: “Mọi người đều thấy nó sắp xảy ra, nhưng nó vẫn đang bắt đầu, khiến rất nhiều người phải đổ mồ hôi".

Lạm phát tăng trong tháng 5 chủ yếu do giá năng lượng tăng cao, cao hơn 13,1% so với năm trước. Ngược lại, giá dịch vụ chỉ cao hơn 1,1%.

Trong một loạt bình luận gần đây, các nhà hoạch định chính sách của ECB cho biết họ tin rằng áp lực đẩy giá lên cao hơn sẽ chỉ là tạm thời, với lạm phát dự kiến ​​sẽ giảm trở lại vào năm tới. Lạm phát đã giảm so với mục tiêu của ECB trong phần lớn thập kỷ qua, do hậu quả của tăng trưởng kinh tế yếu.

Chủ tịch ECB, Christine Lagarde phát biểu trong cuộc họp báo vào tháng trước: “Lạm phát đã tăng lên trong những tháng gần đây do một số yếu tố đặc trưng và tạm thời và sự gia tăng lạm phát giá năng lượng... Đồng thời, áp lực giá cơ bản vẫn được giảm bớt trong bối cảnh nền kinh tế suy thoái đáng kể và mức cầu vẫn yếu”.

Tại Mỹ, đo lường lạm phát của Bộ Thương mại cho thấy giá tiêu dùng đã tăng 0,6% trong tháng 4 so với một tháng trước đó và 3,6% so với năm ngoái. Giá cơ bản, không bao gồm năng lượng và thực phẩm, tăng 0,7% so với tháng trước và 3,1% so với cùng kỳ năm trước.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ FED, đặt mục tiêu lạm phát 2% hàng năm để giữ cho nền kinh tế phát triển với tốc độ lành mạnh, tin rằng lạm phát cao hơn phần lớn bắt nguồn từ các yếu tố tạm thời, chẳng hạn như gián đoạn nguồn cung, và cuối cùng nó sẽ giảm dần.

Các số liệu lạm phát hàng năm mới nhất đã bị sai lệch do cuộc suy thoái nghiêm trọng gây ra bởi sự bùng phát của đại dịch vào mùa xuân năm 2020, khiến giá cả giảm mạnh một năm trước.

Sức mạnh của các lực đẩy lạm phát cao hơn đã được thể hiện rõ trong một cuộc khảo sát những nhà sản xuất khu vực Eurozone, cũng được công bố hôm 1/6. Các nhà quản lý mua hàng đã báo cáo với công ty dữ liệu IHS Markit rằng họ phải đợi lâu hơn bất kỳ lúc nào (kể từ khi cuộc khảo sát bắt đầu vào năm 1997) để nhận các nguyên liệu thô cần thiết và các đầu vào khác. Họ cũng báo cáo rằng giá họ phải trả cho những nguyên liệu đầu vào đó đã tăng với tốc độ kỷ lục trong tháng Năm, vì thế họ phải tăng giá mặt hàng sản xuất của mình.

Chris Williamson, nhà kinh tế trưởng của IHS Markit, cho biết: “Chúng tôi kỳ vọng áp lực giá sẽ giảm xuống khi những tác động tiêu cực của đại dịch bớt đi trong những tháng tới và chuỗi cung ứng toàn cầu được cải thiện”.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư trái phiếu lo ngại rằng lạm phát tăng có thể tự kéo dài, khi người lao động yêu cầu mức lương cao hơn và các doanh nghiệp tăng giá một lần nữa để duy trì tỷ suất lợi nhuận của họ.

 Tiệp Nguyễn