Mỹ ghi nhận trường hợp đầu tiên sốc phản vệ sau tiêm vaccine COVID-19 Pfizer
Hôm 15/12, ngày thứ hai trong chiến dịch tiêm vaccine COVID-19 ở nước Mỹ, một nữ nhân viên y tế có biểu hiện sốc phản vệ chỉ sau 10 phút tiêm vaccine của Pfizer.
Nữ nhân viên y tế này được tiêm vaccine COVID-19 của Pfizer tại Bệnh viện khu vực Bartlett ở Juneau, bang Alaska. Nữ nhân viên y tế trung tuổi, không có tiền sử dị ứng thuốc hoặc vaccine.
Trường hợp này được ghi nhận có biểu hiện tương tự hai trường hợp sốc phản vệ sau tiêm tại Anh vào tuần trước. Biểu hiện đó là phát ban khắp mặt và cơ thể, khó thở, nhịp tim tăng cao.
Tiến sĩ Lindy Jones, giám đốc y tế khoa cấp cứu của bệnh viện, cho biết khi xử trí sốc phản vệ, ban đầu bà được tiêm epinephrine để điều trị dị ứng theo phương pháp tiêu chuẩn. Các triệu chứng thuyên giảm, song sau đó tái phát. Bà tiếp tục dùng steroid và truyền epinephrine.
Bà Margaret Keenan, 90 tuổi, người Anh đầu tiên được tiêm vaccine Pfizer. Ảnh: NY Times
Khi bác sĩ thử ngừng truyền thuốc, bà lại bị dị ứng và được chuyển đến phòng hồi sức tích cực theo dõi suốt đêm. Bà ngưng dùng thuốc sáng 16/12. Đến nay, sức khỏe đã trở lại bình thường dù vậy nhân viên y tế này vẫn bày tỏ vẫn tin tưởng vào vaccine.
Hôm 8/12 vừa qua hai nhân viên thuộc Cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) có tiền sử dị ứng bị sốc phản vệ do dị ứng sau tiêm vaccine Pfizer. Sau đó, giới chức y tế Anh khuyến cáo người có tiền sử dị ứng không tiêm ngừa vaccine COVID-19.
Ca sốc phản vệ sau tiêm ở Alaska có thể làm gia tăng lo ngại về tác dụng phụ của vaccine. Các chuyên gia nhận định triệu chứng của người phụ nữ đe dọa đến tính mạng. Giới chức cần bổ sung thêm hướng dẫn chặt chẽ hơn khi tiêm phòng, đảm bảo theo dõi cẩn thận phản ứng không mong muốn ở người dùng.
Nhân viên y tế chuẩn bị vaccine Pfizer ở Fargo, North Dakota, Mỹ ngày 12/12. Ảnh: NY Times
Tiến sĩ Paul A. Offit, chuyên gia vaccine, thành viên ban cố vấn của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), cho biết cơ quan đã áp dụng các biện pháp phòng ngừa thích hợp. Ví dụ người tiêm vaccine cần yên vị trong 15 phút. Ông nói chưa tới mức phải dừng phân phối vaccine nhưng phải tìm ra thành phần này gây dị ứng.
Tiến sĩ Jay Butler, chuyên gia đầu ngành về bệnh truyền nhiễm của Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC), nhận định trường hợp nêu trên cho thấy hệ thống giám sát ở Alaska hoạt động hiệu quả. Cơ quan khuyến cáo nên tiêm vaccine ở những điểm có sẵn thiết bị oxy và thuốc epinephrine.
Vấn đề này dự kiến cũng được thảo luận ngày 17/12, trong cuộc họp của FDA về việc phê duyệt khẩn cấp vaccine Moderna. Điểm chung của vaccine của Pfizer và Moderna là cùng sản xuất trên công nghệ mRNA, tuy nhiên chưa rõ tình trạng dị ứng có xảy ra với vaccine của Moderna hay không.
Kể từ khi được cấp phép và đưa vào sử dụng ở nhiều nước đến nay, đã ghi nhận ba người bị sốc phản vệ sau tiêm vaccine Pfizer. Đến nay mới 4 nước phê duyệt vaccine này là Anh, Bahrain, Canada và Mỹ, sau đó lập tức đưa vào tiêm chủng đại trà với những nhóm người ưu tiên theo thứ tự.
Vaccine Pfizer được chứng minh là an toàn và hiệu quả 95% trong thử nghiệm lâm sàng trên 44.000 người. Trước đó ngày 11/12, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) cấp giấy phép khẩn cấp cho vaccine này dưới sức ép của Tổng thống Donal Trump. Nước Mỹ bắt đầu chiến dịch tiêm chủng lớn nhất trong lịch sử, ưu tiên trước hết cho nhân viên y tế tuyến đầu và người già tại viện dưỡng lão.
FDA liên tục cam kết quyết định phê duyệt khẩn cấp vaccine Pfizer tuân thủ quy trình, dựa trên đánh giá chuyên sâu về độ an toàn và hiệu quả. Cơ quan tham khảo khuyến nghị từ Ủy ban Tư vấn về Vaccine và Sản phẩm sinh học (VRBPAC). Các chuyên gia đã bỏ phiếu với tỷ lệ 17-4, trong đó có 17 phiếu đồng thuận và 4 phiếu chống hoặc để trắng. Phê duyệt sử dụng khẩn cấp thường diễn ra nhanh hơn so với cấp phép thông thường. Theo tiến sĩ Peter Marks, người đứng đầu bộ phận vaccine tại FDA, các tiêu chuẩn chỉ bớt một phần nhỏ.
Hà Ly